Beek en Donk

GPSwalking.nl - GPS wandelingen | Mooie GPS wandelingen in binnen- en buitenland

Beek en Donk

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 23-11-2019

Deze route start bij Beek en Donk. Maar ook vanuit hoevelogementen/minicamping/bed & breakfast Aldörrum (Aarle-Rixtel) kun je deze route prima lopen.

Je hebt zo van die verrassende wandelingen. Deze bij Beek en Donk is er zo eentje. Het was moeilijk om in dit gebied een wandeling te plannen die voor het grootste deel door de natuur ging. De eerste verrassing was een nieuwe kas van gigantische afmetingen die ons dwong om stevig om te lopen. Wegens gebrek moest dat langs de drukke N615 oftewel de Gemertse weg. Maar als we onder de rotonde zijn doorgelopen kunnen we afbuigen richten rust en natuur. We trekken langs het impossante Brabantse Kluis richting Grotelsche heide.

Bij de Grotelsche heide maken we een omweg door een begrazingsgebied. Een prachtig ommetje. Vervolgens gaat het via de verharde weg richting het buurtschap Tereijken. We leren daar de geschiedenis van dit buurtschap. Na nog een stukje harde weg veranderd de omgeving en gaan we verder langs de natte oevers van de Snelle Loop en de Aa. Al snel zijn we tot de knieën nat. We blijven deze beken/rivieren een heel stuk volgen.

Na Beek en Donk komen we in de buurt van Kasteel Eikenlust. We genieten van het spiegelbeeld van het kasteel in het omliggende water, lopen nog een stukje langs de mooie Aa om weer bij de parkeerplaats uit te komen.

Kenmerken

Startpunt:	Beek en Donk, Parkeerplaats N615 bij brug
Startlocatie:	Noord-Brabant , Nederland
Coördinaten	N51.529532 E5.643601
Afstanden:	24, 24, 21, 19 km
Type:	Akker, Beek, Bos, Landgoed, Rivier, Vergezicht, Water
Begaanbaar:	Doorgaans goed begaanbaar
Rolstoel:	Niet bekend
Honden:	Aangelijnd
Horeca:	Onderweg
Gelopen op:	21-11-2011

Route informatie

Een GPS route van 24 km bij Beek en Donk.
Van de route zijn verkortingen van 21 en 19 km beschikbaar.
Er is een WPT-RTE route beschikbaar.
Er is een kleine aanpassing beschikbaar om langs de Brabantse Kluis te komen waar een goede horecagelegenheid is.
Onderweg komt u naast de Brabantse Kluis nog 2 andere horecagelegenheden tegen.
Het gedeelte langse de Snelle Lopo en de Aa kunnen vrij nat zijn vanwege het hoge gras. Goede wandelschoenen zijn aan te bevelen.
Onderweg komt u regelmatig een bankje tegen.

Langere beschrijving

GPSwalking.nl

Deze route start bij Beek en Donk. Maar ook vanuit hoevelogementen / minicamping / bed & breakfast Aldörrum (Aarle-Rixtel) kun je deze route prima lopen.

Je hebt zo van die verrassende zondagen in november. Terwijl een groot deel van het land onder een dikke laag mist hangt schijnt de zon lustig over Brabant. Zo lustig dat het ontzettend begon te kriebelen.

Snel de wandelschoenen voor de dag gehaald, wat eten en drinken in de rugzak en op pad. We kozen deze keer voor een route bij Beek en Donk. Een pittige route van 24 km over heerlijk rustige paden waarover je stevig kunt doorlopen.

Terwijl de donkere decembermaand al weer in zicht is liet de natuur het het laatste restje herfst zien. Ondanks dat de bomen al weer aardig kaal aan het worden zijn was er nog voldoende kleur voor mooie foto's.

GPSwalking.nl We starten deze wandeling langs de N615 vlak bij de brug over de Zuid Willemsvaart. Direct zien we dat sommige mensen weinig ophebben met een schone omgeving. De parkeerplaats ligt vol met zwerfvuil. Helaas zien we dat onderweg op meer plaatsten. Als de versnapering op is kan de verpakking de natuur in. Verwerpelijk gedrag dat tegenwoordig zo normaal lijkt.

We waren nog niet goed en wel onderweg toen we in de verte een grote kas zagen opdoemen. Deze stond midden op onze route. En deze nieuwe kas was zo groot dat er niet omheen te lopen was. Helaas moesten we tijdelijk terug naar de N615 om er omheen te lopen. Even een stukje stevig doorlopen over het fietspad langs deze drukke weg.

GPSwalking.nl Gelukkig werd het daarna weer een stuk rustiger en konden we de natuur in. Mooie kleurrijke vergezichten maakten dat we ons niet verveelden. Zo nu en dan even inhouden om een foto te schieten. Dan komt de Brabantse Kluis in zicht.

Vanwege het vele verkeer rond de Kluis nemen we een alternatieve route zodat we de Kluis alleen vanuit de verte konden zien. We hebben een alternatieve route voor diegene die gebruik willen maken van deze horecagelegenheid die langs de Brabantse Kluis ligt.

Brabantse Kluis
In het huidige klooster leven anno 2011 60 missiezusters van het Kostbaar Bloed. De congregatie is in 1885 gesticht door Abt Franz Pfanner in Mariannhill, bij Urban in Zuid-Afrika. Daar had hij in 1882 al een trappistenabdij gebouwd met de naam Maria-anna heuvel (Mariannhill). Toen hij zag dat hij vanuit het trappistenklooster niet iedereen kon bereiken richtte hij zich tot de Duitse pers. Meisjes en vrouwen werden gevraagd om zich in te komen zetten in zijn missiegebied in Zuid Afrika. Een vijftal vrouwen kwamen per boot aan na een gevaarlijke reis. De nieuwe congregatie groeide snel tot 117 zusters. Voor sommige van deze zusters was het klimaat en de omstandigheden te zwaar. Daarom werd besloten om ook een vormingshuis in Europa nodig was.

In 1889 kwamen 3 zusters terug naar Europa om in Kirchherten aan de slag te gaan. Maar in Duitsland hadden ze teveel last van een cultuurstrijd. Daarom werd het nieuwe klooster verplaatst naar Helden-Panningen in Nederland. Dit klooster werd al snel te klein. Daarom werd in Aalre-Rixtel een eenzaam gelegen landgoed gekocht van de bisdom 's-Hertogenbosch. Abt Frans gaf het de naam Missieklooster Heilig Bloed.

In 2903 was het nieuwe klooster klaar om de 74 zusters, novicen en postulanten een onderdak te bieden. In 1905 werd besloten om het moederhius vanuit Zuid Afrika naar dit nieuwe klooster te verhuizen. Dit werd goedgekeurd door Paus Pius X. Vanuit het klooster in Aalre-Rixtel vertrokken veel zusters naar verre landen. In 1910 bleek het klooster al weer te klein te zijn en werd er een nieuwe vleugel aangebouwd.

In de eerste wereldoorlog diende het klooster als ziekenhuis voor de vele gewonden die uit België binnenkwamen. Een groot rood kruis was van verre al te zien. In 1938 werd het klooster al weer te klein en moest er wederom een klooster worden aangebouwd.

De tweede wereldoorlog was een moeilijke tijd voor het klooster. Het vee werd ingevorderd en in 1942 werd de klokketoren in beslag genomen. Ondervoede kinderen uit de grote steden vonden tijdelijk een onderdak in het klooster. Later werden er geallieerde militairen ingekwartierd.

Anno 2011 is het klooster een internationaal thuis voor missiezusters. De voornaamste taak is het gebed voor de wereld en de zorg voor oude en zieke medezusters. De voertaal is voornamelijk Duits vanwege de afkomst van de meeste zusters. Ook worden jonge zusters hier opgeleid. Er worden meeleefdagen gehouden waar vrouwen meer te weten kunnen komen over een leven als zuster.

In de naastgelegen boerderij is een befaamd restaurant gevestigd. U kunt hier terecht voor een drankje en een hapje.

Via een aantal ruime paden komen we uit bij de Grotelsche heide. We hadden het plan om langs de gebied te trekken. Maar een mooi stukje begrazingsgebied trekt onze aandacht. We besluiten om een stukje om te lopen. En dat is een echte aanrader. Aan het begin van het gebied staat een informatie bord met informatie over het gebied.

Voordat u aan dit gedeelte van de route begint kunt u beter eerst even genieten van het gezellige terras van Grotelsch Hof.

Herberg Grotelshof
Grotel 5, 5761 RA Bakel, 04902 463 888, www.grotelshof.nl.

Openingstijden: Alle dagen van 11.00 tot 21.00 uur, zondags vanaf 10.00 uur. Donderdag is rustdag. Oktober t/m maart woensdag en donderdag gesloten.

Overgenomen uit het pamflet van dit restaurantje, aan de rand van het bos: "De zon schijnt. IJl trekken nevelslierten zachte sluiers door de groene toppen van het bos. Boven de weilanden klinkt de roep van de leeuwerik. Daar zit je dan - met je trappistje op het terras. Of met een koffie binnen, aan een tafeltje, vlakbij het knisperende vuur van de open haard. Het gelach van kinderen voegt iets vrolijks toe aan een mooie dag waarvan het gemakkelijk is te genieten."

GPSwalking.nl

Helpende hand voor de natuur
U staat hier bij de Snelle Loop, traject Grotelsche heide. De Snelle Loop is een gegraven waterloop, die deels in het natuurgebied Grotelsche Heide ligt. De waterloop is hier natuurvriendelijk ingericht.

Buiten de natuurgebieden vormt de Snelle Loop een ecologische verbindingszone (EVZ). Een EVZ is een speciaal ingerichte strook natuur voor de ontwikkeling van flora en fauna. Natuurgebieden zijn vaak versnipperd door wegen, woonwijken, agrarisch landschap en bedrijventerreinen. Daardoor liggen ze geïsoleerd en zijn ze onbereikbaar voor dieren en planten. Die raken zeldzaam of verdwijnen uit het gebied. Om dat tegen te gaan, steken we de natuur een helpende hand toe.

Waardevolle natuurstroken

EVZ's zijn natuurstroken die natuurgebieden met elkaar verbinden. Ze liggen vaak langs water en zijn aangeplant met bomen en struiken. Dieren en planten verplaatsen zich via deze waardevolle linten natuur van het ene naar het andere gebied. Ze hebben daardoor meer leefruimte en eerder verdwenen soorten kunnen zich opnieuw vestigen. De natuurstroken zijn zo ingericht dat het ware paradijsjes zijn voor flora en fauna. Zo zijn de oevers natuurvriendelijk ingericht en de taluds vaak flauwer gemaakt. Daarnaast zorgt een gevarieerde oever, van nat naar droog, voor een grote variatie aan plantensoorten. Daar komen allerlei zoogdieren, insecten en amfibieën op af.

De waterloop

De Snelle Loop begint bij het waterinlaatpunt van het Peelkanaal en passeert de Stippelberg. De waterloop mondt uiteindelijk uit in de Aa en heeft een lengte van 20 kilometer.

Deze Snelle loop komen we later tegen als we er een tijdje langs lopen.

Kenmerken gebied

Het ingerichte traject is 2,5 kilometer lang. Het natuurgebied telt drie vistrappen. Een vistrap maakt het voor vissen mogelijk om een barrière, zoals een stuw te passeren en het achterland te bereiken.

Daarnaast zijn er twee voorden. Dit zijn ondiepe veeoversteekplaatsen waardoor het vee de waterloop makkelijker kan oversteken, traject Grotelsche heide is onderdeel van de verbinding tussen de Grotelsche Heide en het dal van de Aa.

De inrichting ervan heeft tevens bijgedragen aan herstel van cultuurhistorie van de Grotelsche Heide. Dit is een rustig natuurgebied waande afwisseling van bos, heide en grasland zorgt voor verschillende doorkijkjes. Dit is aantrekkelijk voor allerlei vogels en insecten, maar ook grazers vinden dit een prettige omgeving.

Voor welke dieren en planten richten we dit gebied in?

amfibieën zoals kamsalamander,
poelkikker en rugstreeppad
struweelvogelszoals roodborsttapuit
das
bermpje (vis)
dagvlinders zoals bruin zandoogje
drijvende waterweegbree (waterplant)

GPSwalking.nl We hebben een prachtig uitzicht over de voormalige KPN-Toren. Ze staat dominant in het landschap.

KPN-Toren
De KPN-toren is een zendtoren van Alticom (Voorheen KPN) aan de Hemelsbleekweg in De Mortel. De toren is 128 meter hoog.

De toren wordt gebruikt voor radio-uitzendingen op de frequentie 102,3 MhZ (Radio 538), P2000, SMF3 en UMTS.

De toren wordt door roofvogels als broedplaats gebruikt.

We laten de natuur weer achter ons en zetten stevig de pas in. We lopen over verharde wegen en dan kun je lekker doorstappen. Gelukkig is er weinig verkeer. We komen langs buurtschap Tereijken. Een informatiebordje geeft de geschiedenis weer.

GPSwalking.nl

Tereijken

De kern van de buurtschap Tereijken bestaat momenteel uit een zestal boerderijen en woonhuizen. De buurtschap is ontstaan uit één enkele hoeve, die in 1386 al wordt genoemd. De hoeve Ter Eijken was toen eigendom van de Commanderij Gemert van de Duitse Orde en werd verhuurd. Op St. Jorisdag van 1391 werd het goed Ter Eijken erfelijk verpacht aan Amelis Jan Maaszoon en kwam daardoor in particulier bezit. De jaarlijkse lasten aan de Duitse Orde bestonden toen uit 5 mud rogge, 8 mud haver, 2 vat raapzaad, 12 pond boter, 12 el linnen laken, 8 jonge hoenders,100 eieren en 8 voeder turf.

e hoeve Ter Eijken is bij achtereenvolgende erfenissen opgesplitst in meerdere afzonderlijke boerderijen. In 1716 waren er 5 huizen, die allen aan de noordzijde van de weg lagen. Pas in de 19de eeuw ontstond er bebouwing aan de zuidkant van Tereijken, maar het aantal huizen groeide de afgelopen eeuwen nauwelijks.

Van de verharde paden gaan we over naar een flink stuk langs de Snelle Loop en de Aa. Het gras is nat en onze broek is al snel tot de knieën nat. Goede wandelschoenen zijn nu aan te bevelen.

En we gaan genieten van rust en prachtige vergezichten. Zover we kunnen kijken is er niemand te bekennen.

De Aa

De Aa is een beek en stroomafwaarts een kleinere rivier in het midden-oosten en uiterste oosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De gekanaliseerde beek ontspringt bij Nederweert in Limburg en komt bij de Citadel in het centrum van 's-Hertogenbosch samen met de Zuid-Willemsvaart en de Dommel. Aa en Dommel vormen daar de Dieze, die even ten noorden van 's-Hertogenbosch in de Maas uitmondt. De beek, waarvan de naam water betekent, is in de jaren '30 van de 20e eeuw gekanaliseerd. Door ruilverkaveling in de jaren zestig van de 20e eeuw is sindsdien het oude cultuurlandschap in het Aa-dal aanzienlijk veranderd.

e ouderdom van de Aa is moeilijk te bepalen. Deskundigen houden het erop dat zij ongeveer 10.000 jaar geleden, na de laatste ijstijd,is ontstaan. Tijdens het Preglaciaal Tiglien (2 miljoen jaar geleden) vormde de Maas een zijrivier van de Rijn en stroomde daarin uit ter hoogte van het tegenwoordige Keulen. Na het terugtrekken van het landijs, waarbij de stuwwallen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug ontstonden, zochten de Grote Rivieren een noordelijke route. De Ardennen scheiddende Maas van de Rijn, waarbij ze veel noordelijker gingen stromen en pas tegen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug weer scherp naar het westen afbogen en de rivierdelta Schelde, Maas, Rijn vormden.

Door tektoniek ontstond de Grote Peel in het oosten van Brabant met op zijn hoogste gedeelten (Griendtsveen en Asten) hoogveenvorming. (In de Ardennen de Hautes Fagnes, Botrange) De fluviatiele gronden van de Kempen en de Peelvenen begonnen hun overtollige regenwater te lozen in het oude Maasdal en op deze manier ontstonden van west naar oost de Reusel, de Beerze, de Dommel en de Aa, elk weer met zijn eigen zijbeken, zoals de Poppelse Leij, de Kleine Beerze, de Stroom, de Astense Aa, de Goorloop, de Beekgraaf, de Leijgraaf, de Rips, de Loop enz. Van een aantal deelstromen is aangetoond dat zij volledig cultuurlijk moeten zijn, omdat de bodemomstandigheden niet wijzen op een oorspronkelijke beekloop.

Na dit prachtige stukje natuur en kletsnatte broekspijpen lopen we de buitenwijken van Beek en Donk in. Gelukkig komt de parkeerplaats weer in zicht. De zon zakt achter de horizon, het wordt snel donker en de grondmist begint langzaam zichtbaar te worden. De temperatuur zakt plotsklaps naar beneden en het vriendelijk karakter van het weer van vandaag is snel weg. Ook wordt het moeilijker om nog mooie foto's te maken.

Beek en Donk
Beek en Donk is een dorp, voormalige heerlijkheid en voormalige gemeente in de provincie Noord-Brabant, gelegen in het voormalige kwartier Peelland van de Meierij van 's-Hertogenbosch. Beek en Donk is de hoofdplaats van de gemeente Laarbeek. Beek en Donk telt 10.028 inwoners (1 juni 2006, bron: CBS). Tot 1 januari 1997 was het een zelfstandige gemeente.

De streek waar Beek en Donk gelegen is, kende al menselijke bewoning vanaf het Mesolithicum, uit welk tijdvak archeologische vondsten stammen. De voorgangers van de huidige nederzettingen ontstonden in de Merovingische tijd, omstreeks 650, op wat hogere delen van het dekzandlandschap rond de huidige Oude Toren te Beek en bij de huidige buurtschap Heereind, ten westen van Donk. Vanuit hier breidde de bewoning zich van 1300 tot 1500 uit tot lager gelegen delen, zoals Broekkant, Donkersvoort, Donk, Bemmer en de Heuvel te Beek. Op 4 december 1329 werden aan de bevolking de gemeenterechten uitgegeven door Hertog Jan III van Brabant.

In 1392 werd de heerlijkheid Beek en Donk, samen met de heerlijkheden Stiphout en Aarle, in leen gegeven aan Dirk de Rovere. In 1482 kwam de heerlijkheid in het bezit van Jan Oudart. Omstreeks 1400 werd Beek een zelfstandige parochie en uit die tijd dateert de Oude Toren.

In 1422 werd te Donk, waar zich ook een edelmanswoning bevond, de Sint-Leonarduskapel gesticht, welke in 1753 werd afgebroken en in 1979 herbouwd.

Bestuurlijk was Beek en Donk een geheel met Aarle en Rixtel. In 1642 werd de heerlijkheid Beek en Donk heruitgegeven en werd Beek en Donk gescheiden van Aarle en Rixtel.

Industriële bedrijvigheid kwam op gang na de opening van de Zuid-Willemsvaart in 1825. Vanaf 1842 ontwikkelde zich te Donk het bedrijf van Van Thiel, dat spijkers (draadnagels, gaas en later bouwstaal) vervaardigde en wat later Nedschroef en Thibodraad zou worden.

Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een bedrijventerrein bij Beek (Beekerheide ten oosten van de Oranjestraat) en in 1997 ging de gemeente Beek en Donk op in de fusiegemeente Laarbeek.

Kasteel Eikenlust

Kasteel Eikenlust (ook gespeld als: Eyckenlust), is een kasteel in de buurt van het Noord-Brabantse dorp Beek en Donk dat de residentie van de heerlijkheid Beek en Donk is geweest.

In 1643 werd de heerlijkheid verkocht door koning Filips IV van Spanje. De koper was Jan Baptista van Elen. In 1646 werd de heerlijkheid verkocht aan Philips van Leefdael. Deze stierf in 1681, waarna zijn zoon Johan Philips van Leefdael de heerlijkheid erfde. In 1711 kwam de heerlijkheid in handen van de markies van Asse, Jean de Coutereau, die gehuwd was met Johan Filips' dochter, Cornelia Johanna van Leefdael. In 1730 stierf Jean en Cornelia verkocht in 1734 de heerlijkheid aan Johan Peter van Raesfeldt. Deze verkocht de heerlijkheid in 1745 op zijn beurt aan Gisbert de Jong. In 1794, bij diens dood, kwam de heerlijkheid aan Benjamin de Jong. Deze had twee kinderen: Johan de Jong (overleden in 1846) en Gerrit de Jong. Het landgoed werd tussen beiden verdeeld, maar in 1809 kreeg Johan ook Gerrits deel. Na de Franse tijd werden de bestuurlijke rechten van de heerlijkheid afgeschaft. Nog tot 1923 bleven rechten als het jachtrecht bestaan.

Een der latere bewoners, Jan Olferd de Jong, is gouverneur van Curaçao geweest. Hij was gehuwd met Elisabeth Maria Stern. Het kasteel is nog steeds in het bezit van de familie De Jong, die in de adelstand is verheven en de naam: de Jong van Beek en Donk mag voeren.

Het oudste nog bestaande deel is het poortgebouw. Dit stamt uit omstreeks 1500. Het heeft een natuurstenen toegangspoort en een torentje. De rest van het kasteel is regelmatig verbouwd. Een steen met het jaartal 1658 duidt vermoedelijk het jaar aan waarin het is herbouwd. Of een eerder kasteel verwoest is tijdens de Tachtigjarige Oorlog is niet bekend. In 1812 werd een groot deel van het kasteel gesloopt en vernieuwd, terwijl ook in 1870 ingrijpende verbouwingen hebben plaatsgehad. In 1978 werd het gebouw gerestaureerd. Het kasteel is binnen een gracht gelegen.

Het kasteel ligt aan de Aa. De paden op het 61 ha grote landgoed zijn vrij toegankelijk, alleen de directe omgeving van het kasteel is dat niet.

Het landgoed bestaat voor een deel uit bos (hoofdzakelijk populieren) en enkele boerderijen.

Met het laatste mooie paadje langs de inmiddels bekende Aa komen we weer bij de auto uit. We hebben een verrassende track rondom Beek en Donk gelopen en kunnen genieten van een mooie afwisselende natuur met veel vergezichten. Heerlijk rustig want dit is blijkbaar geen bekend wandelgebied. Houden zo.

Geraadpleegde websites:

POI's

Aa N51.5572 E5.6446
Alternatieve Pakeerplaats/Grotelshof N51.5221 E5.6921
Beek en Donk N51.5446 E5.6348
Begrazingsgebied N51.5253 E5.6932
Brabantse Kluis N51.5271 E5.6653
De Biezen En Milschot N51.5186 E5.6728
Donksche Broek N51.5550 E5.6506
Grotelesche heide N51.5262 E5.7010
Kasteel Eijckenlust N51.5338 E5.6430
KPN toren N51.5263 E5.7041
Kruis N51.5258 E5.6713
Landgoed d'n Heikant N51.5123 E5.6830
Neem linkerkant van de beek N51.5535 E5.6593
Neem rechterzijde Aa N51.5624 E5.6432
Snelle loop N51.5574 E5.6581
Start/finish/parkeerplaats N51.5295 E5.6436
Tereijken N51.5282 E5.6848

Acties

Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst

Startlocatie

Reacties

Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.

English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.