Het is eind november 2010. Het wordt langzaam kouder. Heerlijk weer om te wandelen.

Maar voordat we begonnen aan de wandeling bij de Radiobossen in Stevensbeek gaan we eerst even bij Annie op de koffie. Annie was één van de deelnemers van onze laatste GPS workshop en had moeilijkheden met het unlocken van een nieuwe topografische kaart. Daar hebben we haar mee geholpen. Voor veel mensen is het niet eenvoudig om wegwijs met een nieuwe GPS te worden. De boekjes die je tegenwoordig alleen kunt downloaden vertellen net wat te weinig.

De kaarten waren al snel unlocked binnen Mapsource en ook op de GPS gezet. Daarna hebben we nog even gekeken naar het omgaan met tracks. Het is allemaal niet zo moeilijk, als je maar even gang bent. We horen binnenkort van Annie per email of alles nu duidelijk is.

De Radiobossen
Het Radiobos is een gebied van 50 ha ten noorden van het dorp Stevensbeek in de Nederlandse gemeente Sint Anthonis. Het ligt ten noorden van de Radioplassen, en ook de Radioweg loopt er doorheen.

Deze geografische namen zijn te verklaren uit een langegolfradio-ontvangstation, het wonder van de twintigste eeuw, dat hier in 1919 werd gevestigd onder de naam Radio Sambeek en dat korte tijd heeft gefunctioneerd.

Radio Sambeek werd er een radiotelegrafie-ontvangststation voor de langegolfzenders in Bandoeng en zo werd het contact met het toenmalige Nederlandsch-Indië mogelijk gemaakt. Op de heide werden zeven masten opgericht die elk 61,5 meter hoog waren, waaraan antennekabels werden bevestigd.

In de beginjaren van de radio moest de afstand tussen zend- en ontvangststation aanzienlijk zijn: de uiterst gevoelige ontvanger moest zo min mogelijk gestoord worden door de zeer sterke zender. Het (later gebouwde) zendstation kwam dan ook op de Veluwe, ruim 60 km verderop te staan: Radio Kootwijk.

Het personeel, dat vooral uit de Randstad kwam, kon op de Brabantse heide niet goed aarden. De afstand van het telegraafkantoor in Amsterdam tot Sambeek bleek te groot voor de benodigde telefoonlijnen. In 1924 verhuisde het ontvangststation naar Meijendel bij Wassenaar, later naar Noordwijk en uiteindelijk naar Nederhorst den Berg.

In 1925 heeft Willem Frederik Einthoven in Sambeek ontvangstproeven gedaan op het gebied van langegolftelegrafie. Hij gebruikte hiervoor de achtergelaten antenne van de PTT en een vacuüm snaargalvanometer, een speciale uitvoering van de snaargalvanometer die door zijn vader, Willem Einthoven, uitgevonden was.

Tegenwoordig is het Radiobos een recreatiegebied. Er zijn plassen waarin men kan zwemmen. Het bos bestaat voornamelijk uit grove dennen. 

We lopen helemaal rond de recreatieplassen. De zon staan eind november behoorlijk laag. Dat maakt het moeilijk om tegen de zon in te fotograferen, maar geeft soms fraaie plaatjes.

Dan gaan we een "leeg" gebied in. Rustige paden, veel vergezichten. Hier zitten grastelers. Dat zie je aan de grote goene vlaktes met jong gras en aan de bruine stukken grond die net afgeschraapt zijn. Op een paar woest blaffende honden komen we geen mens tegen. 

We lopen opeens tegen een veldkapel aan. Twee bankjes aan beide zijden geven ook wandelaars een mooi rustpunt.

Een informatiebordje is enigzins verstopt achter de tralies. Met enige moeite kunnen we de tekst ontcijferen.

Veldkapel
Deze veldkapel heeft tot 1992 in de tuin van "Maria Regina" gestaan. Na opheffing van dit klooster is de kapel door de Heemkundekring Stevensbeek 50 verplaatst naar deze plaats, daar dit gebied tot "Lactaria" behoorde, het landgoed waaruit ons dorp is ontstaan. Op 1-9-1992 is de kapel verplaatst en op 11-10-1992 ingezegend door Pastoor C. Vink S.S.S.

We lopen richting de A73. Met de doorgaans westenwind hoor je weinig tot niets van deze snelweg. Onderweg komen we kassen tegen. Een groot bord laat weten dat we langs een aardbeikas lopen. Buiten staan langs de paden de kistjes voor het volgende zomerseizoen al te wachten. Binnen in de kassen zal  ongetwijfeld een doorgaande productie van aardbeien te zien zijn.

Dan lopen we stukje langs de A73. Veel mensen flitsen voorbij in hun behaaglijke verwarmde auto's. Wij blijven warm door stevig door te stappen.

Rijksweg 73 / A73
Rijksweg 73 is een Nederlandse autosnelweg en loopt van het knooppunt Ewijk tot aan de aansluiting met de Rijksweg 2 bij Maasbracht. De bijnaam van de A73 is de ruggengraat van Limburg. Hij wordt zo genoemd omdat hij noord en zuid Limburg met elkaar verbindt.

Rijksweg 73 is een weg met een lange voorgeschiedenis: de 114 kilometer die de A73 lang is, zijn globaal in ongeveer 25-30 jaar aangelegd, waarvan de laatste 42 kilometer tussen 2003 en 2008. Al in de jaren zestig van de twintigste eeuw werd er gesproken over een snelwegverbinding langs de steden Nijmegen, Venlo en Roermond. Deze zogenoemde ruggengraat van Limburg moest voor een snelle noord-zuidverbinding gaan zorgen en de bestaande doorgaande wegen ontlasten. Lees verder op Wikipedia.

Net nadat we weer van de A63 afbuigen lopen we door een gebied met de mooie naam Hondsbergen.

Hondsbergen
De Hondsbergen is een langgerekte dekzandrug die zich bevindt tussen Overloon en Stevensbeek. Ze omvat, naast naaldbossen, enkele heideveldjes en vennen.

Waterwingebied Vierlingsbeek/gemeentebossen Vierlingsbeek
Het waterwingebied Vierlingsbeek is gelegen ten westen van de A73 ter hoogte van St. Antonis. Het bos ligt binnen de grenzen van de gemeente Vierlingsbeek.

De oudste delen van dit bos dateren uit 1925. De jongste delen zijn in de tachtiger jaren aangelegd. De meest voorkomende boomsoorten zijn de grove den en de Corsicaanse den.

Uit 12 putten wordt hier water van maximaal 46 meter diep opgepompt.

Wat kom je onderweg toch een groot aantal mooie vergezichten tegen. Jammer genoeg verdween de zon achter een dik wolkendek. Dan merk je dat het snel donker wordt in de winter. Het wordt dan moeilijk om nog goede foto's te maken.

Een aantal keren hebben we pech. Drie reeeën staken opeens een bospad over. Maar dat gaat zo snel dat het onmogelijk was om een goede foto te schieten.

Later hebben we nog een keertje pech als een grote roofvogel vlak voor onze neus het pad oversteekt en op een boomtak neerstrijkt. Net voor we kunnen afdrukken vliegt de vogel weer verder en is deze kans voorbij.

Meer kans maakte we bij de fraaie wolkenpartijen waar de zon zo nu en dan even doorheen scheen.

Dan lopen we langs een grote wal. Aan de andere kant zijn autogeluiden te horen. Een verhoogde weg? Gek die staat dan niet op onze kaart. Maar aan de andere kant is het snel duidelijk. We lopen langs een circuit.

Circuit Duivenbos
Circuit Duivenbos is gelegen in een bosrijke omgeving. Het is een prachtig groot crosscircuit waarin zich veel bochten, rechte stukken en heuvels bevinden. Deze baan wordt continu onderhouden door onze enthousiaste mensen.

Het is rustig op het circuit. Een enkele 4-wielaangedreven truck probeert door het losse zand te ploeteren.

We lopen langszaam weer richting het plaatsje Stevensbeek. Een klein plaatsje met een groot verhaal, en met een restaurant waar u even iets kunt eten of drinken.

Als u de route rechtsom loopt komt u deze horeca aan het einde van de wandeling tegen. Linksom aan het begin van de wandeling.

Stevensbeek
Stevensbeek is een kerkdorp in de gemeente Sint Anthonis. Het dorp telt 691 inwoners, verdeeld over 336 vrouwen en 355 mannen (1 jan. 2005). Samen wonen zij op 249 woonadressen.

In 1910 verkocht de gemeente Sambeek 455 ha woeste grond aan een zekere J.H.B. Klijnen uit Maastricht. Deze liet de heidevelden ontginnen door de Heidemaatschappij en er ontstond een groot agrarisch bedrijf.

Er werd een grote boerderij gebouwd, Lactaria geheten, en drie dubbele arbeiderswoningen. Na enkele jaren werd de boerderij verkocht aan de protestantse jonkheer Willem de Blocq van Scheltinga. Dat was niet naar de zin van de burgemeester van Sambeek, Piet Stevens. Toen de jonkheer dan ook in 1933 stierf, wilde de gemeente het bezit terugkopen om er een kerkdorp te stichten en er een aantal boeren te vestigen.

Omdat de erfgenamen dat mogelijk niet wilden, maakte de gemeente gebruik van een stroman en kreeg inderdaad de landerijen in bezit.

Zo werd in 1934 een nieuw ontginningsdorp gesticht dat tot een modeldorp uit moest groeien. De gemeente Sambeek, waar Stevensbeek toe behoorde, wilde er een modeldorp van maken. Aldus ontstond het ruime dorpsplein. Het dorp werd vernoemd naar de Sambeekse burgemeester Piet Stevens. De pioniers waren dorpen uit de directe of iets ruimere omgeving. Lees verder op Wikipedia.

We lopen langs de recreatieplassen weer richting parkeerplaats. Ruim 19 km op de teller en door het stevige tempo hebben we het flink warm. Ondanks dat de buitentemperatuur niet boven de 2C gekomen is. We hebben in ieder geval genoten van deze wandeling.

POI's

• A73 N51.6075 E5.9522
  
• Aardbeienkassen N51.6067 E5.9430
  
• Circuit Duivenbos N51.5823 E5.9029
  
• Gemeentebossen Vierlingsbeek N51.5871 E5.9277
  
• Hondsbergen N51.5964 E5.9630
  
• Pannenkoekenhuis N51.5836 E5.8935
  
• Radioplassen N51.6092 E5.9232
  
• Restaurant N51.6035 E5.9152
  
• Start/finish/parkeerplaats N51.6111 E5.9201
  
• Stevensbeek N51.6021 E5.9179
  
• Veldkapel N51.6075 E5.9334
  
• Ven N51.5851 E5.9180
  
• Vierlingsbeeksche Broek N51.6025 E5.9517
  
• Waterwingebied N51.5946 E5.9544

Geraadpleegde websites
http://nl.wikipedia.org/wiki/Radiobos
http://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksweg_73
http://nl.wikipedia.org/wiki/Stevensbeek