We starten op de parkeerplaats voor de Terrasflat van de Geldropse wijk Coevering in maart 2010. Het is een wat grauwe dag en daarom zijn de foto's ook niet erg geweldig.

Eind januari 2021 is het heerlijk zonnig en besluit ik deze wandeling opnieuw te lopen. Deze keer met een veel betere camera. In de foto-serie heb ik de oude foto's achteraan staan. Kijk zelf maar eens naar de verschillen.

Omdat er vanwege de Covid-19 lockdown in 2021 weinig open is zijn er veel mensen op pad. Wandelen is één van de weinig dingen die nog wel kunnen/mogen.

Meteen kunnen we genieten van het uitzicht over de Dommel. Een informatiebord geeft ons meer informatie over het gebied. Er staat ook een paaltje met daarop een gedicht.

Brabants land

Zie ginds het snel opschietend bos
dat het wuivend riet omsluit
ieder vecht om zijn eigen plek
in dat ondoordringbaar moer

Waar rijen meidoornhagen
de akkers en weiden
haast lijken te doorsnijden
is aan de rand van het boerenland
weer teruggebracht in oude vorm

De koeien en de paarden grazen
nu in dienst van de natuur
de leeuwerik fluit fier zijn lied
de Rul is weer van ons

Het gedicht laten we even inwerken terwijl we op een pad langs de Dommel lopen. Hier kan het in natte tijden redelijk drassig zijn. Goede schoenen zijn daarom aan te bevelen.

We zien een landschap zoals het lang geleden ook moet zijn geweest. Kleine stukjes landbouw gebied met daartussen een strook natuur. Coulissenlandschap noemen ze dit ook wel. Het geeft leuke doorzichten. Een alleraardigst gebied.

We lopen richting het lelijke betonnen brugje. Hier is een gebied waar je alleen een rondje kunt lopen. Je kunt wel zien hoe mooi de Dommel door het landschap meandert.

Als het niet te nat ik kunnen we dit extra rondje u van harte aanbevelen.

Dit "eiland" in de Dommel wordt gebruikt bij hoog water. De Dommel krijg ook hier voldoende plaats om te overstromen. Dit zorgt ervoor dat Geldrop droge voeten houdt. In 2021 is er veel regen gevallen in januari. Daarom staat nu een groot deel van het eiland onder water. De grote nattigheid trekt weer veel watervogels aan waardoor er genoeg te zien is.

Dommel
Het stroomgebied van de Dommel behoort tot dat van de Maas. Ten westen ervan ligt het stroomgebied van de Donge, dat eveneens tot het stroomgebied van de Maas behoort. Verder naar het zuiden ligt het stroomgebied van de Schelde. Ten oosten van de Dommel ligt het stroomgebied van de Aa. Verder naar het zuiden vindt men een aantal riviertjes die rechtstreeks in de Maas uitkomen.

De bron van de Dommel bevindt zich op het Kempens plateau bij het gehucht Wauberg in de gemeente Peer in Limburg. Op dit plateau ontspringen ook beken die rechtstreeks naar de Maas vloeien, dan wel via Zwarte Beek en Demer naar de Schelde vloeien.

De bron van de Dommel ligt op 77 meter boven zeeniveau. Het verval van de Dommel is 75 meter. Via Overpelt en Neerpelt bereikt het riviertje de Nederlandse grens, die het ten zuiden van Schaft passeert. Vanaf de Belgisch-Nederlandse grens bij Borkel en Schaft is het verval nog slechts 25 meter.

Via Dommelen en Veldhoven bereikt de Dommel Eindhoven en vervolgens meandert de rivier noordwaarts via Son en Breugel, Sint-Oedenrode, Boxtel, Sint-Michielsgestel en Vught naar 's-Hertogenbosch. Aldaar komt de Dommel samen met de Aa, om als Dieze verder te stromen.

Ter hoogte van Engelen volgt de scheepsroute het Diezekanaal, welke na Sluis Engelen de Maas instroomt. De rivier stroomt nog noordwaarts in de richting van het voormalige Fort Crèvecoeur om via de spuisluizen de Maas in te stromen.

Tussen Eindhoven en Son en Breugel kruist de Dommel het Wilhelminakanaal. De Dommel stroomt hier onder het hoger gelegen kanaal door, net zoals de rivier dat eerder al in Neerpelt doet onder het Maas-Scheldekanaal.

Het Dommeldal rond de Geldropse wijk Akert
Het Dommeldalgebied heeft zich in zijn huidige vorm kunnen ontwikkelen door samenwerking van belangengroepen zoals het IVN, Staatsbosbeheer en omwonenden. Bovendien zette de gemeente het Participatieproject Dommelgebied op.

Het doel hiervan was de ontwikkeling van het meest zuidelijke deel van het beekdalgebied, tussen de A67, de Laan der vier Heemskinderen, de wijk Akert en de wijk Coevering-west.

Met het project verbetert de gemeente de natuurdoelen, het natuurrecreatief gebruik, de natuurbeleving en de educatiemogelijkheden in het gebied.

In samenwerking met de Bosgroep Zuid Nederland is een beheersplan opgesteld om het maximale uit de natuurwaarde van het Dommeldal te halen. Via het beheersplan kon bovendien subsidie verkregen worden voor het beheer van de graslanden en de verdere ontwikkeling van het gebied.

Om er voor te zorgen dat de natuur in het Dommeldalgebied zich rustig ontwikkelt, werd een gedeelte van het hooiland door het IVN Geldrop handmatig gemaaid. Deze manier van maaien kost wel veel tijd, maar zo kunnen bepaalde planten blijven staan.

Door een subsidie van de Bosgroep Zuid-Nederland kan het hooien ook in de toekomst op deze manier worden voortgezet. Zo kunnen belangrijke planten en dieren ook straks in het Dommeldalgebied leven.

Nadat we de Dommel achter ons gelaten hebben gaan we richting het gehucht Hout. Hout is een van de 6 gehuchten van Zesgehuchten. Vroeger een eigen gemeente bestaande uit 6 kleinere gehuchten.

In 1921 is Zesgehuchten bij de gemeente Geldrop gevoegd. Ook Hout maakt nu deel uit van Geldrop-Mierlo. Een aantal oude boerderijen laat de boerengeschiedenis van dit gehucht zien.

We lopen verder richting de spoorlijk Eindhoven - Weert - Roermond waar we de overgang bij het Emopad nemen. We gaan verder richting IJzeren Man. De gemeente is bezig met de aanleg van een nieuw wandelpad langs de drukke weg langs het spoor (2010). Dit juichen we van harte toe.

In 2021 is alles al lang afgerond en hoeven we niet meer over de drukke weg richting Meelbossen te lopen.

Net het spoor over lopen we langs Groenrijk. Hier is de jaarlijkse kunstexpositie alleen van buiten te bewonderen.

Kunst in etalage van Groenrijk in Geldrop
Liefhebbers van kunst kunnen tot en met zondag 7 februari in hun eigen tijd en gratis de tentoonstelling van werk van acht kunstenaars bewonderen. Zij exposeren in de etalage van Groenrijk, Zwembadweg 6, in Geldrop.

De deelnemende kunstenaars in 2021 zijn Jos Leurs, Henri Hess, Johan van den Broek, Frank Guitjens, Theo Lamers, Martine van Noort, Frans Manders en beeldhouwerij Stenen & Zo. Groenrijk organiseert jaarlijks de expositie Kunstenaars tussen het Groen, dit jaar alleen van buitenaf te zien.

De IJzeren Man
De aanleg van de spoorlijn Eindhoven - Weert - Roermond sneed het toenmalige Zesgehuchten in tweeën. Nog steeds is het spoor een barrière tussen de wijk Zesgehuchten en het centrum van Geldrop.

Omdat er een oversteek over het Eindhovens kanaal gemaakt moest worden, werd de spoorlijn verhoogd aangelegd. Het zand dat voor deze ophoging nodig was werd door een grote machine uitgegraven. Op die plaats ontstond een grote vijver, die genoemd is naar die graafmachine, die in de volksmond "De IJzeren Man" heette.

Een groot aantal jaren later (2009) werd een derde vijver gegraven. Het zand van deze vijver werd gebruikt bij de aanleg van de nieuwe Randweg Eindhoven. Met de drie vijvers is een mooi recreatief gebied ontstaan die door gemeente Geldrop-Mierlo opnieuw wordt ingericht.

Rond de vijvers is een aantal jaren geleden de nieuwe wijk Genoenhuizen aangelegd.

Het is nu nog een beetje kaal rond de IJzeren Man. En sommige paden moeten nog worden aangelegd. Maar als het klaar is en het groen is weer wat opgeschoten heeft Geldrop een mooi recreatief gebied ter beschikking. Dit gebied is ook prima geschikt voor mensen met een scootmobiel.

Rond de IJzeren Man vinden we ook de horeca op deze route. We passeren richting Groote Heide een groot aantal joggers. Het lijkt wel of heel Geldrop aan het bewegen is.

De Groote Heide
De Groote Heide ligt op een licht geaccidenteerde dekzandrug. Plaatselijk liggen ondoorlatende leemlagen en oerbanken.

In de loop van de 20ste eeuw is een deel van de heide omgezet in landbouwgrond, zelfs nog in de jaren ‘50. Hierdoor verdwenen (zeer) grote vennen als Karperven en Groot Huisven, waarvan de contouren nog in de vorm van landbouwpercelen zijn af te lezen. Aan venoevers en in laagtes groeien klokjesgentiaan en kleine zonnedauw.

In het oostelijke deel overheerst struikheide met plaatselijk klein warkruid en kruipbrem, in het westelijke deel droog eiken-berkenbos.Vooraan in de route loopt u langs een mooie sloot.

Natuurlijk is slootje springen niet voor iedereen weggelegd. Maar geen probleem. Bielzen zorgen ervoor dat u zonder natte voeten aan de overkant komt. Lees meer op de website van Brabants Landschap.

Het is heerlijk rustig op de Groote Heide. We komen bijna geen mens meer tegen. Jammer genoeg is het geluid van de A2/A67 overal goed te horen. Maar we lopen ook vrij dicht langs beide snelwegen.

In het uiterste westelijke puntje van de wandeling lopen we tegen de nieuwe Randweg Eindhoven aan. De laatste jaren is hier veel veranderd. Ook bij knooppunt Leenderheide is dit goed te zien.

Randweg Eindhoven
Om de groeiende verkeersstromen het hoofd te bieden wordt de Randweg Eindhoven (A2) uitgebreid naar 4x2 rijstroken. Het doorgaande verkeer wordt gescheiden van het verkeer met een bestemming in Eindhoven of directe omgeving. Gevolgen:

Betere doorstroming omdat het doorgaande verkeer Eindhoven snel kan passeren. Minder files door de scheiding van hoofd- en parallelrijbanen.Veiliger verkeerssituatie.

Buizerd
De buizerd (Buteo buteo) is een middelgrote tot grote roofvogel uit de familie van de havikachtigen. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Falco buteo in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.

De buizerd komt voor in het grootste gedeelte van Europa en delen van Azië. Hij is overwegend een standvogel die in hetzelfde gebied overwintert als waar hij broedt, behalve in de koudste gebieden en op enkele ondersoorten na.

De vogel jaagt gebruikelijk in open land, maar nestelt in bosranden. Normaal gesproken bestaat de prooi van een buizerd voornamelijk uit kleine zoogdieren, amfibieën (zoals kikkers) en kleine vogels, maar hij is bij gelegenheid ook aaseter.

Vanaf de laatste decennia van de 20e eeuw is het buizerdbestand in de Benelux verveelvoudigd ten opzichte van de jaren zestig, toen de vogel door gebruik van pesticiden daar bijna verdwenen was. In Nederland komt hij anno 2010 weer algemeen voor, met een stabiele stand van ruim 10.000 broedparen.

De roep van de buizerd klinkt als een gerekt klagend gemiauw. Wanneer men een nest nadert, beginnen de buizerds opgewonden en miauwend boven de boomkruinen te vliegen. Dit gedrag heet in vogelaarstaal 'alarmeren'.

Door de typische vlucht is de vogel gemakkelijk te herkennen; enkele vleugelslagen, kort zweven en dan weer een paar slagen. De buizerd is een uitgesproken langzame vlieger met zijn brede vleugels en de korte, brede staart. Vaak kan worden waargenomen dat een buizerd door een of meer kraaien, die in zekere zin zijn voedselconcurrenten zijn, wordt weggejaagd. De buizerd maakt ook graag gebruik van de thermiek. Op een mooie voorjaarsdag zijn vaak groepen buizerds te zien die zweven in de opstijgende warme lucht in een thermiekbel.

Een cirkelende buizerd is te herkennen aan de lange en brede vleugels en aan de relatief korte, breed gespreide staart. Mannetjes en vrouwtjes zijn alleen naast elkaar, bijvoorbeeld wanneer ze samen rondcirkelen te onderscheiden, waarbij het vrouwtje in de regel iets groter is dan het mannetje.

We lopen meteen in het meest drassige stuk van de wandeling. Hier en daar moeten we van het pad afwijken om droge voeten te houden.

We steken de A67 weer over via een brug die speciaal ingericht is om wild de gelegenheid te geven om over te steken. We komen uit in een ander mooi gebied, de Stratumse Heide. U kunt hier grote grazers tegenkomen.

Stratumse Heide
De Stratumse Heide is een natuurgebied van ongeveer 110 ha, dat gelegen is in de gemeente Eindhoven. Het is eigendom van het Brabants Landschap.

Het gebied wordt door de autosnelweg A67 afgesneden van de Groote Heide, eveneens een natuurgebied. Ten oosten vindt men het natuurgebied Gijzenrooise Zegge, dat het karakter van een stuk kleinschalig oud boerenland heeft.

Een andere gebruikelijke naam voor het gebied is Leenderheide, wat eraan herinnert, dat de heide zich vroeger vér uitstrekte tot aan de Leende en zelfs de Belgische grens. Nog steeds strekt zich hier een bijna onafgebroken keten natuurgebieden uit (zie: Leenderbos en Groote Heide.

Het gebied strekt zich uit tot de bebouwing van de Eindhovense wijk Stratum. De bebouwing betreft de buurtjes Belgisch Dorp en Oostenrijks Dorp. Ten noorden en westen van het gebied vindt men de bebouwing van Stratum. Een woonbuurtje in de omgeving heeft eveneens Leenderheide.

In de jaren '70 waren er plannen om de Stratumse heide met woningen vol te bouwen, evenals het landbouwgebied in de richting van Geldrop, waar nu de Gijzenrooise zegge nog van over is.

Het gebied bestaat uit een heidegebied en een voormalig stuifzandgebied dat in de jaren '30 is beplant met Grove den. Duivelsnaaigaren en Stekelbrem zijn hier te vinden, terwijl een groot gedeelte spontaan met vliegdennen is dichtgegroeid. De paadjes zijn daar heel kronkelig en er is veel afwisseling tussen bos en heide. Het gebied wordt begraasd door Schotse hooglanders.

In het gebied liggen enkele vennen, waarvan het Kanunnikesven het belangrijkste is. Hierin bevindt zich een eilandje dat door veenvorming is ontstaan. Er groeit o.a. veenpluis, wateraardbei en Waterdrieblad.

Een probleem voor het natuurbeheer is, dat de kwetsbare oevers te veel worden door de vele wandelaars. Andere vennen zijn het Rietven en het Karperven.

Ook in dit gebied zien dat men druk bezig is met het aanbrengen van veranderingen in de natuur. Een heel gebied is afgeplagd en een nieuw vennetje is ontstaan. Het vele gele zand zal snel verdwijnen onder nieuwe natuur die hier gaat uitschieten.

We lopen langs een modelvliegtuigveldje. Er wordt gevlogen met enkele vliegtuigen (2010, daarom even een oude foto). Leuk om even naar te kijken. Van enige afstand zie je bijna geen verschil tussen deze modellen en echte vliegtuigen. Ze maken in ieder geval geen lawaai en dat is ook wel fijn. Van de andere kant van de plas proberen we een mooie foto te maken. En dat lukte.

We lopen terug richting Geldrop door Gijzenrooi. De bebouwing breekt op een gegeven moment door het groen. We zien de wijk Genoenhuis als een wal in het landschap liggen. We genieten nog even van het landschap waar wandelaars, honden uitlaters, hardlopers, fietsers en zelfs paardenliefhebbers hun plek hebben. In de zomer staan de bermen vol met klaprozen. Als de zon dan schijnt is het hier prachtig. De bloemen en de zon ontbraken helaas vandaag.

Torenvalk
De torenvalk (Falco tinnunculus) is een roofvogel uit de familie van de valkachtigen (Falconidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.

Een volwassen exemplaar is 30 tot 38 centimeter groot. Het mannetje heeft een grijsblauwe kop en nek, een roodbruine rug, en vleugels met donkere vlekken. De staart is blauwachtig grijs en heeft een zwarte eindband. Het vrouwtje is identiek aan het mannetje, maar heeft een bruine kop en nek, dwarsbandjes op de rug en vleugels, en een bruine staart zonder zwarte eindband.

Het voedsel bestaat voornamelijk uit kleine zoogdieren en insecten, bijvoorbeeld muizen en kevers. Torenvalken zijn in staat urinesporen van muizen te detecteren. Hierdoor kunnen ze snel populaties van muizen vinden en bejagen.

Ze bouwen zelf geen nest, maar kiezen vaak een oud kraaiennest als nestplaats. Ook gebruiken ze graag nestkasten waar ze zicht hebben op een open ruimte waar ze kunnen speuren naar voedsel. Het legsel bestaat uit vier tot zes witte, rode of geelgrijze eieren.

Het gehele jaar komen torenvalken in een groot deel van Europa voor, waaronder Nederland en België. In Scandinavië en Noord-Rusland zijn de dieren alleen in de zomer aan te treffen.

Ze komen voor op allerlei plaatsen, van weilanden en bosranden tot ook in steden. De dieren zijn vaak te zien langs autowegen.

We lopen door de nieuwe wijk Genoenhuis richting het Centrum van Geldrop. Hier is de laatste 10 jaar stevig gebouwd. Een mooie wijk met veel verschillende type woningen. Zeer gewild omdat het dicht tegen Eindhoven ligt en met een groot ver verschillend aanbod van verschillende huizen.

We komen langs de Molenakker waar een Geldrops juweeltje staat. Zaterdag kunt u er een kijkje nemen en dat kunnen we u echt aanraden.

't Nupke
"De korenmolen 't Nupke aan de Molenakker werd gebouwd in 1843.

Nupke betekent onder meer een verhoging, een bult in het landschap. Het is een Beltmolen. Dit is een molen met een verhoogde voet.

De molen werd in 1978 door de gemeente aangekocht om zodoende het monument in stand te kunnen houden. Na een restauratie werd de molen in 1980 weer officieel in gebruik genomen."

De molen draait nog regelmatig maar is erg afhankelijk van een goede wind. De molen is te veel ingebouwd geraakt en daardoor komt het geregeld voor dat er te weinig wind staat, of dat de wind uit de verkeerde hoek komt.

Net voordat we bij ijssalon Kees komen lopen we langs de voormalige sigarenfabriek van Hegering aan het Borgardeind. Heel vroeger stond er Heuveltjes Sigarenfabriek op de voorgevel. Maar toen was het gebouw nog maar 2 verdiepingen hoog. Helaas kunnen we op het Internet weinig informatie vinden.

Voordat we weer richting de Dommel en de parkeerplaats gaan komen we langs ijssalon Kees. De meest bekende en bekroonde ijssalon uit de omgeving. Een bezoekje meer dan waard. (Wel in de wintermaanden gesloten).

Het laatste gedeelte gaat weer langs de Dommel. Wie goed oplet ziet een rechtgetrokken deel en een deel met flinke meanders. De Dommel heeft hier vroeger flink meanderd.

Met de bouw van de wijk Coevering is de Dommel vanaf de A67 tot het centrum helemaal rechtgetrokken. Eind 90-er jaren is besloten om zoveel mogelijk de oude loop weer in ere te herstellen. Hierdoor wordt de stroomsnelheid van de Dommel teruggebracht. Het landschap is door de oude loop verfraaid met prachtige meanders en zijn er plaatsen waar de Dommel kan overstromen.

Verschillende landschappen, een mooie natuur, volop variatie. Een hele aardige wandeling.

Ook 11 jaar later is dit nog steeds een prachtige wandeling met veel afwisseling.

En als u nog een leuk leesboek naar huis wilt nemen dan kunt u even langs de minibieb in de Waleweinlaan 45, die vlak bij de parkeerplaats ligt.

We zijn gestart op 28 maart 2015 met een collectie vooral kleine boekjes die wandelaars mee kunnen nemen.

De Walewein ligt strategisch op een aantal wandelroutes naar de heide. Hij staat in de Waleweinlaan (nummer 45) en die is weer vernoemd naar een historische literaire figuur.

Wandel ze.

Geraadpleegde websites:

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Buizerd
• https://nl.wikipedia.org/wiki/Torenvalk

POI's

• A2 N51.3999 E5.5047
• A67 N51.4049 E5.5133
• Alternatieve parkeerplaats N51.4058 E5.5526
• Begraafplaats `t Zand N51.4122 E5.5479
• Dommel eiland N51.4117 E5.5663
• Geldropse Molen `t Nupke N51.4169 E5.5555
• GroenRijk N51.4107 E5.5561
• Groote Heide (Noord-Brabant) N51.4027 E5.5107
• Hout N51.4100 E5.5600
• Ijzeren Man N51.4065 E5.5542
• Kleine Dommel N51.4137 E5.5665
• Leenderheide N51.4045 E5.5029
• Pauze IJssalon Kees N51.4152 E5.5570
• Pauze Manege de Meijldijk N51.4042 E5.5570
• Pauze Partycentrum Cocody N51.4083 E5.5513
• Start/finish/parkeerplaats N51.4152 E5.5685
• Stratumse Heide N51.4069 E5.5152
• Vogeleiland N51.4064 E5.5504
• Voormalige sigarenfabriek N51.4157 E5.5567