Het Bergerbos

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 18-12-2014

Een leuke afwisselende wandeling in het nationaal park de Maasduinen. De route is opgedeeld in een tweetal lussen. De eerste lus is 8 km lang en loopt voor een gedeelte door Afferden. Daar ziet u wat cultuurelementen en kunt u onderweg een kop koffie krijgen. De tweede lus is ongeveer 13 kilometer lang en gaat alleen door de natuur.

Maar er zijn ook een drietal routes uitgezet in dit gebied. U kunt vanaf de parkeerplaats de Rivierduinenroute (3/6 km paars), de Broedersbosroute (5/8 km blauw) of de Duvelskuulroute (7 km rood) lopen.

Kenmerken
Startpunt: Afferden
Startlocatie: Limburg , Nederland
Coördinaten N51.649320 E6.010296
Afstanden: 21, 13, 9, 8 km
Type: Bos, Open, Rivier, Ven, Zandheuvel
Begaanbaar: Gedeeltelijk drassig
Rolstoel: Niet bekend
Honden: Aangelijnd
Horeca: Niet aanwezig
Gelopen op: 13-09-2010

Route informatie
Een GPS wandeling van 21 km in de Maasduinen bij Afferden, gemeente Bergen.
Er is ook een verkorte route van 8/9/13 km beschikbaar.
De route is goed begaanbaar.
Horeca komt u onderweg tegen.


Langere beschrijving

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSTwee lussen, door twee verschillende gebieden. Het knooppunt van de 2 lussen is ook de parkeerplaats. Met een groot informatiebord, en een kastje met folders. Die nemen we mee naar huis. In zo'n folder staat altijd interessante informatie.

Maar voordat we door het Bergerbos gaan lopen gaat de route eerst richting Maas. We lopen langs boerderijen over slingerende wegen. We lopen langs een villawijk.

Bij de Maas gekomen hebben we een prachtig uitzicht. Daar genieten we even van.

Als we het kijken moe zijn lopen we naar Afferden. Daar kunt u ook iets eten of even genieten van een kopje koffie. Wat vertelt Wikipedia over Afferden:

Afferden
Het aan de rechter-Maasoever gelegen dorp Afferden, sedert 1823 deel uitmakend van de Limburgse gemeente Bergen, gelegen ongeveer halverwege Nijmegen-Venlo, behoorde vroeger tot het opperkwartier van Gelderland en werd in het noorden begrensd door de Kleefse Heerlijkheid Heijen, in het zuiden door de Gelderse Heerlijkheid Well, in het oosten door het ambt Goch, waartoe Siebengewald behoorde.

De juiste grens werd in 1436 vastgelegd door het gerecht en de oudste mannen (schepenen). Deze in een oud geschrift vastgelegde “Beleijdinge” grens werd de basis van latere grensregelingen. Lees verder op Wikipedia.

In het dorp viel direct de H.h. Cosmas en Damianuskerk op. We konden deze kerk niet van de voorkant fotograferen. De laaghangende zon maakte dat onmogelijk. Daarop een zonnige foto van de achterkant. Wel hebben we het informatiebordje op de foto vastgelegd. Het was op deze wandeling het enige bordje dat goed leesbaar was. De andere bordjes waren onleesbaar door algen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSH.H. Cosmas en Damianuskerk
Cosmas en Damianus,
patroons van deze kerk,
wilt ons genadig horen,
maakt door uw kracht ons sterk.
Dat zo vragen wij,
aan u allebei,
bij God u zijt een tolk tot zegen van uw volk.

Met dit eerste couplet uit het parochielied van Afferden worden de patroonheiligen Cosmas en Damianus vereerd. In het wapen van de gemeente Bergen, waarvan Afferden deel uitmaakt, hebben beide beschermheiligen een plaats gekregen.

Oude parochie
Afferden is een oude parochie en bestond reeds in de 12de eeuw. Op de plek van de huidige kerk stond voor 1100 een kleine houten kerk. In de 12de eeuw werd een kerk van oerijzersteen gebouwd. Deze is omstreeks 1500 vervangen door een kerk in gotische stijl. Na een grote brand in 1607 werd deze kerk hersteld in dezelfde stijl. In 1853 is de kerk vergroot en gerestaureerd. De kerk liep in WO II zware beschadigingen op alleen de toren is bewaard gebleven.

De nieuwe kerk
In 1958 is de kerk door nieuwbouw vervangen. Het enige dat niet verwoest werd gedurende WO II. was het 15de-eeuwse hoofdaltaar met de zeven albasten reliëfs. Deze zijn intact gebleven doordat zij tijdens WO II veilig in de kelder van de pastoorswoning lagen opgeborgen. De reliëfs hebben in 1973 een plaats gekregen achter het hoofdaltaar. Op eerste kerstdag 1958 verwisselde de parochie de sinds 1946 gebruikte noodkerk voor het fraaie nieuwe kerkgebouw.

De toren
Het benedenstuk van de kerktoren dateert uit de 13de eeuw. Het andere gedeelte van de toren is gebouwd tussen de 13de en de 15de eeuw. Alleen de traptoren is gebouwd in de 17de eeuw. Bij de herbouw van ae kerk in 1958 is de toren in zijn ouae glorie hersteld door het geheel van het ontsierende pleisterwerk te ontdoen. De romaanse toren heeft een gedrongen vierkante spits en bestaat uit drie geledingen.

Een paar straten verder liepen tegen we een leuk kapelletje. Een bezoekje meer dan waard.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSKapel van O.L.V. van Smarten in Afferden
Oorspronkelijk was er alleen een kleine kapel die pastoor Jan van Goch in 1612 heeft laten bouwen om hierbinnen tot rustte komen, want men zat middenin een roerige tijd: De Tachtigjarige oorlog. Ook vanuit plaatsen buiten Afferden kwam men ter bedevaart naar dit bedehuis, dat vroeger ook wel kapelletje der Zeven Weeën werd genoemd. Door krijgsgewoel in de zeventiende eeuw is het gebouw verwoest. Pastoor P. Vossen heeft het in 1688 laten herbouwen. Omdat de ruimte van het kapelletje beperkt is, heeft pastoor W. Berden in 1909 een grotere kapel laten bouwen, die aan de achterkant direct aansluit aan de kleine kapel.

De kleine kapel
De kapel uit 1612, herbouwd in 1688, heeft een Griekse kruisvorm. Uit het leien kruisdak verrijst eenvierkant klokkenspitsje met kruis en windvaan, waarop staat 'Ave Maria'. De inwendig ongeveer 3,5 m. lange en brede ruimte is overkluisd met tongewelven.

Het houten altaar met vier getorste zuiltjes en een schelpnis dateert uit de zeventiende eeuw evenals het beeld van Onze Lieve Vrouw van Smarten. De kapel heeft twee glas-in-lood ramen van de Nijmeegse glazenier Henk van den Burg.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe grote kapel
Een trapje van vier treden is de verbinding tussen de kleine kapel en de in 1909 gebouwde grotere kapel. Het is een zeshoekige bakstenen gebouw met een eveneens zeshoekige ingesnoerde toren, bekroond met een kleine klokketoren.

Het gebouw heeft bakstenen gewelven. De ingang is in het vooruit springend geveldeel met zadeldak. De vensters en deuren hebben hardstenen dorpels. In vier gevelpartijen bevinden zich telkens drie glas-in-lood ramen met aan de bovenzijde segmentboogvormig metselwerk

Aan de achterzijde van het koorgedeelte is soortgelijk decoratief metselwerk aangebracht. De bouwstijl is neo-romaans. Het gebouw is een mooi voorbeeld van de traditionele kapelbouw. Het is in 1983 grondig gerestaureerd.

Na dit bezoek aan Afferden gaan we nu weer richting natuur. We zijn al even onderweg en zijn intussen nieuwsgiering naar het Bergerbos. Wat schrijft Staatsbosbeheer over het Bergerbos.

Het Bergerbos
Verrassende bossen, heide en duinen in het Bergerbos. Struinend door het loofhout staat u op een onverwachte open plek opeens in het volle zonlicht. Een ree langs de bosrand kijkt verbaasd op en gaat er dan met een paar geruisloze sprongen vandoor. Het water van een verstild vennetje weerspiegelt wolken en takken. Even verderop hangt tussen de donkere dennen een intense stilte.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSZelfs de vogels lijken hier de adem in te houden. Dan breekt het bos weer open en stuit u op een bloeiend heideveld, een kleine akker of de resten van een glooiende zandverstuiving.

Grote kans dat u hier een kudde vreedzaam grazende geiten, paarden of schotse hooglanders tegen het lijf loopt. Saai is een bezoek aan het Bergerbos nooit.

Stuifzand, heide en bomen
Het Bergerbos ligt midden in het Nationaal Park De Maasduinen, een gordel van bossen en natuurgebieden tussen Nijmegen en Venlo. Het bos, dat zich uitstrekt tussen het Limburgse dorpje Afferden en de Duitse grens, is 800 hectare groot.

Moeilijk te geloven dat het uitgestrekte en gevarieerde woud pas een eeuw geleden is aangelegd. Het gebied bestond ooit grotendeels uit zandverstuivingen en heide. Deze zogeheten paraboolduinen, zoals nu nog te vinden in het Quin en de Cockse Heide, ontstonden aan het einde van de laatste ijstijd, zo'n 10.000 jaar geleden. Rijn en Maas zetten grote hoeveelheden klei en zand af.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSTijdens droge periodes blies de wind het rivierzand op tot stuifduinen. Op sommige plaatsen werd het zand opgevangen door planten en zo ontstonden langgerekte zandruggen, kopjesduinen en hoefijzervormige duinen.

De boeren aan de rand hadden veel last van het stuifzand. Telkens weer dreigden hun akkers eronder te verdwijnen. Daarom werden de stuifzanden vanaf 1890 beplant met bomen. Dat gebeurde vooral met grove dennen, een typische 'pioniersboom' die goed gedijt op arme zandgronden en bovendien veel hout oplevert. In de loop van deze eeuw breidde het bos zich steeds verder uit. Maar ook nu nog is het stuifzandlandschap met hoge koppen en ruggen karakteristiek voor Het Bergerbos.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSNationaal Park De Maasduinen
Het Nationaal Park De Maasduinen is uitgestrekter dan u misschien denkt. U kunt hier meerdere dagen wandelen of fietsen. Laat u verrassen door het veelzijdige landschap.

Het nationaal park is vrij toegankelijk op wegen en paden. Er zijn zeventien gemarkeerde wandelroutes uitgezet. Bij de startplaatsen kunt u parkeren en er staan informatiepanelen.

Er is ook een wandelpad uitgezet van maar liefst 113 km, de Groene Halte wandelroute. Het is een fraaie afwisselende route met 8 etappes.

Fietsen en paardrijden Via het fietsroutenetwerk doorkruist u op eigen gelegenheid de Maasduinen. Op elk knooppunt staat een informatiebord met uitleg. Voor ruiters is in diverse gebieden een netwerk van ruiterpaden uitgezet.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSGrazers In verschillende delen van de Maasduinen helpen grazers mee met het beheer. De dieren zorgen dat bepaalde gebieden open blijven. U kunt runderen, schapen en zelfs geiten tegenkomen.

Educatie en voorlichting Speciale gidsen begeleiden excursies in het gebied, zoals de Aardewandelingen die gericht zijn op natuurbeleving. Mensen met een beperking kunnen de Special Doe Tocht reserveren. In de zomer vinden theatervoorstellingen plaats.

Dit Nationaal Park maakt deel uit van het stelsel van twintig Nationale Parken in Nederland die de parels vormen van de Ecologische Hoofdstructuur, het netwerk van natuurgebieden in Nederland.

Samen zijn de parken ruim 120.000 ha groot, ruim 3% van Nederland. Achttien Nationale Parken zijn ingesteld door de Ministervan Landbouw, Natuuren Voedselkwaliteit, twee parken (Veluwezoom en De Hoge Veluwe) zijn particulier initiatief. De Nationale Parken richten zich op behoud en ontwikkeling van bijzondere natuur en bieden gelegenheid voor natuurgerichte recreatie, educatie, voorlichting en onderzoek. U bent van harte welkom in de parken. Informatie: www.nationaalpark.nl en www.minlnv.nl

Onderweg zijn we verschillende soorten dieren tegengekomen. De grote grazers lagen gewoon op het pad. Niemand durfde er langs te lopen. Want je moest zeker 25 meter ruimte houden. En die ruimte was er niet. De dieren maakte zich er in ieder geval niet al te druk over. Die bleven lekker liggen in de schaduw.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSHet meest opvallende tijdens deze wandeling waren de Nederlandse Landgeit. Die hadden we nog nooit gezien. Prachtige beesten met grote horens. Ze maakten geluiden die in niets aan een geit deden denken.

Ze lagen in een grote kudde rustig in het ochtendzonnetje te "dagdromen". Het ras van de Nederlands Landgeit blijkt zeldzaam te zijn. De dieren kunnen het hele jaar buiten doorbrengen. Een grote kans dat u ze ook tegenkomt op uw wandeling door het Bergerbos.

Verborgen vennen
Bijzonder in Het Bergerbos zijn de vennen. Ze zijn er in soorten en maten. Het Quin en het Zeven-boomsven zijn ontstaan in oude afzettingen van rivierklei. Voor hun watervoorziening zijn ze geheel afhankelijk van neerslag.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDeze vennen kenmerken zich door een voedselarm milieu en worden omringd door dikke veenmostapijten en pitrus. Daartussen groeien zeldzame planten, zoals lavendelheide, kleine en ronde zonnedauw en witte snavelbies.

Het Lange Ven en het Suikerven zijn oude stukken van de Maas. De waterstand is er afhankelijk van het grondwater.

Het water is voedselrijk en er leven kikkers, padden en salamanders. Langs de oevers groeien wilgen, elzen en berken. Ook hier zijn bijzondere planten te vinden, zoals wateraardbei, moerashertshooi en waterdrieblad.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSOnderweg komt u de nodige ruiterpaden tegen. In totaal is 12 kilometer uitgezet. Het is goed mogelijk dat u een span tegenkomt. Het levert altijd een leuke foto op.

En dan lopen we weer richting parkeerplaats, moe maar voldaan. Een leuke wandeling, met een afwisselende natuur, vele grote grazers en geiten. Ook leuk waren de hoogteverschillen. Vanaf de hoogste punten heb je dan een verrassend uitzicht. En er staat doorgaans een bankje. Lekker om even te lunchen.

POI's

  • Informatiebord N51.6409 E6.0273
  • kapel onze lieve vrouwe van smarten N51.6344 E6.0122
  • Koffie met gebak N51.6386 E6.0112
  • Lange ven N51.6432 E6.0417
  • Maas N51.6332 E6.0033
  • Restaurant/terras N51.6357 E6.0055
  • Start/finish/Parkeerplaats N51.6493 E6.0102
Acties
Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst
Startlocatie

Reacties


Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

  • Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
  • Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
  • Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
  • De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
  • Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
  • Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.
  • English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.