In de zomervakantie 2013 zijn we naar Natuurcamping Krüger aan de rand van het Nationaalpark Jasmund geweest. Deze eenvoudige en rustige camping (in het Nationaal Park Jasmund. Helemaal boven op Rügen, letterlijk en figuurlijk!) is een prima vertrekpunt voor een aantal schitterende wandelingen. Een prima en rustige camping voor natuurliefhebbers, wandelaars en fietsers.

Op de website van de camping is veel informatie over het gebied te vinden in verschillende talen waaronder het Nederlands. Een goede wandelkaart kunt u in de campingwinkel kopen. Bekijk ook ons sfeerverslag. 

Vandaag zijn we naar het eiland Hiddensee geweest voor een schitterende wandeling die we u van harte kunnen aanbevelen. Om op het eiland te komen moet u de boot nemen.

Een handige opstapplaats is Schaprode. Dit kleine plaatsje is ingesteld op de vele toeristen. Aan de rand van het dorp ligt een prima parkeerplaats vanwaar u de haven in 5 minuten lopend kunt bereiken.

We kozen ervoor om naar het meest noordelijke plaatsje Kloster te gaan. Een prima startplaats voor een wandeling door het ruige noordelijke gedeelte. Dit is het mooiste deel van het eiland. Wel moet u goed op de aankomst- en vertrektijden letten. Er gaan maar een paar boten van/naar Kloster.

Kloster
het dorp Kloster telt 350 inwoners en is gelegen in een prachtige omgeving onder de heuvels van Dornbushes (doornstruiken).

De plaatsnaam Kloster verwijst naar de abdij, gesticht in 1296 en opgedragen aan de heilige St. Nicolaas, de laatste abt die de abdij in 1536 verliet. Tot de 19e eeuw bestond dit dorp uit slechts enkele huizen.

Opvallend is dat Kloster weinig verharde wegen kent. De wegen zijn onverhard. In de omgeving zijn verschillende mooie uitzichtpunten. Maar ook heeft Kloster een klein heimats museum, een kerk en een gedenkteken.

Het verkeer in Kloster bestaat uit paardenkarren en bolderkarren. Veel hotels plaatsen een aantal bolderkarren bij de haven. Gasten kunnen dan de koffers met de bolderkar lopend naar het hotel vervoeren. Ook zie je in Kloster veel fietsers.

Onderweg zien we maar weinig wandelaars. De meeste mensen nemen de paardekar of de fiets. In het eerste gedeelte van de wandeling moet je daarom een beetje opletten op al dat verkeer, daarna waan je je soms alleen op de wereld.

Bij het eerste restaurantje dat we tegenkomen besluiten we een warme maaltijd te nemen en de boterhammen tot de avond te laten liggen in onze rugzak. Geen verkeerde keuze blijkt later als we zitten te genieten van een plaatselijke lekkernij.

Hiddensee
Hiddensee is ongeveer 16,8 kilometer lang, op het smalste punt ongeveer 250 meter op zijn breedst en ongeveer 3,7 kilometer breed. Binnen het Nationaal Park Vorpommersche Boddenlandschaft is het het grootste eiland en behoort tot het district Vorpommern-Rügen in Mecklenburg-Vorpommern.

Het eiland ligt in het westen van Rügen en is onderverdeeld in een heuvelachtige, ongeveer 70 meter hoog noordelijk deel (Dornbush) waarvan het hoogste punt Bakenberg 72 m boven de zeespiegel ligt, een heide-en duinlandschap in de centrale (Duinheide) en een plat, net een paar meter hoog in het zuiden.

Het eiland Hiddensee is te vergelijken met het Nederlandse eiland Schiermonnikoog: eveneens in het uiterste noordoosten van het land, en eveneens autovrij. Voor het vervoer worden vooral paardekarren en bolderkarren gebruikt. Door het ontbreken van autoverkeer is het een zeer rustig eiland.

Vooral in de DDR-tijd was Hiddensee populair. Maar het was niet gemakkelijk om op het eiland aan een overnachtingsadres te komen. Bijna 75 procent van de vakantieverblijven in de DDR werd verdeeld door de staat en waren in bezit van de vakbond FDGB of van Oost-Duitse bedrijven. Het overige deel betrof particulier kamerverhuur, campings en jeugdvakantiekampen.

Om in aanmerking te komen voor een plek in een vakantiehuis op het eiland Hiddensee, speelde de werkhouding en de politieke opstelling een grote rol. Wie hard had gewerkt en geen dissident gedrag had vertoond, had een streepje voor. Enkele jaren wachttijd waren vrij normaal.

Maar ook bij lokale bewoners konden de vakantiegangers soms terecht. Vaak werden in ruil voor wat klussen een kamer beschikbaar gesteld. Ook konden worden betaald met schaarse producten die met de boot werden meegenomen en die op het eiland nauwelijks verkrijgbaar waren.

Na de wende konden de Oost-Duitsers ook buiten het Oostblok op vakantie. In de plaats zijn de west-europeanen gekomen. Elk jaar komen er ruim 300.000 bezoeker naar Hiddensee. Veelal zijn dit toeristen die één dag blijven.

In het verleden kende Hiddensee rustige periodes, maar ook tijden van plundering. Zo werd alle bomen op het eiland gekapt door de Deense koning Christian IV in 1628. Van de bossen die op het eiland te vinden waren was niets meer over.

Het eerste deel van de wandeling gaat over een betonplaten weg. Die zie je hier meer. Daarna komen we een informatie bord. Via een hek kunnen we het achterliggende gebied in.

We komen nu in het gebied van het Alt/Neu bessin. Een vlak gebied met een mooie ruige natuur. Honden (en fietsen) zijn hier niet toegestaan. 

Altbessin en Neubessin
Zijn geologisch jong land formaties. De Altbessin is ongeveer 300-400 jaar oud. De Neubessin begon ​​pas 100 jaar geleden zich te ontwikkelen. Wind en water dragen op de kliffen van de Bornbusch gestaag materiaal aan. De zeestroom vervoerd het fijne zand langs de kust tot ze eindelijk in rustig water afzinkt en zo nieuw land laat ontstaan.

Hier groeit het land elk jaar een indrukwekkende 30 meter. De zandbanken worden snel ingenomen door zoutminnende pionierplanten zoals zeekraal en melkkruid.

Op hogere gronden groeien Engels gras, steenbreek duinreigersbek. Op sommige plaatsen onstaat zo een dicht struikgewas van duindoorn, vlier en meidoorn.

In dit gebied kunnen bedreigde kustvogels een veilige broedplaats vinden. Zeldzame soorten zoals kleine stern, kluut, bontbekplevier, scholekster, brandgans broeden hier.

Tijdens de vogeltrek in het voorjaar en najaar komen hier duizenden steltlopers, eenden en ganzen voor hun voeding en rustplaats.

Deze ongerepte omgeving is onderdeel van de beschermingszone I van het Nationaal Park:

• Geen toegang tot het Neubessin in het broedseizoen​​
• De Altbessin mag alleen te voet worden betreden
• Honden zijn niet toegestaan​​
• Er mag alleen van aangegeven paden gebruik worden gemaakt
• Planten en dieren mogen niet verstoord worden
• In de zomer zijn er geleide wandelingen

We lopen door een interessant gebied. We zien planten, vogels en vlinders die we thuis niet zien. Omdat we van alles een goede foto proberen te maken schieten we niet op. Maar dat maakt niet uit, we hoeven alleen rekening te houden met de terugvaart van de boot. En we hebben nog een latere terugvaart als reserve.

Aan het einde van het pad komen we bij een vogelkijkhut. Er wordt ons gevraagd om bij vertrek niet alle luiken te sluiten. Er broeden hier zwaluwen. Die komen even later voorzichtig binnen en bekijken de situatie eerst vanaf een veilige afstand.

Het wad en de vogelkijktoren
Met een continue aanvoer van zand  groeit het wad steeds verder. Het wad is belangrijke rust- en rui gebieden voor kustvogels en watervogels. Het is onderdeel van de kernzone van het Nationale Park Boddenlandschap. Dit gebied mag niet betreden worden. Vanuit onze uitkijktoren heb je echter de mogelijkheid om de vogels van een afstand te bekijken.

We moeten over hetzelfde pad weer terug. Maar ook nu hebben we een fraai uitzicht zodat het nooit verveeld. 

Het is intussen zo warm geworden dat het bijna onmogelijk is om een foto van het wad te maken. Alles trilt in de warme lucht die opstijgt.

Tijdens onze boottocht was het al opgevallen hoe smal de vaargeul is. Er kunnen net 2 boten elkaar passeren. Daarbuiten kunnen alleen boten met een zeer gering diepgang varen. We zien een aantal kleine zeilboten genieten van de ruimte, de grotere boten moeten de vaargeul gebruiken om niet aan de grond te lopen.

We gaan van het vlakke gedeelte richting een heel andere kust. Het wordt in de volksmond de Steilküste genoemd. Hier kun de befaamde krijtrotsen vinden.

We krijgen bij het strand de waarschuwing om op te passen voor lawines. Eigenlijk mag je helemaal niet in dit gedeelte langs de kust lopen. Vanaf het strand zien we ook waarom. Hele stukken rots laten grote scheuren zien. Je kunt je voorstellen dat zo'n stuk afbreekt en zo op het stand valt. Dan kun je daar beter niet lopen.

Voorzichtigheid lawines mogelijk
Betreden verboden. De kliffen van Hiddensee zijn blootgesteld aan de natuurlijke kust-dynamiek. Vanwege verzakkingen en erosies in het hele gebied bestaat het gevaar van lawines. Zware regen, overstromingen en dooi veroorzaken zulke lawines en het kan zeer gevaarlijk zijn om u op te houden in de buurt van de kliffen.

Een klein stukje lopen we toch over het strand. We zien veel oeverzwaluwen hier nestelen.

De oeverzwaluw
De oeverzwaluw (Riparia riparia) is een zangvogel uit de familie van de hirundinidae (zwaluwen).

De oeverzwaluw heeft een dof grijsbruine bovenzijde en een witte onderzijde. Er is een duidelijk afgetekende grijsbruine borstband. De oeverzwaluw wordt ongeveer 12 cm lang. Deze zwaluw broedt in kolonies in zelfgegegraven holtes in verticale zandige oevers, aan rivieren, meren en zandafgravingen.

Omdat we niet langs de kust mogen nemen we een pad die ons boven langs de kliffen brengt. Op verschillende plaatsen hebben we een schitterend uitzicht over de omgeving. Wat is het hier verschrikkelijk mooi.

Het pad gaat stevig op en neer waarbij we klimmen en even later weer dalen om daarna weer hoger te klimmen. We lopen richting de vuurtoren die we tijdens deze wandeling continue in zicht hebben.

Vuurtoren
Deze vuurtoren is in 1888 gebouwd. Het is 28 meter hoog en verstuurt zijn licht van een hoogte van 94 meter naar zee. Een stenen trap van 81 treden leidt naar boven. Het laatste stukje gaat over een smalle en steile ladder. Boven heb je een schitterend uitzicht over de omgeving.

De lamp bestaat uit 20 glazen en draait in 200 seconden eenmaal rond haar eigen as. Het licht van deze vuurtoren schijnt 's nachts ruim 25 nautische mijl (ongeveer 46 km) ver weg en is een baken voor de scheepsvaart rond de Hiddesee.

Vuurtorens in het algemeen kunnen terugkijken op bijna twee eeuwen geschiedenis en zijn van grote waarde voor onze kustlijn in het bijzonder. Ze zijn niet alleen een belangrijke culturele waarde, vooral vormen ze met andere moderne technische apparatuur, een systeem voor veilige verkeersafwikkeling op zee ter hoogte van de kust.

Deze vuurtoren wordt bewaakt en radiografisch bediend vanuit Stralsund.

Ook wij klimmen naar boven. Volgens de GPS zitten we uiteindelijk op 85 meter. Het uitzicht is inderdaad zeer weids en schitterend. Je kunt kilometers wegkijken. Over het eiland, over het wad en zelfs over het "vaste land" van Rügen.

Dan kijken we op onze horloges. Als we stevig doorlopen kunnen we net met de boot mee en hoeven we niet 2 uur te wachten. Toch nemen we niet de kortste weg maar blijven we in de bossen en gaan we verder langs de kust.

Zo komen we uiteindelijk weer in Kloster. Direct valt het op dat bijna alle wegen in dit dorp nog ouderwetse zandpaden zijn. Pad in de buurt van de haven komen we weer op verharden wegen terecht.

Terwijl de haven in zicht komt zien we in de verte ook onze boot aankomen. Een prima timing. Met de boterham in de hand varen we weer terug naar Schaprode. 

Schaprode
Schaprode is een gemeente in de Duitse deelstaat Mecklenburg-Voor-Pommeren. De gemeente maakt deel uit van het Landkreis Vorpommern-Rügen. Schaprode telt 509 inwoners.

Nadat we weer terug bij de auto zijn moeten we nog een uurtje rijden naar de camping. Voldaan kijken we terug op een heerlijke dag. Een schitterende omgeving en een interessante wandeling. Wat een mooi eiland is Hiddensee toch. Een echte aanrader. 

Geraadpleegde websites:

• http://de.wikipedia.org/wiki/Hiddensee
• http://www.duitslandweb.nl/dossiers/archief/Het+onbekende+Duitsland/Hiddensee
• http://www.hiddensee.de/
• http://www.hiddensee-kultur.de/1100_histor.php
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Oeverzwaluw

POI's

• Altbessin N54.5905 E13.1413
• Hiddensee N54.5957 E13.1257
• Informatiebord N54.5990 E13.1418
• Informatiebord Steilküste N54.6034 E13.1447
• Kloster N54.5875 E13.1089
• Krijtrotsen/oeverzwaluwen/uitzichtpunt N54.6043 E13.1394
• Neubessin N54.5895 E13.1491
• Restaurant N54.5918 E13.1277
• Schaprode N54.5150 E13.1666
• Start/finish/boot N54.5845 E13.1125
• Vogelkijkhut N54.5743 E13.1445
• Vuurtoren N54.5991 E13.1194
• Wad N54.5733 E13.1533