De gehuchten van Lierop

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 13-03-2017

Dit is een GPS wandeling van 18 km bij Lierop, nummer 2 van 4, speciaal uitgezet voor de VVV-Someren. www.vvv-someren.nl.

Een bijzondere wandeling rond Lierop, waarbij we niet alleen gaan door wilde en onstuimige natuur, maar ook door negen gehuchten. Elk woongebiedje met de mooi gerestaureerde langgevel boerderijen en prachtige huizen. Waar mogelijk vertellen we er een en ander over. Met een pauze op een terras in Lierop zelf komen we even bij en vervolgen het tweede deel langs de Somerense en Lieropse Heide. Daarmee kom ik op de natuur.

In het eerste deel hebben we al het zware rulle pad gevolgd tot zelfs een stuk over de zandduinen. De Brabantse zandgronden. Door ruige bossen, die niet aangepland zijn, zoals de in keurige rijen aangeplante productiebossen aan de zuidzijde van de snelweg. Over de snelweg gaan we langs een uniek nat gebied van Natuurmonumenten – helaas kunnen we niet ìn dat gebied – tot terug bij de geparkeerde auto.

Als u niet in het bezit bent van een GPS kunt u deze ook huren bij VVV Someren.


Kenmerken
Startpunt: Lierop
Startlocatie: Noord-Brabant , Nederland
Coördinaten N51.437058 E5.653083
Afstanden: 16, 11, 8 km
Type: Bos, Cultuur, Open
Begaanbaar: Doorgaans goed begaanbaar
Rolstoel: Toegankelijk
Honden: Aangelijnd
Horeca: Halverwege
Gelopen op: 13-09-2010

Route informatie

Dit is een GPS wandeling van 18 km, nummer 2 van 4, speciaal uitgezet voor de VVV-Someren. www.vvv-someren.nl.
De routes zijn in beide richtingen te lopen.
De kortere wandelingen zijn rechtstreeks afgeleid van de lange wandeling.
De wegen zijn goed tot zeer goed, maar kunnen in het Gebergte erg rul zijn. Dat is eenvoudig te omzeilen.
Scootmobiel is mogelijk.

Track A030 18km Lierop Gehuchten N51 26.223 E5 39.185
Track A031 9km Hersel Gebergte N51 26.223 E5 39.185
Track A032 13km Lierop Moorsel Gebergte N51 25.164 E5 40.919

Van de route zijn GEEN Waypoint- (.WPT) en Route-file (RTE) beschikbaar.



Langere beschrijving

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe wandeling start in het gehucht Winkelstraat, waar we de auto langs de weg parkeren. Er is geen echt parkeerterrein.

We vertrekken richting zuidoost. Via een weggetje tussen de mooie huizen door komen we door een oud bosje.

Winkelstraat Gehuchten N51 26.153 E5 39.239
We zullen negen gehuchten passeren: Winkelstraat, Gebergte, Hersel Achterbroek, Boomen, Lierop, Heieind, Moorsel en Broekkant.

Als we links het bos ingaan zien we waarom dit het Gebergte heet. We zullen er tegen het einde van de wandeling nog meer van zien. Een ideaal crossterrein.

Let vooral op de bossen waar we nu doorheen gaan en straks voorbij Hersel. Ze zijn niet aangeplant, zoals de productiebossen, die we later in de wandeling zullen zien.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSStuifzand in het Gebergte N51 25.631 E5 39.861
Stuifzandduinen en rul zand: de Brabantse zandgrond. We zien die hier in de pure vorm. Bleekgeel van kleur. Doordat het zand, in de laatste IJstijd door de wind verplaatst is, zijn de zandkorrels scherp. Water sijpelt er dus snel doorheen. Daardoor blijft de bovengrond droog en wordt de grond minder vruchtbaar.

Pas toen het kunstmest was uitgevonden leverden de akkers een hogere productie.

Maar oorspronkelijk kon de boer hier goed leven op een hoeve met weilanden - de beemden - langs de rivier en met de akkers op de hoger gelegen gronden. De heide leverde brandhout, bouwmateriaal, wol en honing.

Het mest van de dieren op stal vermengd met heideplaggen werd gestrooid over de akkers, waardoor een humusrijke zwarte teelaarde ontstond van wel 80 cm dik. Die leverde voldoende opbrengst voor een goed bestaan.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSMotorcross N51 25.871 E5 40.350
Het eerste weekend van september is het hier een prettige hel voor de motorcrossliefhebbers, met de Grote Prijs van Nederland. Motorcross is vooral een plattelandsactiviteit.

Dikwijls wordt die als storend ervaren omdat met veel lawaai en hard scheuren de rust en de stilte in het bos verstoord wordt.

Steeds meer zien we gedisciplineerd gedrag bij het passeren van een groep wandelaars en is het geluid van modern crossmotoren minder.

Maar de beleving zelf om met de motor door ruw ongeëffend terrein te rijden vereist een hoge concentratie en zeer hoge reactiesnelheid.

Het is enorm genieten met je lichaam onder de modder of matgekleurd door het stof.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSUit het bos volgen we een stukje de hoofdweg, steken voorzichtig oven en passeren de mooiste beukenhaag. Sommige zijn al echt heel oud.

Hersel N51 26.268 E5 40.264
Op het driehoekig pleintje van Hersel zien we dat dit vol geplant is met bomen. In een tijd, dat het niet meer als meent gebruikt werd heeft men er eiken op geplant. We zullen zo op meerdere plaatsen eikenbosjes tegenkomen.

De boerderijen in de Middeleeuwen hadden veel gemeenschappelijke grond. Op de meent, een gemeenschappelijk plein tussen de boerderijen werd het vee bijeen gedreven.

Ook op de heide waar de schapen graasden werden concessies verleend voor gemeenschappelijk gebruik. Zo had de middeleeuwse boer ongeveer 16 ha grond voor zijn bedrijf beschikbaar. Dat was voldoende om goed van te leven.

Oversteken en over de Herselse Hei en door het – ook hier redelijk natuurlijk aangeplant - bos richting Kapel en Schutsbomen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe Schut en OLV kapel N51 25.758 E5 40.944
Bij de schutsbomen wordt door de ‘Guld’ of het Schut, het Gilde op de haan geschoten. Bovenaan zie je de loodvanger.

De kapel is door beide Lieropse gilden gebouwd in 1955 en toegewijd aan Maria ‘Koningin van de Vrede’ uit dankbaarheid, dat de Tweede Wereldoorlog zo weinig schade aan de mensen van Lierop had berokkend.

Vroeger was een gilde een vereniging van personen met hetzelfde beroep. Vanaf de middeleeuwen tot ongeveer 1900 waren de gilden erg actief in opleiding van leerling via gezel tot meester.

Er waren vele soorten gilden, zoals ambachtsgilden (bakkersgilde, het weversgilde, het kunstenaarsgilde en het schoenmakersgilde).

LGPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSierop kent twee gilden: Het gilde van Sint Antonius Abt en het gilde van Onze Lieve Vrouw van de Zeven Weeën. Het gilde van Sint Antonius Abt opgericht vóór 1564 is een familiegilde: het lidmaatschap is erfelijk en gaat over van ouder op kind.

Het gilde van Onze Lieve Vrouw van de Zeven Weeën staat in Lierop bekend als de rooischut. Deze heeft nog de originele oprichtingsakte, een perkamenten document uit 1527, waarin de schutterij een broederschap heeft opgericht ter ere van Onze Lieve Vrouw van de Zeven Weeën.

Het huidige gilde is een voortzetting van deze broederschap die beloofde Maria op een bijzondere wijze te vereren. Het is een ambachtsgilde van vooral – hoe anders? – de boer.

Dan langs de mooie kapel naar links over de verharde weg. Deze naar rechts blijven volgen tot linksaf onder het viaduct door.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSModerne landbouw. Achterbroek N51 25.735 E5 41.239
Grote bedrijven, grote stallen, zware tractoren, ongekende machines voor elke plant, natte grond, kunstmest, beregeningsinstallaties….. Helemaal gericht op een enkel product.

De moderne boer is een ondernemer die in een groot uitgebalanceerd samenspel van beroepsopleiding, productvoorlichting en financiering via banken op zijn bedrijf zijn product teelt en verbouwt.

Via een gestructureerde markt van veilingen, een internationale afzetmarkt, winkelketens en snelle transportverbindingen wordt het product van zeer hoge kwaliteit tegen uiterst lage prijzen door de klant geconsumeerd.

Dit is anders, dan de Postelse boer die door de eeuwen heen met de os en de kar, mest uit de stal, vermengd met heiplaggen en later een gemengd bedrijfje de kost moest verdienen.

Het zijn vooral de plunderingen en daaruit voortvloeiende wederopbouw en zware belastingen op de landbouwproducten, die afgedragen moesten worden, die de armoe veroorzaakten.

Na het viaduct gaan we eerst naar het gehucht Boomen. Hèt juweeltje van de hele omtrek. Daarna even pauzeren tegenover de kerk.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSBoomen N51 25.134 E5 41.589
Hier staan enkele zeer oude typisch Brabantse langgevel boerderijen. Tot in details historisch. De gehuchten in de omgeving zijn ontstaan uit, of rond de pachtboerderijen van de abdij van Postel.

Hier in het straatje naar links, staat aan de rechterkant de oorspronkelijke hoeve, op de hoek rechts de ossenstal en achter ons, met de mooi geknipte buxus, de schaapskooi – in begin van vorige eeuw omgebouwd tot boerderij.

Hoezo Abdij? Begin 11e eeuw zal Lierop onder de Duitse keizer hebben toebehoord. Op 13 mei 1106 verleent de Salische koning Hendrik V de bestuursfunctie voor het eerst aan graaf Godfried van Leuven. Daarmee is het hertogdom Brabant geboren.

In 1121 wordt de abdij van Floreffe in Namen, België gesticht en in 1135 de priorij Postel. De Hertog van Brabant stimuleert schenkingen te doen aan de abdijen (dat verzwakt de heren en versterkt zijn positie). De heersende heren voldoen in 1155 aan dat verzoek en zo worden landerijen van Lierop afgestaan aan de abdij van Postel. Die gaan hier boerenhoeven bouwen en het gebied ontginnen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSIn de glorietijd van Brabant schenkt zo Hertog Jan III in 1328 weer rechten aan Lierop in de vorm van gebruiksrechten van gemeenschappelijke gronden en beperkt zelfbestuur.

Als in 1500 Karel V het bestuur van Brabant overneemt en de Nederlandse gewesten onder zijn bestuur wil brengen verzet vooral het opstandige hertogdom Gelre zich hiertegen. Daardoor wordt dit gebied de strijdarena met vooral invallen in 1543 door krijgsheer van Rossum, die al plunderend en brandstichtend het goede leven verstoort. En dat niet alleen, het zal eeuwen gaan duren.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSNa de Tachtigjarige Oorlog komt Brabant in Staatse handen en worden na 1648 alle kloostereigendommen in beslag genomen en de katholieke godsdienst verboden.

De Fransen en Engelsen in 1672, 1702 Spaanse Successieoorlog en 1740 Oostenrijkse opvolgingsstrijd en 1780 weer de Fransen strijden hier hun slag.

Als we teruggaan naar het dorp houden we de weg links aan en hebben een bijzonder mooi zicht op de prachtige kerk.

Op de hoek aan het plein voor de kerk gaan we op het terras zitten voor een welverdiende lunch. Met zicht op de mooie kerk, de dorpspomp tegenover ons en de rust van de fietser.

Hier is het leven goed bij Herberghe de Coeckepanne, N51 25.188 E5 40.910 die ons rust, drank en energie biedt.


Herberghe de Coeckepanne

Open: Maandag 13:00 - 21:00 uur
Dinsdag t/m vrijdag 10:00 – 21:00 uur
Zaterdag en zondag 11:00 – 21:00 uur


Na de pauze kijken we even in de mooie kerk. Dan gaan we rechts langs de kerk en door het er achter gelegen park – vroeger een klosstertuin – naar de oudste straat van Lierop. Hier ligt de oude kern.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSKoepelkerk Lierop N51 25.149 E5 40.907
De kerk is ontworpen door architect Carl Weber, die in 1820 in Keulen was geboren. Er staan in Brabant verscheidene kerken van zijn hand, zoals in Bergeijk, Zeelst, Nuenen, Geldrop, Valkenswaard en hier in Lierop. Dit is zijn laatste kerk en volgens kenners een van zijn meest geslaagde.

Dit interieur is nog geheel in originele staat zoals dat tijdens de bouw tussen 1890 1n 1892 is aangebracht. Omdat de kerk over de begroting ging – 84 000 gulden in plaats van fl 50 000 – werden de twee achterste torens niet opgebouwd en werd het interieur pas 14 jaar later aangebracht. De kerk werd met de plaatsing van de kruisweg in 1916 voltooid.

Dit monument met de kunstschatten – nog geheel in originele staat - is op afspraak te bezichtigen.

Op de weg richting Moorsel, passeren we Heieind.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSNirwana Heieind N51 25.039 E5 40.396
Hier passeren we het podium van Nirwana op het gehucht Heieind. In 1970 opgericht als jongerensoos. In de jaren erna bloeide het Lieropse Jongerencentrum als nooit tevoren, nadat intrek kon worden genomen in Het huidige centrum aan de Meervensedijk.

Van een discussieclub met af en toe muziek is Nirwana in de regio uitgegroeid tot een rocktempel, waar menig Nederlandse band op de bühne heeft gestaan. Er is vrijwel geen enkele Nederlandse band, die hier niet heeft opgetreden. Nirwana, de ‘hemel’ van het Boeddhisme.

We lopen even verder door een nat gebied dat door de vele sloten is drooggelegd. Unieke begroeiing.

Dan komen we bij Moorsel een oud gehucht met enkele boerderijen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSMoorsel N51 24.915 E5 39.203
Op de velden achter de boerderijen zijn ’s morgens vroeg de reeën te zien langs de bosrand. – voorzichtig benaderen en genieten – In een grote boog om deze akkers heen staat hele oude begroeiing van een hele hoge cultuur-historische waarde.

We zien dit al voor Moorsel, waar nog de oorspronkelijke zandheuvels liggen in het nog weinig gecultiveerde bos.

Hierna gaan we over de rechte zandwegen door de Lieropse Bossen.

Productiebossen N51 25.120 E5 38.849
Dit zijn productiebossen geweest voor de kolenmijnen in Limburg. Om de gegraven gangen te stutten had men veel hout nodig en de rechte dennen waren daar uitermate geschikt voor.

Nu deze bossen niet meer nodig zijn voor de mijnen zien we in Brabant steeds meer loofhout als nieuwe aanplant. Ook zet een loofhoutbos meer CO2 om in zuurstof en koolstof dan een naaldhoutbos.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSOp de heide zien we dikwijls vliegdennen staan; laag en kronkelig, veel minder geschikt als mijnhout.

Na het passeren van de snelweg komen we langs de Broekkant.

Broekkant N51 25.736 E5 39.034
Een gebied van Natuurmonumenten. Erg nat, maar vooral bekend om de vele reptielen. De wandeling vanuit Mierlo komt hier langs. We kunnen ook dan niet echt tot in het gebied doordringen.

Daarna vervolgen we weer en nu zelfs over de zandduinen richting Winkelstraat waar de wandeling eindigt.

Geraadpleegde websites:

POI’s

  • Winkelstraat Gehuchten N51 26.153 E5 39.239
  • Stuifzand in het Gebergte N51 25.631 E5 39.861
  • Motorcross N51 25.871 E5 40.350
  • Hersel N51 26.268 E5 40.264
  • De Schut en OLV kapel N51 25.758 E5 40.944
  • Moderne landbouw. Achterbroek N51 25.735 E5 41.239
  • Boomen N51 25.134 E5 41.589
  • Herberghe de Coeckepanne, N51 25.200 E5 40.920
  • Koepelkerk Lierop N51 25.149 E5 40.907
  • Nirwana Heieind N51 25.039 E5 40.396
  • Moorsel N51 24.915 E5 39.203
  • Productiebossen N51 25.120 E5 38.849
  • Broekkant N51 25.736 E5 39.034
Acties
Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst
Startlocatie

Reacties


Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

  • Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
  • Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
  • Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
  • De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
  • Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
  • Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.
  • English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.