Gerwen Nuenen - Potstalroute

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 31-03-2020

Veel cultuur en natuur ontmoeten elkaar in deze wandeling, die deels samenloopt met de geel-witte route van de Regio-VVV Peel en Kempen.

Deze wandeling is te koop bij de lokale VVV-s onder de naam Potstalroute. Cultuur vanwege het gedeelte in Nuene, waar we langs de van Gogh wetenswaardigheden komen en vawege de vele oude boerderijen die we zullen zien; langgevelboerderijen met vroeger een potstal. Natuur vanwege de mooie bossen op de Geeneindse Heide met talloze prachtige vennen, die de omringende bomen zullen weerspiegelen.

Er zijn nog enkele andere wandelingen rond Nuenen en het van Gogh thema beschikbaar.


Kenmerken
Startpunt: Gerwen
Startlocatie: Noord-Brabant , Nederland
Coördinaten N51.488641 E5.564693
Afstanden: 20, 10, 10 km
Type: Bos, Hei, Open, Ven
Begaanbaar: Goede wandelschoenen aantrekken
Rolstoel: Niet bekend
Honden: Aangelijnd
Horeca: Bij start en halverwege
Gelopen op: 13-09-2010

Route informatie

GPS wandeling van 20 km bij Gerwen en Nuenen.
De wandeling van 20k m bestaat uit twee lussen van elk 10 km. En kan eenvoudig ingekort worden op eigen initiatief.
Het startpunt ligt midden in Gerwen.

Van de wandeling is ook een WPT en RTE file beschikbaar.



Langere beschrijving

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe wandeling begint in Gerwen ten noordoosten van Eindhoven bij de Kerk. Daarna gaan we richting bos.

Gerwen N51 29.400 E5 33.961
Gerwen is een plaats in de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten (Noord-Brabant, Nederland), en is de oudste plaats van de gemeente. Hoewel het huidige kerkdorp pas in de negentiende eeuw is ontstaan, was de kerk er al veel eerder, maar deze stond op een wat hogere plaats, nu "Heuvel", te midden van verspreide boerderijen.

De naam is afgeleid van Gerwin's-heim, ofwel de woonplaats van Gerwin, een Germaans stamhoofd. Bron: Wikipedia

In het bos zien we vele vennen, die ontstaan zijn na de laatste IJstijd. Stuifzand waaide richting zuid. De wind kon soms zandduinen uithollen; met een leemlaag eronder bleef het water dan staan. Nu nog steeds.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSVennen N51 28.799 E5 35.762
De vennen die we onderweg zullen zien zijn al direct na de IJstijd ontstaan. De lemige ondergrond laat geen of weinig water door. In totaal zullen we acht vennen, of wat er nog van over is, passeren.

Maatregelen voor herstel vennen. Omdat een aantal vennen in de Stiphoutse bossen in de loop der jaren verzuurd is – wat slecht is voor de aanwezige dieren en planten - gaat de gemeente herstelmaatregelen uitvoeren.

Er worden werkzaamheden uitgevoerd bij het Kamerven, Schapegracht, Mutseven, Langdaalven en de Meer. Hierbij wordt op delen van de oevers de organische toplaag verwijderd; ook wel plaggen genoemd. De groeiomstandigheden worden zo voedselarmer waardoor de oeverbegroeiing gevarieerder wordt. De maatregelen zijn een vervolg op de herstelmaatregelen die een aantal jaren geleden zijn uitgevoerd.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSStiphoutse Bossen N51 29.388 E5 34.902
Dunning voor ontwikkeling.
In de Stiphoutse bossen vindt een zogenaamde dunning plaats in de omgeving van het Witven. Door selectief bomen te kappen die ongunstig staan, andere bomen in hun groei belemmeren of er niet goed aan toe zijn, krijgen de overblijvende bomen meer ruimte én meer licht om verder te groeien. Ook krijgen struiken kans om wortel te schieten en zich verder te ontwikkelen.

De dunning is een middel om een structuurrijk, gevarieerd en gemengd bos te creëren. Afgelopen periode zijn de te kappen bomen voorzien van een oranje verfstreep; de zogenaamde blesstreep. In Groot Goor wordt overigens niet gedund.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSOpen plekken voor verjonging
Naast de dunning worden ook op enkele plekken in de Stiphoutse bossen en Groot Goor groepsgewijs bomen gekapt. Het betreft groepen van bomen met een slechte levensvatbaarheid en een slechte toekomstverwachting. Hier komt jonge aanplant voor terug.

We zien rond het Kamerven nog een heidegebied, zoals dat er vroeger uitgezien moet hebben, voordat er de bossen aangeplant werden.

De hei werd vanaf de Middeleeuwen tot 1950 gebruikt om te plaggen. Vermengd met het mest in de potstal diende dat als bemesting van de schrale akkers.

Bij de kerk zien we nog een beeld van de ‘Belse Knol’, een werkpaard op de boerderij. We zullen die paarden verder nog in de wei tegenkomen.

Belse Knol N51 29.325 E5 33.889
Achter de Oude Sint-Clemenskerk bevindt zich een bronzen beeld van Het Nederlandse Trekpaard. Het is gemaakt door Toon Grassens uit Gemert en geplaatst in 1990. Het stelt een paard van het koudbloedras voor en wordt in de volksmond de Bèlse knol genoemd. Eens per jaar vindt hier de veulenkeuring plaats.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSKoudbloed is een term uit de paardenwereld. Paarden die tot een koudbloedras behoren zijn zwaarder gebouwd dan warmbloeden. Ze zijn daardoor meer geschikt als trekdier en het temperament is gemoedelijker.

Het Belgisch trekpaard, Brabants trekpaard of Brabander is een paardenras afkomstig uit België.

Het Belgisch trekpaard heeft een schofthoogte van ongeveer 1,70 m. Het paard heeft een vrij klein hoofd met een korte, zware hals en een dubbele manenkam. Het lichaam is krachtig en gedrongen. De benen zijn kort en sterk met aan de kogels extra beharing.

Het is gebruikelijk de staart van trekpaarden te couperen. Deze gewoonte is ontstaan omdat boeren vroeger op de akkers vaak vlak achter het paard naast de ploeg liepen en niet wilden dat het paard de leidsels met de staart vast tegen hun billen zouden klemmen en zo verdere besturing onmogelijk zouden maken.

Er zijn zeven kleurslagen mogelijk bij het Belgisch trekpaard: bruin, zwart, vos, bruinschimmel, blauwschimmel, vosschimmel en appelschimmel. Sommige van deze kleuren zijn zeldzaam.

Eenmaal terug in Gerwen, kunnen we halverwege deze wandeling een pauze inlassen.
We gaan over het plein tot voorbij de kiosk om even te pauzeren bij De 3 Gebroeders.
Een zeer smaakvol ingerichte pleisterplaats voor de wandelaar. We genieten er van een heerlijke lunch.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSNa de pauze weer door het dorp verder. En nu gaan we deels de sporen van Van Gogh volgen. Er staan zuilen bij sommige monumenten, die informatie over Vincent geven. Soms in gesproken woord.

Even buiten het dorp zien we de opgehoogde akkers. Door de eeuwen heen opgehoogd met het mest en hei uit de potstal.

Verder gaand komen in het Nuenens Broek, een nat gebied, waardoor de Hooidonkse Beek stroomt. Een bijzonder vogelrijk gebied.

Na de fraaie windmolen komen we in Nuenen. We lopen langs de bezienswaardigheden van Vincent van Gogh; waar hij woonde, werkte en leefde.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSWindmolen De Roosdonck N51 28.918 E5 33.031
Molen 'De Roosdonck'. Een ronde stenen Beltmolen van het type bovenkruier. Gebouwd in 1884 en pas gereedgekomen nadat een tragisch ongeval had plaatsgevonden: tijdens de bouw stortte de molen in, waarbij een dodelijk slachtoffer viel.

De molen is nog regelmatig in gebruik als korenmolen.

Op een pleintje bij een oud kosterhuisje en Van Gogh monument staat een 400 jaar oude zomerlinde, waar vroeger recht gesproken werd.

Van Gogh monument N51 28.651 E5 33.082
Van Gogh werd niet gezien als een groot kunstenaar, in de tijd dat hij in Nuenen woonde. Maar hij ontwikkelde er zijn stijl, en maakte unieke werken. Heeft hij ooit vermoed dat Nuenen hem met een monument zou eren? Er tegenover staat het wevershuisje.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSKostershuisje
Wevershuisjes aan de Berg te Nuenen, waaronder het zogenaamde Kostershuisje uit 1763. Het is later kostershuisje genoemd, omdat de eigenaar koster-organist was en later zijn dochter als kosteres van de hervormde Gemeente hierin woonde tot 1967.

Lindeboom
Dit is een etagelinde die tot de oudste en dikste van Nederland behoort en in de zeventiende eeuw is geplant. Tijdens een noodweer in 1994 braken enige zware takken af en werd ernstige aantasting door de echte tonderzwam geconstateerd. In december van dat jaar werd de top afgezaagd, zodat nog een prieellinde overbleef. Een oude dorpspomp houdt deze boom, die op de Berg staat, gezelschap.

Door het parkje met de knotwilgen gaan we terug naar Gerwen.

Startpunt

  • Startpunt 7200 20km START N51 29.318 E5 33.882
  • Startpunt 7201 10km START N51 29.318 E5 33.882
  • Startpunt 7202 10km START N51 29.318 E5 33.882

POI’s

  • Gerwen N51 29.400 E5 33.961
  • Vennen N51 28.799 E5 35.762
  • Stiphoutse Bossen N51 29.388 E5 34.902
  • Belse Knol N51 29.325 E5 33.889
  • Windmolen De Roosdonck N51 28.918 E5 33.031
  • Van Gogh monument N51 28.651 E5 33.082

Andere Van Gogh Monumenten: voor beschrijving zie Nuenen wandeling

  • Kostershuisje
  • Lindeboom
  • Standbeeld van Gogh
  • Woonhuis Nuenen
  • Villa
  • Van Gogh Kerkje
Acties
Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst
Startlocatie

Reacties


Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

  • Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
  • Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
  • Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
  • De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
  • Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
  • Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.
  • English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.