We starten op een parkeerplaats bij de dagrecreatieplaats in het bos langs de weg tussen Riethoven en Waalre (Volmolen). Langs de visvijver gaat het door het fraaie bos naar het dal van de Keersop.

Keersop
Langs Westerhoven stromen de Keersop en de Beekloop. De Keersop is een beek die ontspringt in België bij Luyksgestel en uitmondt in de Dommel bij Dommelen. Het is een van de waardevolste beken binnen het gebied van Waterschap De Dommel. Dit komt door de hoge natuurwaarde van de beek als gevolg van de relatief goede waterkwaliteit.

In deze beek komen vissen voor die een trekgedrag vertonen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: bermpje, beekprik, kopvoorn en winde. Bij een voldoende hoge waterstand zijn de beekjes geschikt om met kano's te bevaren. Op enkele beschutte plekken aan de oevers van de Beekloop is de ijsvogel gesignaleerd.

Naast de beekdalen kent de omgeving van Westerhoven akkers en, meestal droge, bossen. Westerhoven en de omgeving van de kapel lenen zich bij uitstek voor het maken van kortere of langere wandel- fiets- en autotochten. De bewegwijzerde "Beekdalen" wandelroute van 5 km loopt door de fraaie natuur in de onmiddellijke omgeving van het dorp.

Ook het Westerhovense bos en de Enderheide nodigen uit tot het maken van korte of langere wandelingen. Westerhoven is opgenomen in het fiets-knooppuntenplan van de Kempen en maakt ook deel uit van het Nordic Walking routenetwerk.

Langs het Polvokamp en enkele mooi grote akkerbouwpercelen komen we weer in het bos. Deze oude bossen met de holle wegen behoren toe aan Westerhoven.

Westerhoven
De inwoners zijn werkzaam in de agrarische sector, het toerisme, enkele ambachtelijke bedrijven en in de industrieën in de omliggende plaatsen. Daarnaast bevindt zich in Westerhoven het bungalowpark De Kempervennen, ontstaan uit het Eurostrand, een enorme plas die gegraven werd ten behoeve van zand- en grindwinning.

De Heuvel, een verbindingsweg met Riethoven, vond zijn oorsprong in de Romeinse tijd. Bij het rooien van een eiken wal aan de toenmalige Haverhof werd Frankisch keramiek gevonden. Westerhoven behoorde vanouds tot de heerlijkheid Bergeijk, maar in 1810 werd het een zelfstandige gemeente. Deze werd in 1997 bij herindeling samengevoegd met de gemeente Bergeyk (nu Bergeijk).

We steken de drukke weg over richting dorp en daar passeren we de mooie kerk van Sint Servaas.

Sint-Servatiuskerk
De Sint-Servatiuskerk is de parochiekerk van Westerhoven. De eerste stenen kerk te Westerhoven, tegenwoordig te situeren aan de zuidkant van de nieuwe provinciale weg, moet rond 1250 gebouwd zijn. Deze deed aanvankelijk dienst als kapel van de parochie Bergeijk.

In 1444 werd Westerhoven tot parochiekerk verheven ('quarta capella'), waarbij de gehuchten Dommelen en Borkel in kerkrechtelijk opzicht aan de nieuwe parochie Westerhoven werden toegevoegd. De parochiekerk was toegewijd aan St. Servatius.

In bestuurlijk opzicht behoorde het dorp tot 1810 tot Bergeijk. De Vrede van Munster had voor de Westerhovenaren tot gevolg dat hun parochiekerk werd onttrokken aan de Rooms-katholieke eredienst.

Na de inval van de Fransen in 1672 werd er echter een schuurkerk gebouwd die in 1734 werd vervangen door een onopvallende stenen kerk. Een schets van Verhees wijst uit dat in 1798 van de oude parochiekerk nog slechts de muren en de middenbeuk restten. Toen de katholieken van Westerhoven op 4 oktober 1798 hun kerk terugkregen, was deze een ruïne.

In 1820 werd de kerk afgebroken; de nog bruikbare stenen werden voor de bouw van een nieuwe parochiekerk benut, die in de dorpskern werd opgetrokken, op het terrein waar zich nu gedeeltelijk het oude kerkhof bevindt.

In 1885 kwam de huidige neogotische parochiekerk gereed onder leiding van architect H.J. van Tulder. Op 20 september 1886 werd de kerk ingewijd door A. Godschalk, bisschop van Bisdom 's-Hertogenbosch.

We pauzeren hier direct om de hoek bij de kerk en zijn dan halverwege.

Café Zaal De Doelen, Dorpstraat 20 5563 BD Westerhoven 040-2013180
Voor lichte lunch. Gehele jaar geopend, maandagmiddag gesloten.
Voor uitgebreide lunch en groepen, vooraf tijdig aanmelden.
N51 19.897 E5 23.933

Koffiepauze
Met carnaval heet Westerhoven Koffiegat en zijn de inwoners Koffieleuters en Koffieleuterinnekes.

Door het dorp richting zuid. Achter langs de Kempervennen tot aan de kleine kapel van Sint Valentijn bij de Keersop en de put.

Valentijn
Op 14 februari is in Westerhoven altijd een kaarsjesprocessie naar de Valentijnskapel. De Valentijnskapel ligt buiten de bebouwde kom en de wandeling er naar toe met al die dansende lichtjes is indrukwekkend, Om 19,00 uur 's avonds begint het lof in de Sint Servatiuskerk, gelegen aan de Dorpsstraat. Daarna gaat het in optocht naar de Valentijnskapel.

Op 14 februari wordt het feest van Sint Valentijn of Sint Velten gevierd. Over Valentijn zijn veel verhalen in omloop. Valentijn zou priester zijn (bisschop van Terni in Italie) en zou op 14 februari 270 voor zijn geloof onthoofd zijn.

Het mooiste verhaal is dat Valentijn in de gevangenis verliefd werd op de blinde dochter van een cipier. Op de avond voordat hij onthoofd werd, schreef hij haar een briefje. Toen zij zijn briefje na zijn dood kreeg, kon zij ineens lezen en was zij niet meer blind. Een wonder dus.

In Engeland schreef men elkaar al in de vijftiende eeuw valentijnsbriefjes. In Nederland was Sint Velten vooral een genezer van vallende ziekte. Er is een Brabant (in Westerhoven) nog steeds een plaats waar men in processie naar het Valentijnkapeltje gaat. Daar is een putje met water en dat water zou geneeskrachtig zijn. Op Sint Velten zou de zomer het voor de eerste keer winnen van de winter, dacht men vroeger. En na een slechte wintertijd, fleurde die gedachte de mensen weer op. Ineke Strouken. bron www.volkscultuur.nl

Een nog interessantere beschrijving vind je op www.wandelpaden.com/grenslnd8.html, de site van de lange afstandswandelaars met Charles Aerssens.

Na het dorp steken we de drukke weg weer over en gaan nu rechtdoor over de verhoogde zandweg.

Romeinen
De lange rechte verhoogde zandweg is aangelegd door de Romeinen. Uit die tijd stamt de indeling van de structuur van dit gebied. Hier pasten de Romeinen hun landmeetkundige methodes toe om de toenmalige boerderijen te vestigen.

We kijken uit op het dorp Riethoven, dat we heel even raken.

Riethoven
heeft ongeveer 2400 inwoners. De voormalige gemeente Riethoven werd in 1997 bij herindeling samengevoegd met de gemeente Bergeyk (nu Bergeijk). In het gehucht Walik, op de weg naar het naburige Eersel leefde in de zestiende eeuw Maarten Bouwens, die later bekend werd als bisschop Rythovius.

Het gebied tussen de Run en de Keersop kan beschouwd worden als een microregio. Het dorp ligt voornamelijk op het centraal dekzandplateau. Aan de oostzijde, wordt dit plateau in tweeën gedeeld door het zogenoemde ’t Rijtje. Op het dekzandplateau zijn in de middeleeuwen grote escomplexen aangelegd.

Uit de omgeving van Riethoven zijn tal van vindplaatsen uit de Bronstijd bekend, zoals de grafheuvels ten zuidwesten van Boschhoven, ten noordwesten van Walik en meer westelijk ten zuiden van ’t Rijtje. In de Vroege IJzertijd heeft de microregio een intensief bewoonde Siedlungskammer gevormd en sinds

1982 vormt het gebied tussen Run en Keersop een van de zwaartepunten van het archeologisch onderzoek in het kader van het Kempenproject. Binnen de microregio zijn verschillende elementen van het nederzettingssysteem uit de Vroege IJzertijd bekend zoals de nederzetting op de Heesmortel, het Celtic Field bij Boshoven en een zevental urnenvelden o.a. bij Riethoven-Boschhoven,Bergeijk en Walik.

Daarna door het open landschap, langs mooie boerderijen naar het bos, om terug te keren naar de parkeerplaats.

Startpunt:

• Startpunt 7900 16 km Parkeerplaats bos N51 22.269 E5 23.804 164° true
• Westerhoven kerk N51 19.896 E5 23.927 101° true
• Startpunt 7901 10 km Parkeerplaats bos N51 22.269 E5 23.804 164° true
• Startpunt 7902 9 km Westerhoven kerk N51 19.896 E5 23.927 101° true

Geraadpleegde websites:

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Riethoven
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Westerhoven
• http://www.volkscultuur.nl
• http://www.wandelpaden.com/grenslnd8.html

POI’s

• Keersop  N51 21.727 E5 25.103
• Westerhoven N51 20.196 E5 24.337
• Riethoven N51 21.003 E5 23.454
• Romeinse weg N51 20.624 E5 24.078
• Sint Servatiuskerk  N51 19.906 E5 23.896
• Valentijn kapel N51 20.015 E5 24.822