We parkeren bij de Sportvelden. Om van daaruit richting west te gaan en pas daarna links naar zuid de Postelse Dijk te volgen. Meteen al zien we enkele monumenten als herdenking aan erg jong gestorven mensen………..

Verderop in het bos komen langs een mooi heideveld. Bosgroep Zuid-Nederland vertelt op een informatiebord het volgende over de heide:

Heide
Heidevelden zijn niet 100% natuurlijk. Ze zijn een paar honderd jaar ontstaan door het landgebruik destijds.

Veel heide in Nederland is in de vorige eeuw landbouwgrond of weer een bos geworden. Hier is dat gelukkig niet gebeurd, want veel mensen zien heide tegenwoordig wel als natuur en zouden die niet graag zien verdwijnen. We voorkomen dat de heide hier verdwijnt door geregeld wat jonge boompjes weg te halen.

Ook plaggen, maaien en grazen zorgen dat een heideterrein een echte heide blijft. Met typische heideplanten en typische heidedieren, zoals verschillende korstmossen, de levendbarende hagedis en veel vlinders en libellen.

We vervolgen richting Kroonven. Het verschijnt als een verrassing en ligt er prachtig bij. Het blijkt niet alleen voor wandelaars mooi te zijn, maar is ook een visvijver, waar vele vissers heerlijk genieten van de heersende rust.

Kroonvensche Heide
In dit voormalige heidegebied is tussen 1900 en 1950 een bosgebied aangelegd voor de productie van hout, veelal voor de steenkolenmijnen. Maar dat is tegenwoordig niet meer het belangrijkste en zeker niet het enige doel van de Kroonvensche Heide. Nu staan de aantrekkelijkheid voor bezoekers en de ontwikkeling van natuurwaarden voorop. Dat noemen we geïntegreerd bosbeheer.

Wij, de beheerders van dit natuurgebeid, werken aan een aantrekkelijk landschap en een natuurlijker bos. Bomen en struiken die hier thuishoren, krijgen meer ruimte. Denk aan eik, berk en lijsterbes. Markante bomen worden extra in het zonnetje gezet. En we laten bewust wat dode bomen liggen en staan. Verder verwijderen we jonge boompjes op de heide en graven poelen voor bijvoorbeeld kikkers en libellen. Daarmee ontstaat een gevarieerd en rijk bos- en natuurgebied waar plant, dier en mens zich thuis voelen.

De Bosgroep Zuid Nederland heeft in dit gebied een wandelroute van 7,5km uitgezet en voorzien van informatieborden over heide, natuurbeheer, dieren in het bos, vennen, variatie, en dergelijke.

Door het bos komen we uit bij de Kleine Cirkel. Langs het vennetje toch even nieuwsgierig kijken naar dat vreemde beeld.

De waterscheiding
Bij de kleine cirkel staat een Januskop. Janus, de Romeinse god waarnaar januari is genoemd. De tekst die erbij staat geeft samen met een kaartje aan waar de waterscheiding tussen Maas en Schelde precies ligt.

Hier lezen we nog over oud zeer, toen Reusel en Postel van vóór 1648 nog een eenheid waren. Verderop staat de Taverne bij de Oude brandtoren. Vroeger werd bij langdurige droogte op de brandtoren uitgezien naar rook om zo snel een bosbrand te kunnen ontdekken. Nu kunnen we er laven, of, als het te vroeg is, kun je doorgaan tot de Tipmast…..

Na de Kleine Cirkel gaat de tocht door het bos naar de Grote Cirkel…. - vanuit de Kleine Cirkel kun je een 3 km kortere route volgen, terug langs de zuidrand van het Kroonven, naar de Tipmast. Aan de zuidrand van de Grote Cirkel ligt de legendarische grote oude Reuselse Kei.

Keigroot en Keioud
In de Grote Cirkel ligt een enorme kei van 1240kg. Het is de grootste die hier in de omgeving is gevonden. Het gevaarte is afkomstig uit de Zuid-Ardennen en moet hier door een voorloper van de Maas zijn afgezet.

Dat is gebeurd in een van de ijstijden toen de Maas een woest kolkende stroom was die met stenen bedekte ijsschotsen meesleurde.

De steen zelf is veel ouder. Die stamt uit het Cambrium, een tijdperk waarin de eerste steenvorming plaatsvond. De kei van Reusel behoort daarmee tot de oudste stenen ter wereld.

De Reuselse Kei
En dan eindelijk komen we bij De Reuselse Kei. Minder groot dan we dachten, maar wel idyllischer gelegen. Menig paartje heeft er een foto van een romantisch begin gemaakt.

Gelukkig ligt de kei weer hier en niet in een gebouw in het dorp. De tekst erbij geeft aan hoe zo’n kei hier gekomen is. De oudste kei van Nederland.

Onderweg door het bos richting Kroonvensche Heide, met enkele mooie vennetjes, zien we nog een Grote Groene Sabelsprinkhaan.

Grote groene sabelsprinkhaan – hier het vrouwtje -
is onder de geleedpotige dieren een zespotig insect uit de orde Orthoptera, de sprinkhanen en krekels. We kennen de Tettigonia viridissima als de grote groene sabelsprinkhaan. Vanwaar de “sabel”?

De lengte is rond de 8 centimeter, waarvan de vleugels of de legbuis ongeveer de helft bepalen. Bij het mannetje zijn de vleugels langer, maar deze heeft geen legbuis. Deze iets gekromde en zijdelings afgeplatte legbuis geeft de naam aan de sabelsprinkhaan.

De legbuis wordt onterecht nog wel eens aangezien voor een angel, maar geen enkele sabelsprinkhaan kan ermee steken. De kleur is altijd grasgroen.

Op het midden van de rug loopt een bruine streep, van bovenop het halsschild tot de vleugelbasis, en de achterpoten zijn ongeveer twee keer zo lang als de andere twee paar. De twee voelsprieten zijn even lang als het lichaam. Deze sprinkhaan is een goede springer, en ook kan gevlogen worden bij verstoring of gevaar.

Eigenlijk is het eerder wegzweven, want de afstand bedraagt nooit verder dan een tiental meters, er wordt alleen gevlogen na een sprong en er is geen sprake van opstijgen.

Voedsel: Hoewel veel sprinkhanen als schadelijk worden gezien, is deze soort vrij nuttig.

Het voedsel bestaat voornamelijk uit andere insecten die op planten leven, prooien worden met de stekelige voorpoten gegrepen en door de sterke kaken aan stukjes geknipt. Ook wordt soms wel aan planten geknaagd maar insecten, waaronder andere sprinkhanen, vormen het belangrijkste voedsel.

We vervolgen richting De tipmast.

De Tipmast
De Stichting Vakantiebesteding Rijksambtenaren (SVRA), heeft een eigen vakantiepark opgericht, waarin de ambtenaren voldoende rust, ruimte en comfort zouden vinden: Bungalowpark De Tipmast (ontwerp 1962, bouw 1966-1968).

Geen subtropisch zwemparadijs of activiteitenprogramma, maar gewoon een veertigtal huisjes op ruime plekken in het bos, met een sfeervol restaurant en een kleine camping. Zonder slagbomen, verbodsborden of hekken.

De architecten C.W. van der Kolff en A. de Koning moesten het park vooral zo goedkoop mogelijk uitvoeren. Kwaliteit was belangrijk, maar lage huurprijzen en lage bouwkosten waren nóg belangrijker. Daarom kregen de bungalows dan wel verwarming en werden de kampeerplekken ieder van een sanitaire ruimte voorzien. Ook bleef het park voor iedereen vrij toegankelijk.

Deze openheid is een van de grootste kwaliteiten van het park. Er loopt zelfs een doorgaande openbare weg langs het hoofdgebouw naar het openbare zwembad van Bladel. Het hoofdgebouw, dat vroeger de fietsenberging, recreatiezalen, en kampwinkel omvatte, is nu een openbaar restaurant en receptie voor de campinggasten gevestigd. Op het kampeerterrein staan nog steeds de sanitaire gebouwtjes met keuken, douche en toilet voor iedere afzonderlijke kampeerplaats, die destijds als luxe noviteit het buitenleven gemakkelijker dienden te maken.

Dat het park daarmee concessies deed die ‘tegen het dogma van de ware kampeerder’ ingingen, hinderde de meeste bezoekers niet. Tegenwoordig zit de luxe van De Tipmast dan ook meer in de onveranderde dingen: in de ruimte, het vrije uitzicht, de rust en allerbelangrijkst: in het gevoel niet in een enclave verstopt te zitten.

Na de pauze vervolgen we richting zuid door het park en vervolgen tot bij de Oude Blokhut.

Over het Landgoed en langs Huize Ten Vorsel keren we terug naar de Parkeerplaats.

Landgoed Ten Vorsel
Al in 1173 schonken de gebroeders Gerung en Gozelijn, tot welzijn hunner zielen, aan de kerk van Postel een stuk land met huizing op Vorsel. Bij de Vrede van Munster in 1648 kwamen de bezittingen van de abdij van Postel in handen van de Staten Generaal.

De Norbertijnen van de abdij van Postel vochten deze eigendomsovergang aan en pas in 1785 is er een definitieve regeling gekomen waarbij de gronden werden afgestaan aan de Hollanden. De rentmeester van het Kantoor der Geestelijke Goederen van de Meierij van ’s-Hertogenbosch kreeg het beheer over de bezittingen van de Abdij van Postel.

In 1735 werd de hoeve verkocht aan een particulier en in 1854 kwam het landgoed in handen van de Maatschappij van Welstand. In 1856 werd op de plaats waar ooit het zogenaamde Hof of Kasteel van Bladel had gestaan een nieuwe boerderij gebouwd. Heden ten dage vinden we op Landgoed Ten Vorsel nog sloten die waarschijnlijk overblijfselen zijn van het oorspronkelijke grachtenstelsel. De huidige beukenlaan uit 1849 kende twee ophaalbruggen om over de grachten bij het kasteel te komen.

De naam Ten Vorsel zou een samenvoeging zijn van vors (brem) en lo (bos) en zou bij het brembos betekenen. In de tijd dat het landgoed toehoorde aan de Abdij van Postel is er ook een dwangwatermolen geweest. Deze stond ten noorden van wat nu Bredase Baan is, aan de Goorloop. De boeren uit de omgeving moesten hier verplicht hun koren laten malen.

Startpunt

• 7500 alle wandelingen: Parkeerterrein Sportveld: N51 21.413 E5 12.839
• Pauzeplaats De Tipmast N51 20.920 E5 12.691
• D’n Ouwe Brandtoren N51 20.464 E5 10.704

POI's

• Den Ouwe Brandtoren N51.3410 E5.1784
• De grote Cirkel N51.3280 E5.1853
• Kroonven N51.3343 E5.2015
• Pauze N51.3486 E5.2115
• Start/Finish/Parkeerplaats N51.3568 E5.2139