We starten de route bij de carpouleplaats langs de A2. Direct vanaf de snelweg bent u er. Eenvoudiger kan haast niet. We lopen een stukje langs het fietspad totdat we bij de Buulder Aa komen. We gaan langs de beek lopen. Zomers kan het gras wat langer zijn, maar met goede wandelschoenen moet dat geen probleem zijn.

Onderweg kwamen een redelijk drassig stukje tegen. Wilt u dit vermijden loop dan nog een stukje verder langs het fietspad. Bij het kruisbeeld komt u dan weer op de route terecht.

Buulder Aa
De Buulder Aa begint bij de Nederlands-Belgische grens ten westen van Budel. Zij stroomt tussen Budel en Gastel door en oostelijk langs Soerendonk. Bij de brug in de weg van Maarheeze naar Soerendonk neemt zij de gekanaliseerde Boschloop op. Bij Leende vormt zij samen met de Strijper Aa de Grote Aa.

Dan komen we een paal tegen. De tekst erop is moeilijk te lezen. Wat later lopen we langs een informatiebord. De algen hebben de tekst moeilijk leesbaar gemaakt. Maar met wat geduld kunnen we alle tekst lezen.

Jan Ottenpaal
De Jan Ottenpaal is één van de vele grenspalen die onze gemeente rijk is. De oudste beschrijving van de grens tussen "Baronie van Cranendonck" en "Baronie van Hees en Leen" dateert van 28 mei 1440. Op een knik in deze grens nabij de Strijperdijk stond "eenen pale geheiten Jan Otterpael voer Zuerendonck". De Strijperdijk is een aloude weg van Soerendonk naar Leenderstrijp.

Wie Jan Otten is geweest is tot op heden niet bekend. De oude hardstenen paal uit 1765 is al zo'n 100 jaar zoek. In 1981 heeft gemeente Maarheze een nieuwe paal laten maken. Deze is op 6 oktober 1982 op de oorspronkelijke plaats gezet.

Anton Meurkens monument
Een tweede geschiedkundige plaats in de route is bij het Anton Meurkens monument. Op 20 september 1944 werd Anton Meurskens in de heide tussen Soerendonk en Leenderstrijp door de bezetter vermoord. Deze in 1912 geboren jongeman ui Budel was op weg naar zijn onderduikadres in Geldrop naar zijn - op die dag bevrijde - geboorteplaats. Op de plaats van het gebeurde heeft lange tijd een houten kruis gestaan. Op 20 september 1996 is het huidige herinneringskruis onthuld.

In de zomer is het hier een flink stuk drukker dan vandaag. Het veld bij de parkeerplaats wordt regelmatig gebruikt door mensen die hun caravan even willen uitproberen.

Daarnaast kunt u vanaf hier een aantal wandelroutes lopen. Zonder dat u hiervoor een GPS nodig heeft. Beslist een aanrader voor een heerlijke zondagmiddag.

Vanaf de alternatieve parkeerplaats kijk je uit over de Heide. Een prachtig en rustig heidegebied. Fotogeniek.

De Heide
Onze wandelroute loopt door een gebied met een glooiend karakter. Dit bodemprofiel is ontstaan in het kwartair, het jongste geologisch tijdperk. In de laatste ijstijd hebben zich door de windafzettingen duinen en stuifzanden gevormd, de zogenaamde duinvaaggronden. Omdat deze duinvaaggronden zijn ontstaan in de laatste ijstijd worden ze ook wel jonge dekzanden genoemd.

Het bos bestaat uit diverse dennensoorten en is veelal aangepland in de vijftiger jaren. Aangezien dennen (familienaam Pinus) weinig eisen stellen aan de bodem en waterhuishouding waren de relatief arme duinvaaggronden wel geschikt om te voorzien in de behoefte aan dennenhout.

Vooral in de mijnbouw was er een grote vraag naar dennenhout, dat werd gebruikt voor het stutten van de mijnschachten. Dennenhout bezit de eigenschap dat het voor het breken sterk gaat kraken. Dit was voor de mijnwerkers een waarschuwingsteken om de schacht te verlaten voor een mogelijke instorting.

Asperge
De asperge (Asparagus officinalis subsp. oficinalis) is een plant waarvan de jonge scheuten geteeld worden als groente. Er bestaan witte asperges en groene asperges. De eerste zijn onder de grond gegroeid en uit het licht gehouden, de tweede hebben wel de zon gezien. In noordwest-Europa zijn de witte asperges het meest gebruikelijk, in landen als Italië de groene asperges. Ook komt de asperge in het wild voor in duinstruweel en langs rivieren.

De asperge is een meerjarige plant, die 5 tot 7 jaar achtereen op hetzelfde veld wordt geteeld. De bovengrondse plant, met houtige stengels en zijtakken, sterft af in de herfst, maar de ondergrondse delen overwinteren, en vormen in de lente nieuwe uitlopers. Deze worden als ze nog onder de grond zijn afgesneden, en als groente verkocht. Dit zijn de witte asperges. Als de stengels wel boven de grond komen verkleuren ze naar groen. Dit worden de groene asperges. Voor de witte asperges wordt de grond rond de plant ongeveer een halve meter opgehoogd, zodat de scheut zijn weg omhoog naar het licht zoekt, en de scheut geoogst kan worden voor hij het oppervlak heeft kunnen bereiken.

Aspergevelden worden vaak overdekt met plastic. Dit heeft het tweeledige doel om de grond te verwarmen, zodat de plant sneller groeit en meer opbrengst levert, en om te voorkomen dat de koppen gaan verkleuren.

Het aspergeseizoen is betrekkelijk kort; in Nederland plusminus twee maanden. De eerste asperges steken in de lente de kop op (naargelang de temperaturen in februari of begin maart). Traditioneel wordt er geoogst vanaf de tweede donderdag van april tot 24 juni (St. Jan). Hierna wordt de plant met rust gelaten om deze de tijd te geven om te groeien, zodat er nieuwe energie wordt opgedaan voor het volgende jaar. De(zonne-)energie wordt opgedaan door het bovengrondse groene aspergeloof.

Soerendonk
Soerendonk is een dorp in de gemeente Cranendonck in de provincie Noord-Brabant met (in 2004) 1734 inwoners. Vanaf 1819 hoorde Soerendonk bij de gemeente Soerendonk en Sterksel, die in 1925 geannexeerd werd door het naburige Maarheeze. Sinds 1997 hoort het geheel bij de gemeente Cranendonck, een gemeente die ontstaan is door de samenvoeging van de gemeenten Budel en Maarheeze. Tijdens carnaval heet het dorp Roesdonk.

In 2007 werd Soerendonk in het televisieprogramma Het Leukste Gat van Nederland verkozen tot leukste dorp van Nederland. Aan de uitverkiezing was een geldprijs van vijfduizend euro verbonden.

We lopen richting Cranendonk. Een route door een mooi gebied. Hier en daar zien we de eerste tekenen van de naderende lente.

Natte natuurparel
Eén deel van het landgoed Baronie Cranendonck is aangewezen als natte natuurparel. Dit biedt waterafhankelijke planten en dieren een kans. Daarvoor is het nodig speciale maatregelen te treffen om verdroging tegen te gaan. De bossen in dé natte gebieden zijn typische broekbossen; els, wilg en populier soms pp rabatten. Deze vormen een fraai contrast met het adelaarsvarens en bosbessen begroeide gemengd bos en naaldbos in de droge gebieden.

Ecologische verbindszones
De beek die door het landgoed stroomt is de Buulder Aa. Deze beek is aangewezen als ecologische verbindingszone. Een ecologische verbindingszone is een verbinding tussen natuurgebieden met nieuwe of herstelde natuur! Ecologische verbindingszönes worden aangelegd om het migreren van dieren en planten tussen natuurgebieden mogelijk maken, de functie van het beekdal van de Buulder Aa als ecologische verbinding dient vergroot te worden. Daarvoor moet het aantal bosjes en singels, in aansluiting op bestaande broekbossen, uitgebreid te worden.

Paddenpoelen
Voor hun overleving en voortplanting hebben kikkers, padden, salamanders en veel insecten nagenoeg stilstaand water nodig dat in het voorjaar snel opwarmt. Daarom bevinden zich in het landschapspark op gepaste afstand een aantal paddenpoelen.

Landgoed Baronie Cranendonck
Het landgoed Baronie Cranendonck is een gemengd gebied van natuur en landbouw. De landbouw concentreert zich de laatste tijd steeds meer op natuur- en landschapsbeheer, recreatie en maatschappelijke zorgfuncties. Omdat de agrarische bedrijven zich aan de rand van het gebied bevinden, wordt het landgoed gekarakteriseerd door een variatie van open en dichte ruimtes; akkers en weilanden in het groen. De kern van het landgoed is vergelijkbaar met een oud Brabants cultuurlandschap dat gekenmerkt wordt door weiden, akkers, bospercelen, beken, houtwallen en singels.

Dan lopen we Cranendonck in. Een klein gemeente met een mooi verhaal. Dat verhaal kunt u bijna niet missen, want het staat op twee grote borden midden in het dorp. In Cranendonck vindt u een aantal picknicktafels.

Cranendonck
Cranendonck is met ingang van 1997 de naam van de nieuwe gemeente. De gemeente is gevormd door de samenvoeging van een groot deel van de gemeente Maarheeze (Gastel, Maarheeze en Soerendonk) en de voormalige gemeente Budel (Budel, Budel-Schoot Budel-Dorplein). Dorpen die al vanaf de middeleeuwen zijn verbonden in de heerlijkheid, later de baronie van Cranendonck.

De naam Cranendonck zou wijzen op de natuurlijke omstandigheden ter plaatse: een donk of heuvel, waar zich kraanvogels ophielden. Er zijn maar weinig plaatsen In de provincie Noord-Brabant die zoveel natuurgebieden herbergen als de gemeente Cranendonck.

Zo treft u hier bos, heide, moeras en water aan. Prachtige voorbeelden zijn: de Pan, 't Goor, Grote Heide, Buulder Berg, de Ringselvennen, het Buulderbroek en het Cranendoncks Bos. Deze bieden een groot aantal vogels die in het voor- en najaar broeden rustgelegenheid.

Huize Cranendonck
Aan het begin van de negentiende eeuw kwam het landgoed Cranendonck in particuliere handen. De vermoedelijk nog uit de tijd van het kasteel daterende kasteelboerderij werd in 1899 gesloopt en vervangen door een villa. In het begin van de twintigste eeuw werd daaraan het karakteristieke torentje gebouwd. In 1938 werd het landgoed Cranendonck met villa en pachtboerderijen de "Bulthoeve" en de "Perkhoeve" aangekocht door de gemeente Maarheeze. De villa werd in 1940 als gemeentehuis in gebruik genomen. Hiermee werd Cranendonck opnieuw een bestuurlijk centrum voor de omliggende dorpen.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Cranendonck ook een landbouwcentrum door de vestiging van een proef boerderij, landbouwschool en landbouwhuishoudschool.

Achter huize Cranendonck is soort grote maquette van de ruine te zien. Het geeft een beeld hoe groot het kasteel vroeger is geweest

Het Kasteel
In dit gebied, dat genoemd werd naar de kraanvogel, verrees vermoedelijk in de dertiende eeuw het kasteel van de heren van Cranendonck. De heren van Cranendonck waren ook heer van Eindhoven. In de veertiende eeuw stierf dit geslacht in mannelijke lijn uit. Hierna kwam de heerlijkheid Cranendonck aan aanzienlijke geslachten, die hun belangrijkste bezittingen elders hadden en hier zelden verbleven. Vanaf het midden van de zestiende eeuw tot aan de Franse Tijd behoorde de Baronie van Cranendonck met de dorpen Budel, Gastel, Maarheeze en Soerendonk aan de Oranjes. Onder de vele titels van het Nederlandse staatshoofd bevindt zich ook die van "Baron(es) van Cranendonck".

De Ruïne
In 1672 vielen Franse legers de Nederlandse I Republiek binnen en bezetten onder andere j het slot Cranendonck. Van hieruit terroriseerden zij de Meierij van 's-Hertogenbosch. Toen de Fransen in september 1673 het kasteel verlieten, bliezen ze dit gebouw van de grote tegenstander van de Franse koning, de prins van Oranje, op. In de loop der tijd bleef er vrijwel niets over van de ruïne van het kasteel. De plaats waar de resten zich in de grond bevinden, werd in 1974 een beschermd archeologisch monument. Archeologisch onderzoek in 1996 en radaronderzoek in 2006 brachten de omvang en structuren van het kasteel en de omliggende grachten in kaart.

We lopen verder door een mooi stukje gevarieerd natuur. Hier is het heerlijk wandelen. We nemen een pad door een broekbos. Een kilometer verder wordt het erg drassig, vervolgens staan er plassen op het pad. Voorzichtig zoeken we een weg. Maar net voordat we weer op hoger grond zijn worden de plassen zo diep dat het lijkt of we door een ven aan het waden zijn. Hier is geen doorkomen meer aan. We draaien om, ploeteren weer terug en zoeken een nieuwe en drogere route.

Zo lopen we weer richting parkeerplaats. Mocht u op het einde nog dorst of honger hebben dan raden we u aan even richting Maarheeze te lopen. Op korte afstand van de route zijn er verschillende horecagelegenheden.

We hebben weer een prachtige en gevarieerde route achter de rug. Jammer van het wisselvallige weer, maar we hebben genoten van de vele uitzichten en de rust.

POI's
Camping Soerendonk N51 19.246 E5 34.565
De Heide N51 19.001 E5 33.908
De Valk N51 18.220 E5 34.371
Jan Ottenpaal N51 19.510 E5 34.907
Kasteel Cranendonck N51 18.267 E5 35.366
Ruine kasteel Cranendonck N51 18.238 E5 35.460
Kruisbeeld N51 18.477 E5 35.426
Monument Antoon Meurskens N51 19.160 E5 34.216
Buulder Broek N51 17.572 E5 35.439
Buulder Aa N51 19.908 E5 33.982