Bij de start zie je deze oude spoorlijn die nu een functie heeft als fietspad. Een strak geasfalteerd pad. Hier zal menig fietser blij mee zijn. Op internet staat meer informatie over deze oude spoorlijn.

Spoorlijn
Het 32,5 km lange traject tussen Houthalen en Achel werd op 20 juli 1866, als onderdeel van de lijn Hasselt - Eindhoven, ingehuldigd door de spoorwegmaatschappij Liège Limbourgois.

Bij de uitbouw van het Kolenspoor, dat tot doel had de verschillende mijnbouw-sites op het bestaande spoorwegennet aan te sluiten, werden vanuit Houthalen twee uitbreidingen aan de spoorlijn toegevoegd. Het ene stuk (12,8 km) voerde naar Beringen-Mijnen, waar het aansloot op spoorlijn 17, maar het werd al gauw toegevoegd aan spoorlijn 15.

Het andere stuk werd een verlenging van spoorlijn 18 tot Winterslag/Zwartberg. Deze 10,7 km lange verlenging werd op 1 juli 1925 ingehuldigd en was uitsluitend bestemd voor het goederenvervoer.

Toch is er na de Tweede Wereldoorlog gedurende korte tijd reizigersverkeer geweest. Drie treinparen per dag verzorgden in 1948 het pendelverkeer van de mijnwerkers. Vertrek en aankomst in Waterschei om 6, 14 en 22 uur (ploegenwissel van de mijnwerkers). Dit baanvak werd op 4 augustus 1990 opgeheven. In 1994 werden de sporen op het grondgebied van de gemeente Zonhoven opgebroken en werd er een fietspad op de bedding aangelegd. Het gedeelte tussen Winterslag en het militair depot te Zonhoven bleef daarna nog enige jaren in gebruik tot aan de sluiting ervan. Dit baanvak is heden (2012) nog niet opgebroken.

Door de opening van het hoogspoor in Eindhoven op 28 november 1953 kwam het lijntje erg in de weg te liggen. In 1959 werd het oude spoorlijntje tussen Valkenswaard en Eindhoven opgeheven. De gemeente besloot toen tot de aanleg van een omleiding tussen Eindhoven en Valkenswaard. Er wordt ook gezegd dat een andere reden voor de omleiding is, dat de burgemeester van Waalre langs de spoorlijn woonde en hij werd 's nachts wakker door langsrijdende goederentreinen. In 1951 zou hij zijn invloed gebruikt hebben om de spoorlijn om te leiden. De spoorlijn werd omgelegd over Geldrop door de Groote Heide, zodat de spoorlijn nog een paar jaar bleef bestaan.

De spoorlijn was enkelsporig uitgevoerd en niet geëlektrificeerd.

Huidige toestand
Op 2 juni 1957 werd de spoorlijn gesloten voor het personenvervoer. Goederenvervoer bleef nog enige jaren mogelijk, maar werd tussen 1973 en 1996 stilaan afgebouwd:

• op 31 mei 1973 reed de laatste trein tussen Neerpelt en Eindhoven. De sporen werden in 1985 opgebroken.
• op 5 januari 1986 reed de laatste trein tussen Houthalen en Eksel. De sporen werden in 1988 opgebroken.
• op 2 juli 1996 reed de laatste trein op spoorlijn 18, tussen Eksel en Neerpelt. De sporen werden in 1999 opgebroken.
• Op een groot deel van de overgebleven spoorwegbedding werd een fietspad aangelegd.

Toekomst
In het kader van het Spartacusplan zou de Belgisch-Limburgse gouverneur Steve Stevaert het Belgische deel tot Neerpelt willen heropenen. Daarnaast is er ook een tram of lightrail verbinding tussen Eindhoven en Hasselt in studie.

We zijn gewend om zelf de wandeling van achter de PC voor te bereiden. Deze keer was dat niet nodig. Gewoon bij de start de auto markeren op de GPS en de paaltjes volgen.

Direct bij het begin staat een mooi en groot infomatiebord. Je loopt tijdens deze wandeling over weilanden waarvan de paden niet zichtbaar zijn op de topografische kaarten.

Welkom in het Dommeldal
De valleien van de Dommel en de Bolisserbeek zijn zonder meer parels in de Kempen. Natuurpunt werkt al jaren om deze natuur te behouden en te herstellen.

Dankzij LIFE Dommeldal konden we met steun van de Europese Unie de laatste jaren heel wat gronden kopen. Het doel is de gronden te beheren ten bate van de bijzondere natuur in deze beekvalleien.

Op de hoger gelegen gronden in het brongebied van de Bolisserbeek werd heide hersteld. Deze kleinere heideveldjes vervullen een belangrijke verbindende functie tussen grotere heidegebieden. Meer stroomafwaarts wordt het snel natter. Daar werkt Natuurpunt vooral aan het herstel van natte graslanden en broekbossen.

De graslanden op de overgang van droog naar nat zijn zeer bijzonder op Europese schaal. Ze vormen de laatste groeiplekken van trilgras, blauwe knoop en verschillende orchideeën. Op de natste percelen waar grondwater aan het oppervlak komt, groeien broekbossen. Vooral in het vroege voorjaar zijn ze op hun mooist. Dan bloeien immers de prachtige, gele dotterbloemen.

Op stap Tussen Eksel (Hoksent) en Wijchmaal (Molhem) legde Natuurpunt een mooi wandelpad aan nabij de samenvloeiing van de Dommel en Bolisserbeek. Enkele knuppelpaden, nieuwe wandelwegen en twee nieuwe bruggen laten je er volop genieten van de natuur.

De "Dommeldalroute" brengt je ook langs de mooie grafheuvels van Molhem. De route van 7,5 km start op de voormalige spoorweg bij de kruising van de Schansdijkstraat en het fietspad. Meer ten zuiden, aan de Begijnenvijvers (Hechtel) en aan de Diestersedijk (Peer), zijn nog andere wandelroutes uitgestippeld.

Stevige schoenen of laarzen zijn aangewezen. Aangelijnde honden zijn welkom.

Het was mooi weer op deze dag. De moeite waard om erop uit gaan. Het mooie weer zorgt er ook voor dat de foto’s er mooier uit zien. Je ziet ook dat de lente zijn intrede doet. Het is nog wat vroeg maar hier en daar staan al planten te bloeien. Tijdens de wandeling kom je meerdere informatieborden tegen.

Meer orchideeënrijke hooilanden
Mooie bloemenrijke hooilanden zijn de trots van de Dommelvallei. Het zijn de zogenaamde blauwgras-landen. De overgang van heide naar beekvallei is de plek waar vroeger over grote oppervlakten blauwgraslanden voorkwamen. Van deze Europees zeldzame habitat komen in Vlaanderen nog maar enkele hectaren voor. Sinds begin de jaren negentig beheert Natuurpunt enkele van die graslanden.

Na een jarenlange verwaarlozing zijn het intussen terug pareltjes geworden. Dankzij steun van de Europese Unie, via het project LIFE Dommeldal kon Natuurpunt heel wat blauw-graslanden herstellen. Daarvoor verwijderden we hier en daar jong bos en maakten de percelen terug maaiklaar. Zo kunnen ze opnieuw als hooiland beheerd worden.

Met deze beheerwerken willen we meerdere orchideeënrijke graslanden in de Dommelvallei herstellen. Op langere termijn hopen we dat ook de parelmoervlinder 'zilveren maan' terug komt. Nu is deze prachtige vlinder uitgestorven in Vlaanderen.

We lopen een stukje langs de Dommel. Het is nog wat kaal maar dat zal snel veranderen de komende weken. Veel knopen zijn al aan het open gaan. Fijn om weer buiten te zijn. Ook kom ik weer een informatiebord tegen.

Margrieten en geurende brem
Van nature zijn deze droge gronden schraal. Zonder bemesting en mits de juiste combinatie van maaien en begrazen ontstaat langzaam een schraal grasland waarin brem en duizenden margrieten tot ontwikkeling komen. Dergelijke schrale graslanden zijn ook de habitat van het driekleurige viooltje, de waardplant van de kleine parelmoervlinder.

Deze prachtige natuur, was lange tijd verdwenen uit de streek. Dankzij het LIFE-project krijgt deze bijzondere natuur opnieuw een fleurige toekomst, waar hopelijk ook de veldkrekel zich terug thuis voelt.
Geniet ervan!

Let op!
Op de Molhemstraat 32b(N51 08.535 E5 25.789) moet u rechts af. Er mist een plaatje op de route paal. Men loopt een stukje op het erf van deze boerderij. Dit gaat het al snel over in een zandpad.

De wandeling brengt je ook langs de Molhemse grafheuvels. Een groot informatie bord geeft een goed beeld van wat hier te zien is. Je kunt er gewoon langs wandelen.

Bij iedere grafheuvel staat een informatiebord. Het neemt wel wat tijd in beslag om alles te lezen. Maar het is zeker de moeite waard.

Molhemse grafheuvels
Op de plaats waar je nu bent, zijn nog vijf prehistorische grafheuvels te zien. Boerengemeenschappen uit deze regio hebben ze opgericht.

Vanaf 3000 v. Chr. verschijnen in deze streek voor het eerst individuele grafheuvels in het landschap. Dat is de late steentijd en vroege bronstijd.

Later bakenen kleine familiegroepen bepaalde plaatsen af om hun doden te eren. We zien dat vanaf 1100 v Chr en vooral vanaf 850 v.Chr. We spreken dan van de late bronstijd en de vroege en middenijzertijd.

Deze mensen wonen verspreid in de omgeving ze cremeren hun doden. De nabestaanden doen de as in urnen, en die begraven ze in een kuiltje, soms onder een lage grafheuvel. Na enkele generaties ontstaan er grafvelden met soms honderden graven.

Waarschijnlijk maken ook de Molhemse grafheuvels deel uit van zo’n grafveld uit de periode 800 tot 500 v.Chr. Volg het pad en kom meer te weten over deze mysterieuze plek.

Na even gezeten te hebben op een bankje bij de grafheuvels ga ik weer verder. Ik kom in een wat drassig gebied. Via een knuppelpad loop je hier door het bos. 

Ik hoor F-16 straaljagers. De vliegbasis van Kleine Brogel ligt dichtbij. Door de takken van de bomen kon ik ze nog goed zien. Voordat ik weer droge grond onder de voeten hebben loop je nog langs wat vijvers. Terug lopend naar de start kom je verschillende Mariakapellen tegen.

Het was weer een mooie wandeling om te maken. Zoals gezegd is deze wandeling ook zonder GPS te wandelen. Nadeel is dat er geen duidelijke parkeerplaats is. Onderweg is er geen horeca. Goede schoenen zijn zeker aan te bevelen.

Geraadpleegde website

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Spoorlijn_18_Winterslag

 POI's

• Aardgasleiding N51.1450 E5.4405
• Grafakker N51.1525 E5.4373
• Grafheuvels N51.1523 E5.4371
• Grafheuvels uitleg N51.1535 E5.4364
• Mariakapel 1 N51.1465 E5.4223
• Mariakapel 2 N51.1595 E5.4259
• Mariakapel 3 N51.1548 E5.4184
• Mariakapel 4 N51.1537 E5.4153
• Mariakapel 5 N51.1534 E5.4128
• plaatje weg N51.1422 E5.4298
• Spoorlijn N51.1501 E5.4100
• Start/finish/parkeerplaats N51.1482 E5.4084