START N51 24.586 E5 58.868
We starten bij een leuk kapelletje – goed te bereiken over semiverharde boswegen. Het is niet echt een parkeerplaats, maar er is voldoende ruimte langs de weg.

We vertrekken in westelijke richting. Door de bossen op de Heesberg en gaan zo naar de achterkant van het pretpark Toverland.

Antoniuskapel. N51 24.566 E5 58.816
De Antoniuskapel, ook wel Roodbeenskapel genoemd, werd in 1912 door de Jacobus Roodbeen & Maria Hermans uit dankbaarheid gebouwd. De familie kreeg achter de kapel een groot perceel grond in pacht van de gemeente.

In Sevenum staan zoveel kruisen en kapellen, dat er een prachtige fietsroute van is gemaakt. Informatie: www.kruisenenkapellen.nl

Toverland N51 23.780 E5 59.130
Toverland is een pretpark vooral gericht op kinderen. Vanaf de kleinsten tot de grootsten kunnen ze zich vermaken met diverse schommels, zweef, waterbanen en speeltorens en klimtoestanden. Veelal binnen. Buiten staan de grote coasters zoals de groene Booster Bike, als een raket naar de 75km/h. Maar een van de grootste houten achtbanen in Europa staat hier onder de naam Troy. Vanaf 35 meter hoogte slingert de trein over een track van meer dan 1000 m met een topsnelheid van 90 km/h. Akelig? Het duurt maar anderhalve minuut…..

Tegenover de inrit naar Toverland staat, net langs het track een bijzonder monument. Ga even kijken.

Door het bos van Gelderheide komen we bij de rotonde op de Middenpeelweg, waar we oversteken.

Helemaal tegen het einde zien we uit over de peelvlakte, met de grote boerderijen tot aan Helenaveen en Evertsoord.

Proefboring Steenkool N51 23.660 E5 59.206
Aan de rand van de Grote Slenk zijn vele proefboringen uitgevoerd. Zo ook hier. In 1913-1915 boorde Staatsmijnen naar steenkool. Daartoe werd een boortoren geplaatst en boorde men in twee ploegendiensten dag en nacht op zoek naar kolen.

Op 889,5 meter diepte blijkt een laag van 5 meter steenkool te liggen. Nog dieper gaand trof men nog enkele lagen aan, zij het dat die veel minder dik waren. De exploitatie werd niet rendabel geacht.

De toren was 20 meter hoog en herbergde de buizen die de grond in moesten. De dikste buizen waren de mantelbuizen, waarin met behulp van een stoommachine steeds dunnere buizen de diepte in werden gedreven. Men boorde tot 1005 meter diep!
Gelukkig wisten nog enkele inwoners van Sevenum waar deze boring had plaatsgevonden. Men heeft ook nog een buis, die als duiker diende, gevonden, die in 2006 tot dit monument heeft geleid.

Gelderheide N51 23.569 E5 58.967
De eigenaar van dit bos, de gemeente Sevenum staat er, maar heet nu Horst a/d Maas, heeft de groengroep Sevenum opdracht gegeven om de bossen onder handen te nemen en ze gezond te houden. De Gelderheide is een restant van de voormalige veel grotere heide aan de zuidoostkant van de Helenaveense weg.

De heide werd vanaf 1920 minder belangrijk. Daarom werd er bos aangeplant en waar het nog open was zaaide dat vanzelf uit. Nu met de voorjaarszon op de dennenappels, zien we vele zaadjes naar benende dwarrelen. (Daarom vraag ik me wel eens af of dunning zin heeft, want ook de zaadjes van de den krijgen nieuwe kansen…)

Door het bos loopt een grote brede kale strook. Daaronder ligt de gasleiding.
Om de heide in conditie te houden worden af en toe schapen toegelaten.

Schatberg Bossen N51 23.471 E5 58.412
Op de stuifzandheuvels in dit bos staan voornamelijk grove dennen. Deze zijn duidelijk te herkennen aan de roodachtige stam onder de groene top. Veel van deze bossen werden aangeplant om het stuifzand vast te houden en om hout te leveren voor het stutten van de mijngangen in Zuid-Limburg. Voor elke 10cm had men een boom nodig.

Over het stuifzand valt ook nog wel iets te vertellen. Dat stuifzand is door de wind hier neergelegd na de laatste IJstijd, zo’n 12 000 jaar geleden. Dat waren zandduinen zoals we die nu kennen van de Sahara; heuvels met aan de windzijde (loef) een oplopende hoek van ongeveer 30 graden en aan de lijzijde een steile helling van bijna 60 graden.

Met de heersende noordwesten wind, liggen de duinen in Nederland altijd noordoost-zuidwest. Tegenwoordig heerst de wind hoofdzakelijk uit het zuidwesten; en dat kun je zien aan de boomstammen die vooral nar het noordoosten overhellen.

Evertsoord N51 24.317 E5 57.537
Het dorp is ontstaan als één van de twee DUW-kampen. Die kampen lagen waar de onderkomens stonden voor de mensen die het turfgebied Sevenumse Peel eind jaren dertig in de twintigste eeuw ontgonnen. Eind 1939 en begin 1940 verschenen de eerste boerderijen in het gebied. Uiteindelijk veranderde het kamp tot een woonplaats.

De plaats is vernoemd naar de toenmalige burgemeester van de voormalige gemeente Sevenum, Dhr. Everts, die zich sterk had gemaakt voor de ontginning van het gebied. De door hem bedachte strakke contouren zijn nog steeds herkenbaar. De kerk van Evertsoord – nu op het gevangenisterrein - werd midden jaren '50 gebouwd naar ontwerp van architect Pierre Weegels. In Evertsoord is een vrouwengevangenis gevestigd in – oorspronkelijk – het voormalige klooster, voor maximaal 250 vrouwelijke gedetineerden. De naam van deze gevangenis is Penitentiaire Inrichting Ter Peel. Bron http://nl.wikipedia.org/wiki/Evertsoord.

Middenpeelweg N277 N51 23.597 E5 58.448
De Provinciale weg 277 (N277) is een provinciale weg in Noord-Brabant en Limburg met een totale lengte van ruim 66 km en verbindt Ravenstein met Kessel. Het gedeelte tussen De Molen (het kruispunt met de N324 bij Schaijk) en Kessel staat bekend als de Midden-Peelweg. Deze weg is in fasen tussen 1924 en 1940 aangelegd[1][2] als onderdeel van de grootscheepse ontginning van de Peel en loopt daar inderdaad midden doorheen.

De weg is uitgevoerd als tweestrooks-gebiedsontsluitingsweg met een maximumsnelheid van 80 km/h. Net zoals veel andere provinciale wegen heeft deze weg een reputatie opgebouwd als dodenweg vanwege de ernstige ongevallen. Bron http://nl.wikipedia.org/wiki/Provinciale_weg_277.

De ontginning van de Peel N51 23.593 E5 57.675
Al vanaf de middeleeuwen hebben mensen aan de rand van de Peel turf gestoken voor eigen gebruik. De broeders van Huize Padua in Boekel begonnen dat in 1740 op een wat grotere schaal te doen, maar pas in 1780 kunnen we spreken van planmatige ontginningen. Kort daarop begon ook de aanleg van wegen en kanalen om de afvoer van turf mogelijk te maken.

Het duurde tot het midden van de 19de eeuw voordat die een grootschalig karakter zouden krijgen. Jan van de Griendt (1804-1882) begon er mee in 1853 en stichtte het ontginningsdorp Helenaveen. Op sommige plaatsen was de veenlaag wel 7 meter dik. Vooral in de jaren ’30 vorige eeuw werd het ontgonnen gebied rijp gemaakt voor grootschalige landbouw.

Omstreeks 1955 was het grootste gedeelte van het veen afgegraven. Op dit moment kunnen we alleen nog een indruk krijgen van hoe het ooit was in het natuurreservaat De Groote Peel.

Langs het hekwerk van Camping De Schatberg – de poort achter is afgesloten, zodat we uiteindelijk uitwijken naar Restaurant De Turfhoeve, mooi en lekker – worden we gedwongen door het bos met mooie zandverstuivingen verder te gaan. Onderweg zien we de bijzondere Jeneverbes. We lopen even op en neer naar de Turfhoeve om te pauzeren.

Pauze – DE TURFHOEVE N51 22.700 E5 59.000

Na de pauze maken we nog een klein rondje van zo’n zes kilometer. Het blijkt het mooiste stukje van deze wandeling te zijn. Wat kleinschaliger, met meerdere zandheuvels, stuifzand en royale bossen.

In de verte ligt Sevenum, Zearum zeggen ze hier. En met karnaval, dat hier uitbundig wordt gevierd, dan zijn het de Ezels en Ezelinnen.

Jeneverbessen N51 23.100 E5 58.931
De jeneverbes is een conifeerachtige struik die voorkomt op open zonrijke terreinen op zandverstuivingen en heidelandschappen. De jeneverbes kan tot 100 jaar oud worden. De plant is tweehuizig, dus zowel mannelijke geelachtige bloemen als vrouwelijk bloemen, lichtgroen, komen voor op één plant. Door windverstuiving wordt het stuifmeel overgebracht. Het is dus zaak, dat er meerdere struiken in de buurt staan en dat ze niet te veel beschut staan; de wind moet vrij spel kunnen hebben. De bessen ontwikkelen zich in een tijdspanne van twee jaar: de vrouwelijke zaadschubben vormen het eerste jaar zwartblauwe schijnbessen om na de overwintering donkerblauw te worden en af te rijpen.

De jeneverbessen hebben een sterk geurend aroma. Ze worden gebruikt om jenever van te maken, maar zijn ook een lekker toevoeging bij zuurkool.

Recreatiecentrum De Schatberg N51 22.968 E5 58.632
De Schatberg is een gezellig en veelzijdig park met zeer uitgebreide voorzieningen, waarvan er veel het hele jaar door geopend zijn.

Het 86 ha grote park biedt ruimte aan een camping op 5-sterren niveau, een bungalowpark, een multifunctioneel centrumgebouw, ruim 20 ha water, dagrecreatie voorzieningen en veel natuur. Jong en oud en iedereen daar tussenin beleven hier een geweldige vakantie door ons bijzonder brede aanbod van sport, spel en ontspanningsmogelijkheden.

Het park is ontstaan uit de recreatieplas, een zandwinning voor de aanleg van de autosnelweg A67, toen nog E3 geheten.

Sevenum N51 24.521 E6 01.560
Van oudsher is Sevenum een agrarisch dorp. Al in het bronzen en ijzeren tijdperk was er sprake van enige bewoning, wat blijkt uit een aantal vondsten uit die periode. Het oudste document waarin Sevenum wordt genoemd is een aflaatbrief uit 1317 die ook de patroonheiligen van de kerk vermeldt: Fabianus en Sebastianus.

In 1674 werd Sevenum een zelfstandige heerlijkheid, die behoorde bij het Overkwartier van Gelre of Spaans Opper-Gelre. Tijdens de Spaanse Successieoorlog werd het gebied door Pruisische troepen bezet, en zo bleef het als deel van Pruisisch Opper-Gelre ongeveer een eeuw lang Duits, tot de komst van de Franse troepen in 1794.

In deze Franse tijd werd Sevenum bij Horst gevoegd (1800); in 1836 lukte het de inwoners van Sevenum weer om een zelfstandige gemeente te worden. Vanaf 1745 werd (in beginsel nog op kleine schaal) begonnen met de ontginning van de woeste gronden. Vanaf 1938 werd de ontginning groot aangepakt, hierdoor ontstond een nieuw kerkdorp: Evertsoord (opgeleverd in 1959).

Ezels N51 24.535 E5 58.327
De Ezel vereniging - De Ezelvriend - heeft het weekend van 2 mei 2010 het 20-jarig jubileum gevierd. Op het evenemententerrein D'n Umswing in Kronenberg kwamen tientallen ezelliefhebbers bij elkaar en ondernamen diverse activiteiten waarbij de ezel centraal stond.

Zo was er onder andere een ezelzegening, een defilé van ezels, waren er diverse demonstraties en een wandeling met de dieren.

Waarom de Sevenummers Ezels genoemd worden, zal ik eens aan mijn zwager vragen, want dat is een ‘ezel’.

En als we terug zijn bij de kapel, hebben we weer een prachtige boswandeling gemaakt. Mooie wegen, mooie bossen. Gewoon mooi!

Startpunt 

START P Antoniuskapel (Roodbeenskapel) Kronenberg    N51 24.586 E5 58.868

POI's

• Antoniuskapel N51.4094 E5.9802
• De ontginning van de Peel N51.3932 E5.9612
• Evertsoord N51.4052 E5.9589
• Ezels N51.4089 E5.9721
• Gelderheide N51.3928 E5.9827
• Jeneverbessen N51.3850 E5.9821
• Middenpeelweg N277 N51.3932 E5.9741
• P Alternatief N51.3834 E5.9818
• PAUZE TURFHOEVE N51.3783 E5.9833
• Proefboring Steenkool N51.3943 E5.9867
• Recreatiecentrum De Schatberg N51.3827 E5.9771
• Sevenum N51.4086 E6.0259
• Start/finish/parkeerplaats N51.4097 E5.9811
• Toverland N51.3963 E5.9855

Geraadpleegde websites

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Evertsoord
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Provinciale_weg_277
• www.kruisenenkapellen.nl