Meteen als je de kleine parkeerplaats bij de Mosbulten op rijdt zie je het. Dit is een prachtig gebied. Je kijkt meteen over een grote plas water. Een kleine tegenvaller kan het bordje "verboden voor honden" zijn. Ook aangelijnd zijn deze niet welkom.

Een groot informatiebord geeft uitleg over het gebied. Leuk want zo weet je wat je onderweg tegen gaat komen. Leuk is ook de vogelkijkscherm Haverhoeve. Dat kun je naar de vogels turen zonder dat je de rust verstoord.

Mosbulten
Zoals de naam Mosbulten aangeeft, bestond dit gebied omstreeks 1800 uit natte heide. In de lage kommen groeiden bulten veenmos. Dat veen is al vroeg vergraven voor brandstof.

Het oude cultuurhistorische patroon van de greppels, singels, bosjes en graslanden is op een eigentijdse manier hersteld.

Das, vos en ree gebruiken Mosbulten als een oversteek tussen de natuurgebieden in het noorden en zuiden. In Mosbulten kunnen ze goed fourageren en in de toekomst misschien zelfs een verblijfsplaats vinden.

Begrazing
Een deel van Mosbulten wordt begraasd door vee. De dieren zorgen voor een natuurlijke structuur en voorkomen dat het gebied dichtgroeit met bomen en struiken.
Laat de dieren met rust, houd tenminste 25 m afstand. Honden zijn niet toegestaan in het begrazingsgebied.

Het afwisselende landschap biedt kansen aan water- en rietvogels, amfibieën, vlinders en libellen. Veel planten hebben dit gebied (her)ontdekt. Dotterbloem, koekoeksbloem en kattestaart zijn wijd verbreid in Mosbulten. Moerasherts-hooi, waterpostelein en waterviolier geven aan dat het watermilieu verbeterd is.

Wandelroute
Staatsbosbeheer heeft met Brabant Water, Waterschap de Dommel en gemeentes een wandelroute uitgezet. De rood gemarkeerde route is 6,7 km lang en loopt deels door het natuurgebied en deels door het omliggende landschap. U kunt de route inkorten tot 3,4 km.

Landinrichting Sint Oedenrode
In het landinrichtingsproject Sint Oedenrode is in totaal 1000 ha landbouwgrond omgezet naar natuurgebied. Er is veel gedaan om natuur en landschap te bewaren en te herstellen, onder andere door aanleg van landschapselementen, beplanting rondom erven en het graven van nieuwe poelen.

Mosbulten is zo'n hersteld landschap. Voorheen was hier landbouwgrond. Door een waterinlaatvoorziening bij het Wilhelminakanaal is verdroging in de natuuren landbouwgebieden afgenomen. Boeren hebben meer grond aaneengesloten en dichter bij hun bedrijf gekregen. En een aantal landbouwwegen is verbeterd.

Er zijn fiets- en wandelpaden aangelegd en bruggen over de Dommel gemaakt. U kunt daardoor de natuur van dichterbij beleven.

Natuurcompensatie
Mosbulten is een natuurontwikkelingsproject. Door de aanleg van Rijksweg A50 tussen Oss en Eindhoven ging veel natuurlandschap verloren. Als compensatie werden elders nieuwe natuurgebieden ontwikkeld. Het landbouwgebied bij Mosbulten bleek bijzonder geschikt voor natuurontwikkeling.

In samenwerking met de Dienst Landelijk Gebied heeft Rijkswaterstaat aangekochte gronden doorgeruild naar dit gebied en laten herinrichten. In 2001 is Mosbulten overgedragen aan Staatsbosbeheer.

Pleisterplaats voor vogels
Dit zuidelijke deel van Mosbulten bestaat veelal uit venachtige laagtes. Deze natte omstandigheden trekken veel vogels aan. Met een beetje geluk ziet u hier kievit, wulp, witgatje, groenpootruiter, grote zilverreiger, grauwe gans en dodaars.

In de zomer daalt het grondwater en vallen de vennen deels droog In de poelen, greppels en sloten blijft water staan.

Gidssoorten
Elk landschapstype kent bepaalde vogels als gidssoorten. Wanneer deze gidssoorten in Mosbulten broeden, zit het goed met de natuurkwaliteit.

In Mosbulten zijn grutto en watersnip (vochtige graslanden) en kleine karekiet en waterral (moeras) zulke gidsen.
Door zorgvuldig beheer van bosranden, hout-wallen en vochtige graslanden, zullen er meer vlinders en libellen komen. De insecten, amfibieën en kleine zoogdieren trekken weer roofdieren aan. Misschien ziet u in de lucht een jagende boomvalk of buizerd.

In dit stille gebied kwamen we een aantal reeën tegen die een sloot overstaken. Met een plons erin en even later stonden ze aan de andere kant alweer op het droge. Als we geen goede verrekijker bij ons hadden, dan hadden we mooie tafereel waarschijnlijk gemist.

Waterwingebied Brabants Water
In onze waterwingebieden gelden speciale beschermingsregels. Het gebied rondom een waterwingebied is een beschermingszone en noemen wij een grondwaterbeschermingsgebied.

De mensen die hier wonen en de bedrijven die hier gevestigd zijn, moeten extra voorzichtig omgaan met stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de kwaliteit van het grondwater. Denk aan olie, mest en bestrijdingsmiddelen. Al deze stoffen sijpelen langzaam maar zeker door naar het grondwater. U herkent waterwin- en grondwaterbeschermingsgebieden aan de blauwe bordjes langs de weg.