We starten voor deze wandeling ook bij de O.L.V kerk in Vosselaar (België). Midden in het centrum, parkeerruimte genoeg, althans op een gewone zondag. En het centrum biedt ook de nodige horeca. Op deze plaats kunt u een drietal routes starten. Ze worden prima aangegeven met bordjes. Maar met de GPS gaat het toch iets eenvoudiger, je hoeft niet de hele tijd op de pijlen te letten.

Vosselaar
Vosselaar is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente telt ruim 10.000 inwoners. Vosselaar is gelegen in de Noorderkempen en is een verstedelijkte randgemeente van Turnhout. Vosselaar heeft verscheidene residentiële woonwijken.

Samen met de stad Turnhout en de gemeenten Beerse en Oud-Turnhout maakt Vosselaar sinds 1999 deel uit van de Projectvereniging Regionaalstedelijk Gebied Turnhout. In 2008 kreeg deze samenwerking een nieuwe naam: Stadsregio Turnhout.

Wanneer Vosselaar ontstaan is, is niet bekend. In 1187 werd er kapel opgetrokken en toegeijd aan Sint Jan. Rond 1220 blijkt dit Kempense dorp grondig wakker geschud te zijn toen volgens een legende het miraculeuze Mariabeeld gevonden werd. Vosselaar werd een bedevaartsoord. Rond 1430 werd er een grotere kerk gebouwd. Einde 19e eeuw werd de kerk verder vergroot vanwegde de grote hoeveelheid bedevaarders die de kerk een bezoek brachten (1870-1886). Eeuwenlang trok de Mariaverering duizenden bedevaarders van de omtrek aan.

Vosselaar is omgeven door een groene gordel. In het noorden ligt het Looy’s bos. In het oosten het Raadsherenpark. In het zuiden het Grotenhoutbos en in het westen het Dekkersven en de Zwartgoorheide.

We lopen langs een mooi stuifzandgebied. Midden in het dorp. Dat is eigenlijk wel een beetje uniek te noemen. We lopen op een mooi slingerend pad en hoeven niet naar boven te klimmen.

Konijnenberg
Een stuifduin in de vorm van een banaan, gelegen in het centrum van Vosselaar. Dit waardevolle gebied is eigendom van gemeente en is vrij toegankelijk.

Tijdens de laatste ijstijd (80.000 tot 10.000 jaar geleden) was het bitterkoud in de Kempen. Er was bijna geen plantengroei mogelijk. De wind had vrij spel en door krachtige noorderwinden werd veel zand uit de Noordzee naar Zuid-Nederland en België geblazen. In die tijd lag de Noordzee grotendeels droog. Het zand vormde landduinen waarvan de Konijnenberg de hoogste stuifduin in de Kempen is. Na de ijstijd gingen de temperaturen weer omhoog en werden de stuifduinen begroeid met natuurlijk eiken-berkbos.

De konijnenberg was ook erg in trek tijdens de bedevaart. Vanuit de kerk trokken de bedevaarders naar de Konijnenberg die vlakbij de kerk is gelegen.

Onderweg komen we weer een paar leuke kapellen tegen. Rondom Vosselaar zijn er zeker 25 kapellen te bewonderen. Er is zelfs een wandeling van 20 km die deze kapellen met elkaar verbindt.

We kijken even binnen en genieten van het mooie beeldje van de O. L. V. van Vosselaar. Op het bankje voor het kapelletje nemen we even een rustpauze.

Net voorbij het kapelletje slaan we linksaf in de Berkenmei. Hier stond vroeger een afspanning (herberg of stalhouderij waar men even de reis kon onderbreken). Een uithangbord met een houten berkenmeier (drinkbeker) liet de reiziger zien dat hier een afspanning was.

Deze straat was een heirbaan, een oud-Romeinse lange afstandsweg. Het verbond Turnhout met Antwerpen. Als je vandaag de dag rondkijkt dan zie je een rustige straat in een rustig dorp. Dat het vroeger een lange afstandsweg zou zijn geweest kun je je haast niet voorstellen.

Verderop zien we de schoorsteen van een steenbakkerij. De geschiedenis van de steenbakkerijen in deze streek kennen we nog van de wandelingen in buurtgemeente Beerse.

Deze streek kent een harde geschiedenis van steenbakkers en steenbakkerijken. Overal in het landschap werd klei opgegraven en stonden kleine fabrieken. Zeker richting het kanaal Kanaal Turnhout-Antwerpen. We lenen een stukje geschiedenis van het Beerse Begijnestedepad:

Hard werken
In de winter lagen de steenbakkerijen vaak stil omdat het gewoonweg te koud was om te werken. Dan waren de arbeiders werkloos en hadden ze geen loon om eten te kopen. Ze waren dan wel verplicht om bij hun baas geld te lenen. Tijdens de zomermaanden werd dan geprobeerd om die schulden terug te betalen. Dit gebeurde door hard en lang te werken. Dikwijls werkten de arbeiders 15 uren per dag. Van vier uur 's morgens tot negen uur 's avonds.

Een werkweek duurde van maandagochtend tot zaterdagavond. Op zondagvoormiddag ging men nog gauw wat "gammen". Dit is de stenen onder droogloodsen stapelen om ze te laten drogen voor ze gebakken worden. Deze droogloodsen waren langwerpige gebouwen.

Langs de wandelroute lag vroeger ook het Biezenven. Dit ven is ontstaan bij het delven van klei. In een lage woning woonde Pottinus, de pottebakker. Hij kon de klei voor zijn deur winnen en draaide en kneedde aardewerk. Het aardewerk werd gebakken in een veldoven achter zijn woning. Hij maakt ook knikkers - in die tijd kakkers genoemd - voor de jeugd in Vlimmeren.

Allemaal geschiedenis tegenwoordig. Je kunt aan de lager gelegen gebieden zien waar vroeger klei gewonnen werd.

In de verte zien we een vervallen villa. Volgens de beschrijving die we bij ons hebben gaat het over "Het Hof".

Het Hof
Een vroegere pastorij gebouwd in 1267. Hier verbleven eeuwenlang de Witheren van de Sint Michielsabdij. Zij verzorgden de parochies van Vosselaar en Beerse tot de scheiding in 1776. In 1750 werd het gebouw nog gerestaureerd. Nu is het onbewoond en vervallen.

We komen uit bij een grenspaal, ook wel de Vossenpaal of Looipaal. Hier komen een groot aantal wandel- en fietsroutes bij elkaar.

Looypaal
Het is een oude grenspaal die vermoedelijk uit de 14e eeuw is. De eerste grensafbakeningen zijn uit 1331.

Deze arduinen grenspaal werd in 1989 door de VVV's van Beerse, Turnhout en Vosselaar gerestaureerd. Het punt markeert het driegemeentenpunt.

Op de grenspaal zie je aan één kant de B van Beerse, aan de andere de T van Turnhout en aan de Vossenaarse kant een vossenstaart.

Natuurlijk is er ook een annecdote. Neem een speld en druk die stevig met de duim in de vossestaart. Er komt dan bloed uit. Maar waaruit?

Gelukkig hadden we de spelden thuisgelaten. U moet het zelf maar eens uittesten.

Daarna gaan we door de bossen. Het is er drassig. Onze goede wandelschoenen komen nu zeker van pas. Mooie stukken bos wisselen zich af met leuke vergezichten. We komen een kapelletje tegen en even verderop zien we zelfs een kasteel door de bomen heen.

We zien aan de rand van Vossenaar nog een aantal schilderachtige plekjes. Die gaan natuurlijk op de foto.

We lopen door het gehucht Galgeneinde. Mooie grote woningen staan hier.

Galgeneinde
Hier stond vroeger de galg van Turnhout opgesteld.

En zo komen we weer bij het eindpunt van de wandeling. We krijgen op de laatste paar honderd meter nog een stevige bui over ons heen. Maar dat mag de pret niet meer drukken.

POI's
Het Hof of Withof N51 19.385 E4 52.615
Kapel 1 N51 19.026 E4 52.577
Kapel 2 N51 18.891 E4 53.645
Kapel 3 N51 19.025 E4 54.316
Looypaal / Grenspaal N51 19.560 E4 53.312
Galgeneinde N51 18.939 E4 53.986

Websites
www.vosselaar.be