De wandeling begint bij het afwateringskanaal ´s Hertogenbosch. Daar vindt u een kleine parkeerplaats.

Vanaf deze parkeerplaats gaat de route door het bos. Nog even niet moeten ploegen door het mulle zand.

Voor u ligt een natuurgebied van ruim 3500 hectare. Tussen Tilburg, Waalwijk en ´s Hertogenbosch ligt een van de grootste zandverstuivingen van Europa, de Loonse en Drunense duinen. Een bezoek meer dan waard.

Vegetatie
Het meest interessante van de Duinen is de overgang van het kale zand naar bos of hei. In het overgangsgebied vind je de zogenaamde pioniervegetatie. Deze is samengesteld uit planten, mossen en korstmossen die zich onder extreme omstandigheden kunnen handhaven. Deze eerste begroeiing van het kale zand bestaat vooral uit Ruig haarmos, Bekermos en Rendiermos en grassen als Buntgras en Pijpenstrootje. Ook Zandzegge komt hier voor.

Doordat er planten gaan groeien op het stuifzand wordt het zand vastgelegd. In de luwte die op deze manier ontstaat, kunnen andere planten zich vestigen. Op plaatsen waar de wind vrij spel heeft worden deze pioniervegetaties, maar ook volwassen bomen en struiken, juist weer onder gestoven

De eerste blik op de duinen is altijd erg indrukwekkend. Het is nauwelijks voor te stellen hoeveel zand er hier klaar ligt om te ondekken. Op sommige stukken kunt u kilometers weg kijken. Zoveel zand heeft u nog nooit bij elkaar gezien.

Het ontstaan van de Loonse en Drunense duinen gaat terug tot de ijstijden. In de zomer was dit gebied zo koud dat er niets kon groeien. Op dit kale landschap had de wind vrij spel. Het zand werd heen en weer gewaaid en pas toen er rustiger en warmere tijden aanbraken kreeg de vegetatie een kans. Op de zandruggen onstonden bossen.

Rondtrekkende volkeren kapten vele duizenden jaren geleden hier en daar het bos om akkerbouw mogelijk te maken. Hierdoor kwam de zandbodem bloot te liggen. Vervolgens kon de wind De wind kreeg vat op de ontbosde delen en het zand kon weer verstuiven. Door verdere kap aan het begin van de vorige eeuw werd dit effect versterkt. Ook werd de hei die de plaats van de bossen had ingenomen geplagd. Allemaal ingredienten voor het ontstaan van de grootste zandverstuiving van Brabant.

U kunt meer over de Loonse en Drunense duinen lezen op Loonse en Drunense duinen.

Op deze website staat o.a. te lezen:

Loonse en Druense Duinen
De ontstaansgeschiedenis van de Loonse en Drunense Duinen is een samenspel van natuurlijke processen én menselijk handelen.

De ijstijd
Gedurende de barre poolwinters van de laatste ijstijd waaide zand en leem uit het noordelijk gelegen Maasdal. Hierdoor ontstonden zandruggen op verschillende plaatsen in Brabant.

Een zacht glooiend landschap, met afwisselend hoge zandbulten en laag gelegen leemhoudende bodems, vormde het beeld van het toenmalige landschap. Hier tussendoor kringelden vele laaglandbeekjes ook wel Ley genoemd.

De dekzandrug van de Loonse en Drunense Duinen werd omringd door moerassen. In het noorden en westen lagen de venen van de Langstraat en Kaatsheuvel, ten zuiden en oosten de beekdalen van de Zand- en Broekley.

Bewoning
Al snel werden de randzones van de huidige duinen bewoond. Toen de mens in de Middeleeuwen veel van de natte gebieden ging ontwateren en bewerken, verdroogden de hoge gronden van de zandrug.

Door deze schrale en droge bodem hebben boeren zich in het verleden tot het uiterste moeten inspannen om hun gronden productief te houden. Om de zandgrond vruchtbaar te maken werd deze op diverse manieren bemest, maar deze methode bleek funest te zijn voor de kwetsbare omgeving.

Zandley
Het stuivende zand heeft er ook voor gezorgd dat er een totaal ander landschap kon ontstaan. Het heeft er namelijk voor gezorgd dat de bedding van het riviertje de Zandley aan het einde van de laatste ijstijd dichtstoof. Hierdoor ontstond een veel natter gebied 'De Brand'.

We hebben de wandeling zo samengesteld dat u niet alleen maar door het mulle zand hoeft te ploeteren.

Na een oversteek door het losse zand loopt u het gebied uit om vervolgens tussen de Loonse en Drunense duinen en het natuurgebied `De Brand`weer terug te lopen. Hier heeft u een mooi uitzicht over het boerenland. In ieder geval een prima punt om even het losse zand uit de schoenen te schudden.

Dierenleven
In het grensgebied tussen zand en begroeiing scharrelen loopkevers op zoek naar hun prooi. Ook de levendbarende hagedis is hier te vinden. Langs de zandpaden vliegen sluipwespen af en aan en het indringende sjirpen van de veldkrekel of haaikriek is één van de kenmerkendste geluiden van de heidevelden. Heel karakteristiek zijn ook de boomleeuwerik, de nachtzwaluw en de specht.

Als u van wandelen, fietsen of paardrijden houdt dan zit u goed in de Loonse en Drunense duinen. Het is een paradijs voor paard rijden. Met en zonder kar.

Ook voor de fietsers liggen er een aantal mooie mountainbike routes te wachten. Veelal door het losse zand. Niet iedereen heeft de goed conditie voor dit soort stuntwerk.

Tijdens de wandeling kwam ik een totaal uitgepute fietser tegen. Zelfs lopend kwam die niet meer vooruit. Een blik in het uitgeputte gezicht liet zien dat de man met de hamer ongenadig langsgekomen was.

Als u met uw kind een dagje zandkastelen wilt gaan bouwen dan hoeft u niet helemaal naar zee toe. In de Loonse en Drunense duinen is het prima zandkastelen bouwen, je kunt er prachtig beach volleybal spelen, vliegeren, de hond uitlaten, en nog veel meer. Van wandelen komt dan niet veel meer, maar de kinderen vermaken zich prima. En dat is ook al wat waard, of niet?