We begonnen de wandeling bij de R.K .H.H. Fabianus En Sebastianus Kerk. Daar is een ruime parkeerplaats.

Kerk met kerkhofingang
De kerk werd tussen 1953 en 1955 gebouwd op de plaats waar voorheen de in 1944 opgeblazen kerk lag. Het is een kruiskerk met smal schip met lagere zijbeuken en afgesloten door het koor. Haaks hierop staan brede dwarsbeuken met lage zijbeuken. De toren is hoogopgaand. zoals van de oude kerk

Het kerkhof is net als vroeger geheel ommuurd. In tijden van nood diende het als een soort schans voor de bewoners. Langs de toegangsmuren tct het kerkhof zijn oude grafkruisen geplaatst, het oudste is van 1524. In de nabijheid van de kerk staan vele Zilverlinden (Tïllia tomentosa) die het aangezicht van de kerk verfraaien.

Kerkrazzia
In de herfst van 1944 werden in de streek tussen Maas en Peel ruim 3OOO jongens en mannen bij razzia's door de nazi's opgepakt en voor dwangarbeid gedeporteerd naar Duitsland. Deze gebeurtenissen kostten 120 mannen het leven en veroorzaakten een blijvende wond bij de overlevenden en bij hen die thuis achterbleven.

Uit Sevenum werden op 8 oktober 1944 bij de kerkrazzia 326 mensen gedeporteerd. Van hen overleefden er 5 de oorlog niet.

Een paar straten van de kerk lopen we het dorp al uit. Meteen komen we bij een mooi stukje langs een beek. Vroeger meanderde deze beek, vervolgens werd hij rechtgetrokken. En kortgeleden heeft de beek zijn oude loop weer gekregen.

Dovotiekapel
Onze lieve vrouwekapel, gesticht in 1870.

De familie Wijnen-Philipsen heeft de kapel, die oorspronkelijk achter de boerderij van de familie Vullings stond, gesticht. De bedoeling was waarschijnlijk om de boerderij en de bewoners onder de bescherming van O.L. vrouwe te stellen. Nadat de kapel in verval was geraakt werd zij in 1991 afgebroken en in de oorspronkelijke stijl op de huidige plek weer opgebouwd.

Kapelletje
De overgang van het kleinschalig beekdal naar de open akker is hier zeer karakteristiek. Door de knotwilgen oogt het als een "Hollands weidegebied".

De verder gelegen Onze Lieve Vrouwe Kapel staat mooi in deze schilderachtige omgeving. De Onze Lieve Vrouwe Kapel werd in 1870 achter boerderij "Hoogbroek" gebouwd. In 1991 is het op deze plaats herbouwd. Bij de boerderij staat nog een bakhuisje. een restant van de vorige eeuw.

Het blijft nog steeds mistig. De zon die ze voorspelt hebben zal nog wel een tijdje achter de wolken verscholen blijven. Naast alle informatie van Hay komen we ook regelmatig een informatiebordje tegen. ideaal, die zetten we meteen op de foto.

Groengroep landschapsroute
De Groengroep landschapsroute is ontscaan uit een initiatie? van de stg. Groengroep Sevenum en de Limburgse Vrouwen Beweging Sevenum (LVB). De route leidt langs vele projecten van de Stg. Groengroep Sevenum en door het landschap waar de Groengroep Sevenum zich voor inspant. Aanplant van bomen, aanleg en beheer van poelen en landschapselementen beheer van heide zijn de activiteiten van de Groengroep Sevenum. Wij zijn er trots op en willen er ook anderen van laten genieten. Wandel, step of fiets de route, geniet, steek er wat van op en doe ideeën op om ook in eigen omgeving actief te werken aan een fraai landschap en natuur.

Bomen in het landschap
Bomen zijn altijd belangrijk geweest voor mensen. Ze leverden brandstof, bouwmateriaal, vruchten en sommige stonden op belangrijke plekken in het landschap. Gelukkig worden er nu nog steeds bomen geplant al zijn er nu andere redenen: de schoonheid van het landschap, verzachten van grote gebouwen en als leverancier van schone lucht en zuurstof. En nog steeds zijn er gebeurtenissen, waarbij we een gedachtenisboom planten. De Groengroep stimuleert het planten van bomen.

Regelmatig komen we een leuk kapelletje tegen. Hay moet even wennen aan het regelmatig stil staan voor het schieten van een foto. Hij is natuurlijk gewend lekker te kunnen doorlopen.

Heilige Donatuskapel
Heilige Donatuskapel, gedachteniskapel, gesticht: 1926. De kapel is gesticht door Frans Wijnen en is gelijktijdig gebouwd rhet de boerderij die op Heesbeemden 10 ligt.

Hij liet de kapel bouwen ter ere van de Heilige Donatus om beschermd te blijven tegen natuurgeweld en onweer. De aanleiding voor de bouw was dat vlak bij hem de bliksem was ingeslagen toen hij op het land aan het werk was.

Kapellen en natuur lossen elkaar mooi af. En of het nu over een kapel gaat of over de natuur. Er is veel informatie onderweg beschibaar voor de wandelaar.

Het Elzenhakhoutbos
Dit bos van Staatsbosbeheer valt ook onder de audooptieovereenkomst van september 2005 met Stichting Groengroep Sevenum.

Historie
Vanaf 1600 tot 1850 kende de Heesbeemden alleen maar hooiland. Vanaf 1850 werden delen beplant met hakhout. Dit noemde men in die tijd een aanplant van heesters.

In de 18de - 19de eeuw werd elk jaar een deel van de bomen afgezaagd om als stook- en geriefhout te dienen. Na verloop van ca 6 jaar als op de stobben weer flinke uitlopers waren gegroeid, was het tijd om weer te oogsten. Deze cyclus herhaalde zich. Het bos wat onder de overeenkomst valt is in 5 stukken verdeeld, die in een cyclus van 6 jaren worden afgezaagd met behoud van overstaanders.

Elk jaar is er zodoende een perceel waar jong hout groeit met een typische onderbegroeiing. De zwarte els is geschikt om op natte ondergrond als hier steeds bij te groeien. Het rode sap van de zwarte els werd vroeger gebruikt als kleurstof.

Vogels
De zaadjes in de eltzenpropjes zijn een lekkernij voor de sijzen, die in troepjes zijn waar te nemen in najaar en vroege voorjaar tijdens de trek.

Na dit stukje natuur komen we langs een gedachteniskruis.

Gedachteniskruis
Opgericht: ca. 1910
Het houten kruis is ca. 1948 vernieuwd. Het corpus van kunststof en beton is in 1974 gerepareerd. Het kruis is uit dankbaarheid na het herstel van een ernstige ziekte geplaatst.

Het kruis, dat oorspronkelijk aan de Kronenbergerheide stond, is in 1998 verplaatst naar de huidige locatie. De letters INRI zijn de eerste letters van Jezus Nazarenus Rex Judaeorum (Jezus de Nazarener. Koning der Joden). Dit opschrift stond boven aan het kruis van Christus.

We lopen langs de Zwarte Plak. In de oorlogsjaren een onderduikadres. Toen lag deze boerderij nog midden in de Peel. Daar is nu weinig van over. Weiland om de boerderij, vlakbij de Midden Peelweg.

Er is veel veranderd sinds 1945. De naam Poels brengt ons op de zanger van Rowwen Hèze, Jack Poels. Die is hier in de buurt geboren en getogen. Rowwen Héze is een schitterende band, met mooi muziek in een onvervalst Limburgs dialect.

Kruis aan de Zwarte Plak
Oorspronkelijk geplaatst in 1919 uit dankbaarheid voor de goede afloop van een ongeluk. Kruis en corpus zijn meerdere malen vernieuwd, de laatste keer in 1983.

Zwarte Plak
De Zwarte Plak is een gehucht aan de Zwarte Plakweg in America. De straat loopt van de spoorweg net buiten het dorp tot in de Peel.

Historie
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde er veel op de Zwarte Plak; veel Limburgse Joden en geallieerde piloten doken onder bij gezinnen wonend aan de Zwarte Plak. Het was toen een dunbevolkte straat en boerderijen lagen honderden meters uit elkaar.

Boek
Toon Kortooms heeft een boek geschreven in 1948 over de Zwarte Plak, Het boek gaat over gewone mensen, die neergeschoten gealieerde piloten helpen om terug te gaan naar Engeland.

Ook Bert Poels en Jan Derix hebben een boek geschreven waarin de Zwarte Plak en zijn geschiedenis tijdens de Tweede wereldoorlog aan bod komt. Titel: Vriend en Vijand.

De rol van bepaalde mensen wordt hier nogal overdreven neergezet. Als antwoord hierop heeft Mathieu Smedts (voormalig hoofdredacteur van Vrij Nederland) een boek geschreven, Titel: Waarheid en leugen in het verzet.

Waar vroeger de Peel ondoordringbaar was, rijden nu tractoren rond. Gelukkig is nog een heel mooi stukje Peel voor ons overgebleven. Dat stukje gaan we nu verkennen.

Van boom naar kienhout
De waterpeilen in de Mariapeel zijn door het aanleggen van kades, dijken en dammen flink verhoogd. Omdat de bomen hierdoor met hun wortels onder water zijn komen te staan, verliezen ze hun blad en sterven op den duur af. Na verloop van tijd vallen de bomen om en zullen langzaam verrotten. De wortels zullen slecht vergaan.

Omdat alleen nog voeding met voedselarm regenwater plaatsvindt, zal op deze plaatsen veenmos gaan groeien. Misschien vinden onze achterkleinkinderen deze boomwortels straks onder het veen als kienhout terug...

Een schitterend ven met allemaal stompjes is hier te zien. Verderop komen we nog zo'n ven tegen. Maar dan onder zonnige omstandigheden. Zeer foto-geniek. We nemen een korte rustpauze op het bankje bij het Land van Bommel. Op het bankje staat "Mien vrouwke kûmt thoes in de natuur".

Land van Bommel
Dit perceel is genoemd naar de heer van Bommel, een tuinder uit Griendtsveen. Rond de jaren zeventig teelde jij op deze grond zijn bomen. Van het oorspronkelijk hoogveengebied was hier in die tijd al bijna niets meer over door veenafgraving en verdroging. In 1973 vertrok de tuinder en kreeg het perceel de bestemming grasland.

Van weiland naar water
In samenwerking met Staatsbosbeheer lieten de boeren op het grasland hun koeien grazen. Tot er in 1997 een begin werd gemaakt voor de terugkeer van het karakteristieke oude veenlandschap. Sindsdien is de waterhuishouding van het Staatsnatuurmonument de Mariapeel helemaal opnieuw ingericht. Want voor de vorming van hoogveen is zuiver water nodig waarin een veeleisend piantje kan groeien: veenmos.

Dan komt Griendtsveen in zicht. En daar zit een prima horeca gelegenheid waar we even willen stoppen.

Griendtsveen
Griendtsveen is een dorp in de Peel. Het behoort tot de Nederlandse gemeente Horst aan de Maas. Op 1 januari 2007 telde het dorp 550 inwoners.

Griendtsveen werd rond 1885 gesticht. De geschiedenis van Griendtsveen is nauw verweven met de ontginning van de Peel. De spoorlijn van Eindhoven naar Venlo, aangelegd in 1866, was van groot belang bij de ontginning van het veengebied. Aannemer van deze spoorlijn (vanaf Helmond naar Venlo) was Jan van de Griendt (1804 - 1882), een koopman uit Den Bosch.

Hij was in 1853 een van de oprichters van de "Maatschappij tot ontginning en vervening van de Peel", later omgedoopt in "Maatschappij Helenaveen". Van de Griendt stichtte het dorp Helenaveen. Zijn zoons Jozef en Eduard zetten zijn werk voort en stichtten het dorp Griendtsveen.

In 1895 werd de kerk van Griendtsveen gebouwd, omdat de afstand tot het naburige America te groot was. Kort na (voor) 1900 werden de fabrieken en huizen van Griendtsveen gebouwd. De gebouwen werden ontworpen door de architect Louis Kooken (1867 - 1940), gemeentearchitect van Eindhoven.

Na verloop van tijd was alle veen afgegraven en kreeg het dorp een agrarische functie. In 1956 werd een einde gemaakt aan het alleenbezit door de maatschappij van Van de Griendt. Met deze normalisatie was de ontginning van de Peel ten einde.

Griendtsveen heeft een zeer schilderachtige ligging en heeft een beschermd dorpsgezicht.

De schrijver Toon Kortooms ligt in Griendtsveen begraven. Zijn ouderlijk huis stond in Deurne, maar zijn sociale leven speelde zich af in het dorp Griendtsveen.

Griendtsveen is een van de zeer weinige plaatsen in Nederlands-Limburg met een zuiver Brabants dialect. Andere dialecten in de omgeving hebben wel veel verwantschap met het Brabants maar horen meer tot de Zuid-Gelderse groep. Brond Wikipedia.

Na de rust bij de Morgenstond gaan we verder richting Helenaveen. We moeten een stuk langs de plaatselijke doorgaande weg lopen. Vandaag valt de drukte wel mee. Maar sommige automobilisten hebben weinig geduld en remmen nauwelijks af. Gelukkig wordt er doorgaans rustig gereden. We komen nog een mooie oude auto tegen. Op het moment dat de auto op de foto gaat klinkt een heerlijk ouderwetse toeter.

Waar het mogelijk is steken we een bruggetje over om aan de andere kant van het kanaal te lopen. Thuisgekomen blijkt het de Helenavaart te zijn.

Helenavaart
De Helenavaart of Peelvaart is een zijkanaal van de Noordervaart dat begint ten zuiden van Meijel en dan, parallel aan het Kanaal van Deurne, in noordelijke richting loopt. Bij de grens van Limburg buigt de Helenavaart in noordoostelijke richting naar Helenaveen, terwijl het Kanaal van Deurne in noordwestelijke richting loopt.

De Helenavaart loopt na Helenaveen tussen de Mariapeel en de Deurnsche Peel door. Tal van zijwijken komen er op uit. Deze zijn door de Maatschappij Helenaveen aangelegd om turf uit de veengebieden in de Peel af te voeren.

Vlak voor het dorp Griendtsveen komt de Helenavaart in het Defensiekanaal uit en als zodanig loopt de vaart door het dorp Griendtsveen om spoedig ook het Kanaal van Deurne in zich op te nemen en in noordelijke richting verder te gaan.

De Helenavaart is 15,7 km lang en is gegraven van 1853-1880 door de Maatschappij Helenaveen om turf af te voeren uit verveningsgebieden en ter ontwatering van het veengebied.

Dan lopen we de Mariapeel in. Heerlijk rustig. We komen in het begin wat andere wandelaars tegen. Maar hoe verder we richting Evertsoort komen, hoe rustiger het wordt. We lopen langs de alternatieve parkeerplaats. Daar staan ook een aantal informatieborden.

Van internationaal belang
De Deurnsche Peel en de Mariapeel vallen onder de Natuurbeschermingswet. Bovendien genieten ze met hun status van Wetland internationale bescherming. Deze status wordt officieel toegekend aan natte gebieden die van internationaal belang zijn voor weide-, moeras-en watervogels. Verschillende soorten eenden en ganzen, kraanvogels, grutto en wulp, zwarte stern en blauwborst: het is maar een kleine greep uit de 125 soorten die hier voorkomen. Ze komen niet alleen om zich te goed te doen aan de vele insecten, maar ook voor de rust.

Nat en droog
De afwisseling tussen nat en droog zorgt voor een zeer gevarieerd landschap met moerassen, vennen, heide en bos. Die variatie brengt weer een grote verscheidenheid aan planten en dieren.

Als het veenmos weer op grote schaal terug is zal het probleem van verdroging geen rol meer spelen. Veenmos kan namelijk enorme hoeveelheden water vasthouden. Daarvan profiteert een zeldzame en typische hoogveenplant als eenarig wollegras.

Herstel karakteristiek veenlandschap
Door ontwatering voor de landbouw en door turfwinning is de verdroging van het gebied de laatste eeuw toegenomen. Met behulp van graafmachines bouwen we daarom kades en stuwen die het regenwater vasthouden. Maar er moet meer gebeuren om het karakteristieke landschap van de Peel weer in ere te herstellen.

Dat wil zeggen dat er een optimaal klimaat moet zijn voor de ongestoorde groei en ontwikkeling van het plantje dat hier oorspronkelijk thuishoort: het veenmos. Daarvoor is veel regenwater nodig, zodat de Peel het hele jaar nat blijft. Kanaalwater wordt niet meer ingelaten omdat dit te voedselrijk is. Alleen onder deze gunstige omstandigheden groeit het veenmos uit tot hoogveen. Net als zo'n 150 jaar geieden, toen dit al eeuwenlang een ongerept hoogveengebied was, zonder last van verdroging.

We lopen de Peel weer uit en komen bij het Defensiekanaal. Ook hier staat een informatief bord klaar om ons te vertellen waarom die kanaal gegraven is. Hay weet te vertellen dat hij hier vroeger regelmatig ging schaatsen. Je kon 2,5 km heen en weer schaatsen. Dat is nu niet meer mogelijk. De begroeiing rukt te veel op.

Het Defensiekanaal
Het Defensiekanaal is in 1939 aangelegd als antitankgracht, onderdeel van de Peel-Raamstelling, door de Nederlandsche Heidemij en de Grontmij. Als werkverschaffing werd met handkracht een kanaal van 10 meter breed en 1,80 meter diep gegraven. Met de Peel als achterland dacht men voldoende verdediging te hebben tegen vijandelijke invallen. De akkers en weiden vormden het schootsveld.

Behalve van militaire waarde, was de aanleg een verbetering van de waterhuishouding op de grens van Mariapeel en het ontgonnen landbouwgebied. In 2000 is het Defensiekanaal op de Rijksmonumentenlijst geplaatst, omdat het nagenoeg compleet en ongeschonden is. Het is zeldzaam in Limburg, en heeft een grote culturele en geografische waarde.

Ontginning landbouwgebied Evertsoord
Hier zien we de grens met de ontgonnen gronden van de Peel. In 1938 werd officieel begonnen met de Peelontginning. Als werkverschaffing werden vele werkelozen hiervoor ingezet en werd natuur in cultuur gebracht.

Natuurreservaat Mariapeel
Aan de overzijde van het kanaal ligt de Mariapeel. Het restant Peelgebied is gespaard gebleven van ontginning en vormt een van de grootste Peelrestanten met open heide en zandruggen. Het is ontstaan vanuit hoogveen. In vroegere vennen met voedselarm water groeiden oever- en moerasplanten. Deze stierven af en vormden een waterdichte bodem, waar opnieuw planten groeiden, afstierven en onderwater laagveen vormden. Boven op het laagveen ontwikkelde zich het waterveenmos, dat met bulten groeide en het hoogveenlandschap vormde. Oorspronkelijk groeiden op het hoogveen geen bomen en struiken, maar door lagere waterstanden en minder begrazing komt er nu wel boomopslag voor. Naast de berk, zie je hier vuilboom, dop- en struikheide. Het is nu een officieel 'Wetland', een internationaal erkende broed-, voedsel- en overwinteringplaats. Hier leven wel 125 vogelsoorten, waaronder de blauwborst, roodborsttapuit, bruine kiekendief en nachtzwaluw. Een uniek gebied, dat vrij toegankelijk is voor fietsers en wandelaars.

Uit de Peel lopen we over kaarsrechte wegen. Hier kun je lekker tempo maken. We naderen Evertsoord. Hier is Hay geboren. Een gehucht, zonder winkels, zonder school. Die is er wel geweest, maar na een paar jaren waren er geen jonge kinderen weer en moest de school gesloten worden.

Evertsoord
Evertsoord is een kerkdorp in de gemeente Sevenum, in de Nederlandse provincie Limburg.

Ontstaan
Het dorp is ontstaan als één van de twee DUW-kampen. Deze kampen was waar de onderkomens stonden voor de mensen die aan de ontginnen van het turfgebied Sevenumse Peel eind jaren dertig in de twintigste eeuw. Eind 1939 en begin 1940 verschenen de eerste boerderijen in het gebied. Uiteindelijk veranderde het kamp tot een woonplaats.

De plaats is vernoemd naar de toenmalige burgemeester van Sevenum, Dhr. Everts, die zich sterk had gemaakt voor de ontginning van het gebied. De door hem bedachte strakke contouren zijn nog steeds herkenbaar. De kerk van Evertsoord werd midden jaren '50 gebouwd naar ontwerp van architect Pierre Weegels. In Evertsoord is een vrouwengevangenis gevestigd. De naam van deze gevangenis is Penitentiaire Inrichting Ter Peel.

We kijken even naar het beeld van W.P. Everts, de stichter van dit dorp. Hier staan ook een paar picknicktafels. Daarvan maken we gebruik voor de lunch. De plaatselijke horecagelegenheid is helaas gesloten.

Na de lunch gaat het verder richting Toverland.

Historie en beheer
Het beheer in de jaren 1800 - 1920.
Schaapskudden hielden de heide kort, waardoor jonge uitlopers ontstonden. De schaapskooi vormde de schuilhut en het nachtverblijf voor de dieren. De op de kooibodem verzamelde mest werd samen met heideplaggen naar de akkers gebracht.

Plaggen zijn stukjes afgestoken bovenlaag van ca. 4 cm dik en rijk aan plantenresten. De heide liep daarna weer uit om weer als voedsel te dienen. Voor 1 ha bouwland was ca. 6 ha heide en schapen nodig. De Stichting Groengroep voert vanaf 2000 het beheer. Schapen en paarden zorgen voor de begrazing om vergrassing door de zure neerslag tegen te gaan, ter verjonging en het open houden van de heide. Handmatig plaggen (het afsteken van graspollen) zal nodig blijven voor het vormen van nieuwe heide i.p.v. gras.

Toverland
Toverland is een grotendeels overdekt attractiepark in het Nederlands-Limburgse Sevenum. In 2006 viert Toverland vrij groots haar 5-jarig bestaan. Attractiepark Toverland ligt in het landelijke en bosrijke gebied “Park de Peelbergen”.

Geschiedenis
Toverland werd in 2001 geopend. In 2004 werd het park uitgebreid. Eén van de attracties die toen werd gebouwd was de Booster Bike, een achtbaan die uniek is in haar soort. De passagiers zitten op een motor die wordt afgeschoten met een snelheid tot bijna 75 kilometer per uur.

Andere attracties zijn; een bobkart waar je je eigen snelheid mag bepalen tot maximaal 40km/h, een wildwaterbaan waar je binnen een vrije val achteruit gaat en ook nog eens een vrije val naar voren maakt van 20 meter. Er is verder nog een speeltuin met attracties van 5,5 hectare en twee grote hallen van in totaal 2 hectare.

In 2007 liet Toverland de houten achtbaan Troy bouwen door het Amerikaanse bedrijf GCI. Deze achtbaan is ruim een kilometer lang, 35 meter hoog en had moeten openen op 23 juni. Dit werd uiteindelijk verschoven naar het weekend daarop, 30 juni en 1 juli.

De vliegattractie die voor 2008 gepland stond gaat niet door, wegens te lage capaciteit. Er werd voor gekozen om het "Toverhuis" te bouwen. Hier kan men met een toverstaf door een magisch huis lopen en dan gebeuren er allemaal verrassende dingen. In april 2009 zal een nieuwe theatershow dagelijks te zien zijn in het park. De show gaat "Bami Salami" heten en gaat over Toos Toverhoed. Tijdens de show wordt er gewerkt met LCD-schermen, die aanvullende verhaallijnen gaan tonen.

Voor 2010 staat de fase 3 van Toverland op het programma. In deze fase wordt het pretpark twee keer zo groot, met onder andere een nieuwe hal. Er wordt gespeculeerd dat er een nieuwe familieachtbaan komt van het bedrijf Vekoma (Vlodrop). Als dit zou gebeuren zou het park een aantal jaren later ook een hotel willen openen. Ook bestaat er een droom van een B&M, maar dit zou nog erg lang duren.

In 2018 wil het park vergelijkbaar zijn met de Efteling. Bron Wikipedia.

Recht tegenover Toverland vinden we een vreemde ronde buis die in de grond staat. Het blijkt een monument te zijn van een voormalige boortoren. We lezen het bordje met informatie terwijl op de achtergrond het gillen uit de houten achtbaan te horen is.

Historie voormalige boortoren
Op deze plaats aan de Helenaveenseweg in Sevenum stond in de jaren 1913-1915 een boortoren. Hier zijn destijds, evenals elders in de Peelregio, door de Staatsmijnen proefboringen verricht naar steenkool.

In totaal is de boortoren ongeveer anderhalfjaar in bedrijf geweest. In tweeploegendienst werd toen dag en nacht gewerkt. 's Nachts bij het licht van een carbidlamp. De pogingen waren succesvol, want op een diepte van 889,5 meter bleek de eerste laag steenkool te zitten.

De exploitatie was vooralsnog niet rendabel. Het boren naar steenkool was slechts een verkennend onderzoek. Was er echter in de jaren '50 van de vorige eeuw geen aardgas ontdekt, dan was De Peel wellicht veranderd in een mijngebied.

De werking van de boortoren
De boortoren was een stevige toren met een metalen binnenconstructie, die over het boorgat stond. (Zie foto.) De metershoge deur was nodig om de buizen te kunnen plaatsen, die de grond in moesten. De hoogte van de toren was ruim 20 meter. Het bovenste deel van de boorinstallatie bestond uit een aantal zogenaamde mantelbuizen.

In deze mantelbuizen werden steeds dunnere met leem ingesmeerde buizen geplaatst, die door een stoommachine dieper de grond in werden gedreven. Het wiel op de voorgrond diende om de buizen omhoog te trekken in de boortoren. Het ontstane gat werd naderhand gedicht met linnen zakjes cement. Uiteindelijk heeft men tot een diepte van 1005 meter geboord.

Monument Boortoren
Enkele zeer geïnteresseerde inwoners wisten nog enige relicten van de Boortoren te vinden.

Deze dienden als duiker in de Blakterbeek en door samenwerking Heemkundevereniging Sevenum, Stichting Groengroep Sevenum, Sjraar Huijs en Jac Janssen is hier in 2006 het relict verwerkt tot een boortorenmonument. Naast dit informatiebord is een mantelbuis geplaatst, die destijds hier is gebruikt.

We zijn bijna weer bij de start van onze wandeling. Onderweg komen we nog een kruis en een kapel tegen. De voeten en spieren worden intussen steeds vermoeider. We verlangen naar het eindpunt.

DevotieKruis
Opgericht voor 1725. Het houten kruis met het polyester corpus is geplaatst om Gods zegen af te smeken voor de veldgewassen en er te bidden bij langdurige droogte of als één van de buurtbewoners ernstig ziek was.

Ook kwamen hier op Goede Vrijdag de buurtbewoners bij elkaar om de rozenkrans te bidden. Tot 1969 stond het kruis onder een reus van een kastanjeboom, in de volksmond "Kruusboëm" genoemd. Deze ging in 1967 dood en is daarna vervangen.

kapel van het wonderbare schot
Deze onze lieve vrouwe kapel is gebouwd in 1676. De bomen nabij de kapel zijn zomer- of groot-bladige linden. Deze monumentale kapel van Sevenum werd in 1676 door of in opdracht van Jan Slots uit Helden gebouwd temidden van de akkervelden.

In het windvaantje is het jaar van restauratie vermeld: 1964. Ca. 1680 trouwde Lucy Slots (waarschijnlijk zijn dochter) in Sevenum. Men zegt dan zij in de winter en onderweg naar Sevenum, plotseling oog in oog stond met een wolf. Zij bad to O.L. Vrouw en toen de wolf haar wilde aanvallen, klonk er een schot. De wolf viel dood neer. Men spreekt dan ook wel over de kapel van het wonderbare schot.

We zijn weer bij de kerk. Met een grote ijsco in de hand. Die hebben we wel verdiend met deze pittige wandeling.

We hadden het geluk dat een Sevenummer ons wilde rondleiden door dit mooie gebied. Hay bedankt voor de vele keren dat je stil moest staan terwijl je dat helemaal niet gewend bent.