Tongeren

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 03-04-2020

We zijn een weekendje in België te gast en dan is het ook wel leuk om een oude stad te bezoeken. Tongeren is de oudste stad van België dus dat belooft wat. Vandaag geen wandeling die veel inspanning vergt want die hadden we gisteren al gedaan. Zie onze wandeling in Voeren.

We zijn er op zondag en dan is daar ook de antiek markt. Deze markt begint al om 06.00 uur en duurt tot 13.00 uur. Toegang is gratis en druk dat het was!. Mede door het mooie weer denk ik. De wandeling is geschikt voor rolstoel gebruikers (sla dan wel het stukje naar het kasteel over).


Kenmerken
Startpunt: Tongeren
Startlocatie: Limburg Belgisch , Belgie
Coördinaten N50.777574 E5.467036
Afstanden: 7 km
Type: Cultuur
Begaanbaar: Erg drassig
Rolstoel: Niet bekend
Honden: Aangelijnd
Horeca: Bij start
Gelopen op: 13-09-2010

Route informatie

Een GPS wandeling van 7 km in het Belgische plaatsje Tongeren.
Tongeren is prima met het openbaar vervoer te bereiken.
Parkeren kan je op diverse plaatsen in de buiten ring.
De route is omkeerbaar en je kan hem op veel plaatsen op pakken.
De route is ook geschikt voor scootmobielen.
Horeca vindt u overal onderweg.
Er is geen verkorte versie van deze wandeling beschikbaar.
Wel is er een WPT en RTE file beschikbaar.



Langere beschrijving

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSWe parkeren de auto in een vrij drukke straat. Op de ringweg die om Tongeren ligt kan je over het algemeen goed je auto kwijt. We starten in het centrum onze wandeling. Wat een stad is dit. Veel terrasjes dus aan rust mogelijkheden geen gebrek. Er zijn nogal wat bezienswaardigheden in Tongeren. En sommige erg dicht bij elkaar. In het verslag een opsomming van dat gene wat wij hebben gezien.

Tongeren
Tongeren is de oudste stad van België. Atuatuca Tungrorum, zoal het antieke Tongeren genoemd werd, groeide tijdens de eerste eeuwen van onze jaartellinng uit tot een echte Romeinse stad. Hoewel de Eburonen onder het bevel van hun koning Ambiorix zware nederlagen hadden toegebracht aan de legioenen van Julius Caesar in 54 voor Christus, konden zij niet verhinderen dat de Romeinen ook in deze streek definitief hun gezag vestigden.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSVan de 2de tot de 4de eeuw was Tongeren een bloeiend marktcentrum. De stad werd in de 2de eeuw versterk met 4500 meter wallen, waarvan momenteel nog ongeveer 1500 meter zichtbaar is. Eind 4de eeuw kwam er nog een kleinere vestingmuur bij. Na een periode van verval bloeide Tongeren weer op in de 13de eeuw.

Uit die tijd dateren de Onze-Lieve-Vrouwekerk, het begijnhof en de omwalling. In 1677 brandden de Fransen Tongeren bijna helemaal plat Hierop volgde een moeizame herstel¬periode die meer dan 150 jaar in beslag nam, Tot het einde van de 18de eeuw waren verscheidene kloosterordes in Tongeren gevestigd. Hoewel ze nagenoeg allemaal uit de stad verdwenen zijn, heeft hun aanwezigheid duidelijke sporen nagelaten in het stadsbeeld en de straatnaamgeving.

De lange geschiedenis van Tongeren liet een rijk en uitermate boeiend cultuur-historisch patrimonium na, karakterbepalend voor deze intrigerende kunststad.

Met 'Langs Vlaamse Wegen Tongeren' kan je wandelen of fietsen langs de mooisteen vaak nog onbekende plekjes en monumenten van Tongeren. De monumentenwandeling van 8 km leidt je langs de Romeinse overblijfselen en tal van historische monumenten in het centrum van Tongeren. De fietstocht van 30 km laat je kennismaken met schilderachtige dorpjes in het Zacht glooiende landschap van Haspenoouw.De fiets- en wandelroute staan beschreven in een brochure die verkrijgbaar is bij Toerisme Tongeren en bij VTB-VAB.

We komen op de markt aan. Het is gezellig druk. De wandeling wilden we eigenlijk vanaf hier starten. Maar dat maakt niet uit. Je kunt gewoon vanaf waar je geparkeerd hebt starten. Gelijk valt het beeld Ambiorix op.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSJulius Caesar
Toen in 57 v.Chr. Julius Caesar Gallië veroverde vielen zijn troepen ook Belgica binnen. (Het gebied bestreek ongeveer het huidige België en een stuk van Nederland tot aan de Rijn). Belgica werd toen bewoond door verschillende stammen die regelmatig oorlog tegen elkaar voerden. De stam der Eburonen werd geregeerd door Ambiorix en Catuvolcus, die de macht deelden als koning.

In 54 v.Chr. moest Caesar zijn troepen dringend opnieuw van bevoorrading voorzien en verplichtte hij de bevolking van de streken die hij en zijn troepen veroverden een deel van hun oogst aan zijn leger af te staan. Omdat de oogst dat jaar te mager was geweest waren de Eburonen niet bereid deze af te staan. Caesar liet daarop zijn soldaten kampen bouwen nabij de dorpen en gaf de kampleiders elk de opdracht het bestuur over de plaatselijke stammen over te nemen en zo de noodzakelijke voedselvoorraden in beslag te nemen. Ambiorix en zijn Eburonen waren echter niet van plan zich hierbij zomaar neer te leggen. Alhoewel Caesar Ambiorix had vrijgesteld van de betalingen sloot Ambiorix zich in de winter van 54 voor Christus aan bij Catuvolcus om een opstand te leiden tegen de plaatselijke Romeinse troepen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe Opstand
Op een dag vielen Ambiorix en enkele van zijn mannen een groepje Romeinen aan die buiten hun kamp in de buurt van de Keutenberg hout waren gaan sprokkelen en moordden het merendeel van hen uit. De overlevende legionairs vluchtten terug naar hun kamp waarna Ambiorix de achtervolging inzette. Omdat de overmacht echter te groot bleek besloot hij het kamp niet aan te vallen, maar met de Romeinen te praten. De Eburonenkoning legde uit dat hij geen problemen had met hen en zelfs blij was met hun komst omdat zijn stam zo geen last had van andere stammen in de streek. Hij waarschuwde de kampleiders, Sabinus en Cotta, echter dat deze stammen wel van plan waren hen aan te vallen en zelfs hulp zouden krijgen van hordes Germaanse stammen die de Rijn zouden oversteken. Hij raadde hen aan naar een ander kamp te trekken om zich bij de groep soldaten die daar gelegerd waren aan te sluiten. Op die manier zouden ze sterker staan. Hij beloofde hen ook dat hij hen bij hun uittocht met rust zou laten.

Sabinus en Cotta vergaderden de ganse nacht over wat ze zouden doen. Sabinus vertrouwde Ambiorix en achtte het beter om te vertrekken, terwijl Cotta liever in het kamp bleef en de aanval afwachtte. Ze raakten het maar niet eens en op zeker moment zou Cotta zijn vuist op tafel hebben geslagen en besloten hebben dat ze in het kamp zouden blijven, maar dat het niet zijn schuld zou zijn als ze daardoor allemaal de dood zouden vinden.

Toch was niemand in het kamp er gerust in en besloten ze 's anderendaags toch te vertrekken. De twee dichtstbijzijnde Romeinse legioenplaatsen lagen enerzijds achter heuvelachtig terrein en anderzijds achter een vlakte langs een vallei. Sabinus en Cotta besloten uit praktische overwegingen de laatste weg te volgen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSTerwijl ze de vallei beneden doortrokken vielen Ambiorix en zijn manschappen hen van boven in de heuvels aan en moordden alle Romeinse militairen tot de laatste man uit. De huidige Keutenberg gelegen bij Schin op Geul is nadien genoemd naar de legerleider Cotta. Lees verder op: http://nl.wikipedia.org/wiki/Ambiorix.

Het stadhuis
Het stadhuis staat tegen over de basiliek. Het is niet toegankelijk voor het publiek. De vvv is er ook in gevestigd. Uiteraard kan U die wel bezoeken en desgewenst een stadswandeling kopen.

Tot voor de "Grote Brand" van 1677 lag het oude stadhuis op de hoek van de Markt en de St-Truiderstraat. In het begin van de 18de eeuw besloot men het huidige stadhuis te bouwen op de plaats van de verwoeste lakenhal. Dit werd gebouwd tussen 1737 en 1750 naar de tekeningen van de Luikse architect Pascal Barbier.Het gebouw in classicistische stijl is een mooi voorbeeld van de 18de eeuwse Maaslandse bouwtrant. Luikse meubelen , schilderijen en stukwerk in Lodewijk XV-stijl bepalen het interieur. Bron: www.tongeren.be.

Als je vanaf Maastricht naar Tongeren rijdt zie je Onze-Lieve-Vrouwebasiliek al ver voordat je er bent opdoemen. Het domineert het beeld in de omgeving. Van welke hoek je ook kijkt je kan er niet om heen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSGeschiedenis van de kerk
Er zijn bronnen die beweren dat de kerk groeide uit een kapel die door Sint-Maternus werd opgericht in de vroege vierde eeuw. De archeologische opgravingen van de laatste jaren spreken dit vermoeden tegen. De oudste restanten die men op die plaats terugvond, waren afkomstig van Romeinse paalwoningen uit de eerste en tweede eeuw.

Het eerste stenen gebouw op de site is met zekerheid een Romeins badhuis uit de derde eeuw. De eerste kerk die op de plaats werd teruggevonden was gebouwd in het midden van de zesde eeuw.

Dit was een zeer eenvoudig, éénbeukig gebouw met een halfrond absis aan de oostzijde van het gebouw. De volgende kerk die men terugvond was negende-eeuws. Dit was vermoedelijk de eerste kapittelkerk.

Rond deze kerk werd een muur gebouwd ter bescherming tegen eventuele invallen. Rond 1100 wordt dan een nieuwe kerk in romaanse stijl gebouwd. Tegelijk bouwt men ook een nieuwe muur, omdat de conflicten in de regio een hoogtepunt bereikten. De prins-bisschop van Luik vocht met de graaf van Loon en de hertog van Brabant zware gevechten uit. Tongeren lag in het midden van de frontlijn van dit conflict.

Met de bouw van de huidige, gotische kerk startte men in 1240 nadat de romaanse kerk afbrandde als gevolg van de voormelde conflicten. De bouw van de kerk zelf duurde tot 1536. De toren begon men pas te bouwen in 1442. Ze werd voltooid in 1541, hoewel de spits pas in 1544 werd afgewerkt.

De toren en de kerk hebben echter tal van rampen meegemaakt. In 1598 brandde de toren voor het eerst uit. Maar vooral de Grote Brand van Tongeren in 1677 had catastrofale gevolgen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSMeermaals zijn de kerk en de toren - inzonderheid de spits - opnieuw ontworpen of geconstrueerd, hetzij omdat er niet voldoende geld was om het ontwerp te verwezenlijken, hetzij omdat de constructie nog maar eens door een storm of brand werd vernield.

Uiteindelijk is er geen échte spits op de toren gekomen, omdat er gewoonweg geen geld meer was om de zoveelste herstelling te betalen. Vandaar ook het zware, bombastische uiterlijk van de basiliek.

De toren meet vandaag 64 meter. Het bouwwerk staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO als onderdeel van de groepsinschrijving Belforten in België en Frankrijk. Bron: nl.wikipedia.org.

We hebben nog maar een paar meter gewandeld en lopen van de ene bezienswaardigheid naar de andere. Er is op een heel korte afstand erg veel te zien en te lezen. Zo ook dit monument wat ter nagedachtenis is van de mensen van Tongeren die in beidde oorlogen zijn omgekomen. Op 28 augustus 1926 onthuld.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSArcheologische site
Hier kan je dus ook niet omheen. Je kunt hier zelfs door heen lopen. Het is niet groot maar je krijgt veel informatie over wat hier te zien is. Je wordt in verschillende talen geïnformeerd.

Het is bijzonder om dit zien en ook de staat waar in het verkeerd. De geschiedenis van deze site gaat terug tot de 2de en 3de eeuw. Het zou te veel ruimte kosten alle informatie op internet te zetten.

Het is meer dan de moeite waard om hier zelf naar toe te komen en dit allemaal te lezen en te zien.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSIedere zondag is er in Tongeren een antiek markt. Deze is aan de oostkant van Tongeren en loopt door verschillende straten zelfs de parkeer garage wordt in gericht als antiek markt.

De markt begint om 06.00 uur en eindigt tegen 13.00 uur. Er is genoeg te zien aan spullen. En als je net op zoek bent naar dat ene stukje antiek heb je een aardige kans dat je het zult vinden.

we lopen richting de Leopoldwal. Daar staat nog een stuk middeleeuwse muur. De muur was oorspronkelijk 2770 meter lang. Je kunt er nog zelfs bovenop lopen.Dat hebben wij ook gedaan van weg de drukte op de antiekmarkt.

We krijgen het gevoel terug in de tijd te gaan als we voor de Moerenpoort staan. We hadden al het een en ander gezien maar je wordt weer verrast door deze toren. Dit is ook de enige van de zes overgebleven torens in Tongeren. De poort stamt uit de 13de eeuw. Gelukkig staat er een informatiebord langs de toren.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSMoerenpoort
Dit is de enige authentieke middeleeuwse stadspoort die ons nog rest. In 1241werd voor het eerst een poort vermeld in het drassige gebied van de mure. Door archeologisch onderzoek kon hiervan de oorspronkelijke cirkelvormige structuur achterhaald worden.

Na de beschadiging uit 1347, tijdens het beleg van Adolf van der Marck, kreeg de stad de toestemming om een speciale belasting te heffen voor de herstelling van de omheiningmuur.

Zo werd de Moerenpoort in 1379 herbouwd als een vierkante constructie. Langs de stadszijde heeft de poort een rondboogvormige doorgang, maar aan de buitenzijde is deze spitsboogvormig Het dak, dat een fantastisch panoramisch zicht biedt, is op de vier hoeken voorzien van een polygonaal torentje en de muurvlakken ertussen zijn versierd met een rondboogfries.

In 1673 werd de voorbouw door de Fransen opgeblazen, waardoor het deurtje in het midden van de gevel er nu wat verlaten bijstaat.

Nadat we de onder moerenpoort gelopen hadden waan je helemaal terug inde tijd. we komen aan in het dorpje in de stad Tongeren zelf. Het heeft de naam Begijnhof. Het lijkt alsof de tijd heeft stil gestaan. Smalle straatjes en erg oude huizen. Het straalt rust uit en zo lopen we hier ook door heen. Ook hier staan veel informatie borden die de geschiedenis vertellen van dit bijzondere begijnhof. Het is er opvallend rustig. Er staan hier en daar wel wat terrasjes maar er zit niemand.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSWerelderfgoed
In 1998 plaatst de UNESCO het begijnhof van Tongeren samen met twaalf andere Vlaamse begijnhoven op de lijst met Werelderfgoed. Dat betekent dat het begijnhof erkend wordt als uniek en onvervangbaar cultureel erfgoed. Het deelt die eer met wereldberoemde monumenten als de Toren van Pisa, het Vrijheidsbeeld in New York en de Piramides van Gizeh.

In feite stelt de Vlaamse overheid in 1998 voor om vierentwintig begijnhoven op de lijst te laten opnemen. Dat uiteindelijk slechts dertien begijnhoven worden aanvaard, bewijst hoe bijzonder zo'n erkenning is en hoe streng de criteria zijn. Sommige begijnhoven zijn niet geselecteerd omdat ze niet meer volledig authentiek zijn, andere omdat ze maar gedeeltelijk zijn bewaard.

De erkenning als Werelderfgoed brengt geen geld op. Ze is louter van symbolische waarde en geeft een internationale uitstraling. Het onderhouden van de begijnhoven is volledig de verantwoordelijkheid van de overheid. Er bestaat echter wel een Fonds Werelderfgoed waardoor bij extreme omstandigheden, zoals oorlogen of natuurrampen, geld kan worden vrijgemaakt om erkend erfgoed te beschermen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSHet begijnhofplein
Hier zijn we ook weer even bezig om alles te bekijken en de informatie in op te nemen. Er staat een groot in informatie punt langs een muur en daar is echt alles te lezen over hoe het hof zich door de eeuwen heen heeft ontwikkeld. Een stukje van die tekst staat hieronder.

In de eerste eeuwen van het bestaan van het begijnhof is dit plein een grote boomgaard. Hoewel er al munten bestaan, wordt fruit in die tijd nog vaak gebruikt als betaalmiddel. De vruchten uit de boomgaard zijn dan ook een interessante bron van inkomsten voor het begijnhof.

 

In de zeventiende eeuw neemt het aantal begijnen toe tot ruim 250. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van honderd jaar eerder. De algemene bevolkingsgroei en een spirituele heropleving zijn hiervoor de belangrijkste verklaringen. Omdat er zo veel begijnen bij komen, is er al snel een tekort aan woningen. Daarom delen ze de huizen in twee of meer aparte woningen op, wat hier en daar nog steeds zichtbaar is. Tegelijkertijd moet de boomgaard plaats ruimen voor nieuwe huizen.

Het begijnhof groeit verder uit als een stratenbegijnhof en is al snel een echt stadje in de stad. De huidige naam van het plein 'Onder de Linde' ontstaat pas aan het einde van de negentiende eeuw, nadat het stadbestuur hier een eerste lindeboom plant. Hoewel het begijnhof op dit plein erg authentiek lijkt, heeft ook hier de tijd niet stilgestaan. Enkele voorhofjes va begijnenhuizen ruimen plaats voor arbeiderswoningen. De huizen in de buurt van de Bredestraat komen erbij in de twintigste eeuw.

We komen bij een bijzondere kerk in het begijnhof van de kant waar we staan zien we een kruisbeeld aan de muur met een opvallende tekst eronder "Aenschouw O sondaer die ghij sijt wat Christus voor uw boosheit lijdt"

Voor de kerk staat een bordje met onderstaande tekst erop vermeld. Aan de zijkant vanwaar deze foto gemaakt is kan men nog veel meer lezen over het begijnhof.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSKerk Begijnenhof
Voor wat de geschiedenis betreft van deze kerk kunnen we terug gaan tot het begin van de 13de eeuw. Bij haar overlijden in 1246 schonk de begijn Metula van Niel al haar bezittingen voor de bouw van een kerk in het begijnhof. Het gebouw zelf werd opgetrokken in het laatste kwart van de 13de eeuw.

In 1294 werden hiervoor meer fondsen ingezameld tijdens de inwijding van het hoofd altaar aan de heilige Catharina, de patrones van het hof. Naarmate de eeuwen verstreken onder ging deze typische drie beukige basilicale kerk verschillende transformaties volgens de node en mode van de tijd. het kerk interieur omvat een bijzondere collectie religieuze kunst zoals beelden , schilderijen, meubilair, textiel en een fraaie muurschildering uit1521 boven het westportaal. Het begijnhof zelf bevond zich eerst aan de huidige St-Truidersteenweg op de plaats van het casino. Vanaf 1257 vestigden de begijnen zich in het stadscentrum.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe lakenmakerstoren maakt deel uit van de middeleeuwse omwalling van Tongeren en stamt dus ook uit de 13de eeuw. Gelukkig voor ons en voor U worden we netje van informatie voorzien. Hier tegenover is een goede plaats om de auto kwijt te kunnen. Het is gelegen aan stadpark “de Motten”en daar kan je ook terecht om even uit blazen of een potje te midgetgolf te doen.

Van deze half ronde constructie in breuksteen en silex, bleef slechts de onderste bouwlaag bewaard. De toren maakte deel uit van de middeleeuwse verdedigingsmuur langs de Jeker. Elk van deze torens werd door één van de stedelijke ambachten verdedigd, wat meteen de naam van dit bouwwerk verklaart.

Onze aandacht werd getrokken door de deur van de gevangenis van Tongeren. Wel grappig om het aftellen van de dagen te zien. het pand zelf is niet meer in gebruik als gevangenis. Maar heeft nu een bestemming als museum. Hieronder nog wat geschiedenis over de gevangenis.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSTongerse gevangenis
Op 1 januari 1844 "opende" de Tongerse gevangenis haar deuren. Het werd de eerste cellulaire gevangenis die in het kersverse België gebouwd werd. Bedoeling was om gedetineerden één per één in een cel tot bezinning te laten komen. Met de tijd stroomden steeds meer gedetineerden toe. Eerst was men verplicht om twee mensen per cel op te sluiten, later zelfs drie.

Een onhoudbare situatie. Het arresthuis van Tongeren werd gesloten in april 2005. 70 gedetineerden werden toen overgebracht naar de nieuwe gevangenis van Hasselt. In datzelfde jaar werd de gevangenis als decor gebruikt voor de opname van de film Hel van Tanger. Een jaar later opende de gevangenis opnieuw. Dit maal als museum. In afwachting dat het vernieuwde Gallo-Romeinse Museum zal klaar zijn, wordt de gevangenis opengehouden als museum. Met groot succes.

Twee jaar later waren er reeds meer dan 200.000 bezoekers gepasseerd. Een bezoek dat telkens een diepe indruk achterliet. Een bezoek dat mensen liet nadenken over goed en kwaad, over zin en onzin van bestraffing. Een veel gestelde vraag: "Wat zal er gebeuren met dit karaktervolle gebouw na de afwerking van het Gallo-Romeinse Museum." Het antwoord is erg onduidelijk en een beetje onrustwekkend. De gevangenis van Tongeren is geen beschermd monument. In principe is afbraak mogelijk. Afbraak om plaats te maken voor karakterloze appartementen? Maar wie wil dat nu? Het gebouw past perfect in het uniek historische weefsel van deze oudste stad van België. Mits goede wil en creativiteit zijn beslist nieuwe bestemmingen voor dit interessante gebouw te bedenken.

De Jeker. Hé waar heb ik die eerder gezien. Tijdens eerdere wandelingen ben ik hem al tegen gekomen in Maastricht. Er zal natuurlijk wel meer informatie over te vinden zijn. En zo hebben we Wikipedia en kan ik en u er meer over lezen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSDe Jeker
De Jeker (Frans: Geer; Waals: Djer) is een rivier die in Lens-Saint-Servais nabij Borgworm ontspringt en door een groot gedeelte van Haspengouw stroomt. In sommige oude Belgische documenten wordt deze rivier ook aangeduid met de naam Jaar of Worm. In Wallonië wordt het riviertje officieel Geer genoemd, terwijl het in de streektaal Waals Djer heet.

Vanuit de omgeving van Tongeren kruist de Jeker opnieuw de Nederlands-Franse taalgrens in Bitsingen (Bassenge). In Maastricht mondt de rivier uit in de Maas. Precies achter de monding vestigden de Romeinen zich in Maastricht. Strategisch gezien had de Jeker een belangrijke functie voor die stad, onder meer vanwege de bevoorrading van landbouwproducten vanuit het achterland. Tot de ontmanteling van de vesting voedde de Jeker delen van het inundatiegebied.

De Jeker was vóór 1930 een van de visrijkste rivieren van Nederland. Door lozingen van de suikerbietenindustrie en door rioollozingen, kwam hier een einde aan. Nu de waterkwaliteit verbeterd is, wordt er in Maastricht gewerkt aan een natuurlijker Jeker. De mogelijkheid om natuurlijk te stromen wordt hersteld, vis zal in de toekomst weer stroomopwaarts de Jeker op kunnen zwemmen.

Door de aanleg van het Albertkanaal en de bemaling door de Eerste Nederlandse Cement Industrie is het Jekerdal ernstig verdroogd. Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Jeker.

Nadat we een stukje langs de Jeker zijn gelopen zijn gaan we rechtsaf. Want we willen graag de overblijfselen van de Romeinse muren zien. Op de plaquette staat dat het de eerste omwalling berteft uit de 2de eeuw en 4.544 meter lang is.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSEen stukje geschiedenis
Voor de veroveringstochten van de Romeinen werd Tongeren en de weidse omgeving bewoond door de Eburonen, een Germaanse volksstam. Vanaf 57 v.Chr. begonnen de Romeinen aan hun veroveringstochten doorheen Gallië.

In 54 v.Chr. kwam het tot een confrontatie met de Eburonen onder leiding van Ambiorix. Door een list werden de Romeinse soldaten in een hinderlaag gelokt en zo’n 15 cohorten (± 9000 soldaten) werden afgeslacht. Om deze vernedering te wreken liet Julius Caesar de hele stam uitroeien. In 51 v Chr. kregen de Tungri, een andere Germaanse volksstam de toestemming om zich te vestigen in het land van de Eburonen. De Tungri lagen samen met de Romeinen aan de basis van het ontstaan van deze nederzetting, aan deze stam heeft Tongeren ook haar naam te danken.

Romeinse periode
Om de veiligheid te garanderen en opstanden te voorkomen werden doorheen gans Gallië legerkampen opgericht. Dankzij verschillende factoren leende Atuatuca Tungrorum zich tot een perfecte uitvalsbasis in de streek. Ten eerste was er de strategische ligging langs een heerbaan en op een heuvel, ten tweede waren de Jeker en de vruchtbare leemstreek extra troeven voor de bevoorrading van de troepen.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSTen tijde van de Pax Romana begon een periode van betrekkelijke stabiliteit en rond 15 v Chr. verlieten de Romeinse soldaten het legerkamp en vestigden de Tungri zich in het kamp.

In feite lieten de Romeinen een kant-en-klare stad achter, zo waren er verschillende verdedigingswallen aanwezig om het voormalige kamp te beschermen en was het stratenplan in dambordpatroon al aangelegd.

Na een periode van relatieve rust werd Atuatuca Tungrorum voor het eerst verwoest bij de opstand van de Bataven in 69-70 n. Chr., maar de wederopbouw liet niet lang op zich wachten. Door de aanleg van de heerbaan naar Kassel, de bouw van een aquaduct en de bouw van werkplaatsen werd Atuatuca Tungrorum weer welvarend.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSOnder keizer Trajanus (98-117 n. Chr.) werd Atuatuca Tungrorum de hoofdplaats van een civitas en verwierf ze de status ‘municipium’, de stad werd tevens garnizoensplaats om zo de troepen langs de Rijn te bevoorraden.

Door de toegenomen rijkdom en status werden in en rond de stad prestigieuze gebouwen opgetrokken, zo werd er in de stad een tempelcomplex, thermen, een forum, een graandepot en vermoedelijk een amfitheater aangelegd.

Buiten de stad verrezen Romeinse villa’s en tumuli. Het grootste voorbeeld van de status van de stad was echter de 2e-eeuwse Romeinse stadswal, de omwalling was maar liefst 4544m lang en 500m langer dan de omwalling van het Duitse Keulen, dat nochtans moest doorgaan voor de hoofdplaats van de provincie Germania Inferior. Lees verder op: nl.wikipedia.org.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSWe vervolgen onze wandeling en komen dan in een “Romeinspark” terecht. Hier wordt een beeld gegeven hoe het er vroeger uitzag. Op de foto zie je een maquette van Tongeren in de Romeinse tijd.

Verder vindt men een reconstructie van een Romeinse weg. Een reconstructie van een kruisboog en een katapult zijn opgesteld als herinnering aan het Romeinse leger dat aan de basis lag van het ontstaan van de huidige stad Tongeren.

Ik had voor deze wandeling ook een klein stukje buiten Tongeren in gedachte. Dit om even te ontsnappen aan de gezellige drukte in Tongeren. Het gekke is dat zodra je dit stukje er pakt je gelijk in een heel andere omgeving komt en toch erg dicht nabij het centrum. We komen langs kasteel Betho, dit ommuurde domein bestaat uit een kasteel, een vierkantshoeve en een vijver. De oudste delen van het domein dateren uit de 15e eeuw, de grootste delen dateren uit de 17e en 18e eeuw.

GPSwalking.nl: foto bij GPS wandeling / wandeling / wandeltocht / track / lezing / workshop/ GPSWat een prima dag voor een leuke stadswandeling door de oudste stad van België. De wandeling is niet erg lang en met 7 km goed te doen. Zelf voor minder validen is deze wandeling te doen.

Wellicht dat ik nog wel dingen vergeten ben. Maar het is zeker zo leuk om zelf ook nog het e.e.a te ontdekken. Er is veel te zien en er wordt op veel plaatsen ook de nodigde informatie gegeven. Ook is het mogelijk om met een treintje de stad te verkennen. Kortom als je in de buurt bent van Tongeren zeker even gaan kijken.

We gaan zeker nog een keer naar het gebied van Haspengouw terug om door de natuur een mooie GPS wandeling te maken.

Geraadpleegde websites:

POI’s

  • Start / Einde N50 46.654 E5 28.022
  • Stadspark de Motten N50 46.570 E5 27.901
  • Gevangenis N50 46.658 E5 27.991
  • Jeker N50 46.503 E5 27.663
  • Romeins park N50 46.656 E5 26.961
  • Kasteel Betho N50 47.040 E5 26.803
  • Ambriox N50 46.836 E5 27.804
  • OLV BasiliekN50 46.850 E5 27.891
  • Stadhuis/VVV/Tongeren N50 46.838 E5 27.863
  • Monument gesneuvelden N50 46.844 E5 27.878
  • Middeleeuwse muur N50 46.910 E5 28.270
  • Moeren Poort N50 46.759 E5 28.296
  • Oud huisje N50 46.744 E5 28.191
  • Begijnhof plein N50 46.741 E5 28.056
  • Begijnhof kerk N50 46.759 E5 28.141
  • Lakenmakers toren N50 46.717 E5 28.131
Acties
Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst
Startlocatie

Reacties


Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

  • Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
  • Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
  • Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
  • De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
  • Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
  • Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.
  • English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.