De herfstvakantie van 2013 brachten we door op mini-camping Aldörrum in Aarle-Rixtel. Een prima startpunt van veel mooie wandelingen over de Grotesche Heide en de Biezen. Maar u kunt ook deze leuke wandeling over de Bolle Akkers kiezen. De start van deze wandeling ligt op één kilometer van de camping. We hebben het aantal tracks en de foto-serie van deze wandeling uitgebreid.

Ook hebben we voor u een sfeerverslag van ons verblijf. Aldörrum is een mini-camping en B&B die we u van harte kunnen aanbevelen. De eigenaren Carl en Gerda nemen u graag mee op een wandeling door de omgeving. Verschillende routes zijn ook in een papieren beschrijving met kaart op de camping beschikbaar.

April 2011 heeft GPSwalking.nl een lezing gegeven bij IVN Laarbeek. Tijdens deze lezing werd opgemerkt dat er weinig routes bij Aalre-Rixtel waren. We kregen een folder mee van de Bolle Akkerroute. Deze route hebben we iets aangepast tot een lengte van 16 km. Op de prachtig zonnige eerste paasdag zijn we op pad gegaan voor deze mooie wandeling. We starten in het leuke centrum van Aalre-Rixtel.

Aarle-Rixtel
Aarle-Rixtel (Brabants: Aole-Rixtel) is een dorp in de provincie Noord-Brabant, gelegen in de regio Peelland. Aarle-Rixtel is de op één na grootste kern van de gemeente Laarbeek, ten noorden van de gemeente Helmond. Aarle-Rixtel telt 5814 inwoners (1 juni 2006, bron: CBS).

Historisch gezien bestaat het dorp daardoor dus eveneens uit twee vroegere kernen: Aarle en zuidoostelijk daarvan Rixtel. Aarle is de plaats waar de kapel van Onze Lieve Vrouw in 't Zand staat. Beide plaatsen hadden een parochiekerk maar deze kerken werden genaast door de protestanten in 1648.

Na 1672 werd er een schuurkerk gebouwd tussen beide parochies in, waardoor de parochies aaneengroeiden.

De Protestanten waren met zo weinigen dat ze niet in staat waren de twee voormalige parochiekerken te onderhouden. Ze raakten in verval en de parochiekerk van Rixtel werd in 1818 gesloopt. De Aarlese kerk, de voormalige Mariakerk, werd door de protestanten nog geruime tijd gebruikt.

In 1798 kregen de katholieken de gelegenheid om de Mariakerk terug te nemen, maar ze wilden liever in de schuurkerk blijven en vervolgens een nieuwe kerk bouwen.

Ook de protestanten gaven de voorkeur aan een nieuwe kerk, daar herstel van de Mariakerk niet haalbaar bleek. Het aantal leden van de Hervormde Gemeente was echter gegroeid, mede door toedoen van de Maatschappij van Welstand die boerderijen had opgekocht waar protestantse boeren in kwamen te wonen.

Onder leiding van Arnoldus van Veggel werd een waterstaatskerk gebouwd die in 1847 gereed kwam. Het was een achtkantig zaalkerkje.

Bouwkundig gezien was het slecht geconstrueerd en reeds in 1872 stortte de voorgevel in, waarna de kerk in 1873 geheel werd gesloopt en een nieuwe kerk werd gebouwd die in 1874 gereed kwam en tegenwoordig als het Kouwenbergs kerkje bekend staat. Architect was Martin Dreesen.

Ook de katholieken kregen hun waterstaatskerk. Deze kwam in 1846 gereed en fungeert nog steeds als parochiekerk voor Aarle en Rixtel. Ook deze kerk wordt toegeschreven aan Arnoldus van Veggel. Overigens vormden, na ongeveer 1810, de kernen Aarle en Rixtel een enkele gemeente Aarle-Rixtel. Deze is op 1 januari 1997 opgegaan in de gemeente Laarbeek.

In de twintigste eeuw zijn beide kernen volledig aaneengegroeid. Hierdoor is Aarle-Rixtel een betrekkelijk groot en lang dorp geworden, waarvan in 1823 een klein deel is afgesneden door de aanleg van de Zuid-Willemsvaart. Er kwamen twee belangrijke kloosters in Aarle-Rixtel: Het klooster van de Zusters van Liefde in 1856 (Mariëngaarde) en het klooster van de Missiezusters van het Kostbaar Bloed in 1903.

Klokken en textiel
Het dorp staat bekend om haar textielindustrie en klokkengieterij. De klokkenindustrie had een langere geschiedenis die zich nog steeds voortzet. Met name kerkklokken werden en worden overigens nog geproduceerd door de firma Koninklijke Petit & Fritsen. Petit & Fritsen behoort hiermee in Nederland tot de laatste twee nog in bedrijf zijnde klokkengieterijen: in Asten (niet ver van Aarle-Rixtel) is nog de Koninklijke Eijsbouts (van de familie Eijsbouts).

De textielindustrie werd, onder de huidige naam Artex b.v., in de eerste plaats gevestigd door textielfabrikant Louis van Kimmenade in 1944. De familie van de Kimmenade was tot aan eind jaren 70 één van de bekendste textielfamilies van Noord-Brabant.

Eind jaren '80 van de 20e eeuw werd Artex door Hunter Douglas overgenomen. In 2007 zijn ook de activiteiten van Weverij de Ploeg in Artex ondergebracht.

We lopen Aalre-Rixtel uit en de natuur in. Het is landschap met veel vergezichten. Zeker bij zonnig weer kun je ver weg kijken.

We komen al vrij snel bij Kasteel Croy. Schilderachtig ligt het in het landschap. Op het terras van de Croyse Hoeve is het druk. Je hebt hier een mooi uitzicht over het kasteel. En het mooie weer werkt natuurlijk mee. Op het kasteel komen we later in deze beschrijving nog terug.

We lopen een mooi gebiedje met de naam "Laag Strijp" in waar een hond verboden is. Daarom hebben we een alternatieve route voor wandelaars met hond toegevoegd. In dit gebied stond een paal met nestkastjes. Speciaal voor zwaluwen. Bovenop staat ook een afbeelding van een zwaluw. Zo komen we verschillend leuke punten tijdens deze wandeling tegen.

Tijdens het tweede wandeling in 2013 komen we ten noorden van Aarle-Rixtel een informatiebordje tegen. We lopen door de beemden met uitzicht op de kanaaldijk. De drukke weg tussen Helmond en Beek en Donk.

De Beemd:
U bevindt zich hier op het laagste deel van Aarle-Rixtel. Als het veel geregend heeft, wordt het hier heel modderig en staan sommige wéilanden onder water. Aan de roestbruine plekken in de bodem is te zien dat dit gebied regelmatig erg nat was. Die roestplekken komen van het ijzer dat hier in de grond zit. Dat is ook te zien in de sloten. De bruine bodem en vlokken roestbruine slurrie in het water komen van ijzerbacteriën. Op het water ligt soms een laagje wat op olie lijkt. Dit is echter een heel dun ijzerhoudend laagje, waardoor het licht weerkaatst wordt in alle kleuren van de regenboog. Op dezelfde manier ontstaan vaak mooie kleuren in het verenkleed van vogels, zoals bij spreeuwen, ijsvogels en pauwen.

Historie:
Eind jaren zeventig is door de gemeente Aarle-Rixtel hier een parkje met enkele poelen aangelegd. Later is de grond verkocht aan de provincie, verhuurd en gesloten voor publiek. In 2011 is een gedeelte van het weiland beschikbaar gesteld aan het IVN.

Met subsidie van de provincie Noord Brabant is er een natuurvriendelijk wandelpad aangelegd. De poelen waren grotendeels dichtgegroeid. Deze poelen zijn nu weer uitgebaggerd en de begroeiing eromheen is sterk uitgedund. Vroeger ontstonden door overstromingen en uit afgesneden meanders poeltjes, die ook toen langzamerhand verlandden.

Omdat er steeds nieuwe poelen ontstonden, waren er genoeg poelen voor kikkers, padden salamanders en talloze soorten waterdieren om te overleven.

Flora en Fauna:
In de zomer kunt U hier genieten van talloze libellen, waterjuffers, haften en het gekwaak van de groene kikker. In en bij de poelen groeit watertorkruid, watermunt, waterpeper, wolfs-poot en kalmoes. Op de plaatsen waar niet bemest wordt, zal de variatie aan grassen en andere bloeiende en niet bloeiende planten verder toenemen.

Hier vinden we ook een insectentuin tegen die IVN Laarbeek heeft aangelegd.

Dan komen we een kruis tegen. Na bestudering blijkt het een hagelkruis te zijn. Deze is uniek, het is het enige hagelkruis in Nederland.

Het Hagelkruis
Hier op de Hooge Akkers staat al sinds de Middeleeuwen dit hardstenen kruis op een kruispunt van wegen. De vorm van de Christusfiguur duidt op een hoge ouderdom. In een pachtcontract van 1419 wordt het kruis voor het eerst vermeld: "ter plaatse geheten dat Haghelcruys".

Het kruis diende om hagelschade aan de gewassen op het veld te voorkomen. Ook hielden processies er halt en werd er brood uitgedeeld aan minderbedeelden. Het is het enige bewaarde hagelkruis in Nederland.

We slingeren door de natuur richting het Wilhelminakanaal. Net voordat we bij het kanaal zijn zien we een bord van Niksweg.nl. Verderop in de route komen nogmaals een bord tegen. Op de website staat het volgende te lezen:

Actiecomité Landelijk Laarbeek wil geen Wilhelminavariant omdat:

• De leefbaarheid in onze kernen enorm wordt aangetast
• Onze natuur in het rijk van Dommel en Aa onherstelbaar wordt vernietigd
• Deze variant veel te duur is
• De noodzaak niet is aangetoond
• Er uitstekende alternatieven zijn die veel minder schadelijk zijn voor milieu en leefbaarheid en bovendien veel goedkoper zijn

Wilhelminakanaal
Het Wilhelminakanaal is een water in Noord-Brabant. Het loopt van de Amer bij Geertruidenberg naar de Zuid-Willemsvaart tussen Beek en Donk en Aarle-Rixtel en is 68 kilometer lang. Het gedeelte van Geertruidenberg tot Dongen is bevaarbaar voor schepen tot 1350 ton (klasse IV). Het overige deel is beduidend smaller en daarmee slechts bevaarbaar voor schepen tot 650 ton (klasse II).

Gemiddeld is het kanaal 2,30 meter diep (ondiepste punt: 1,90 meter) en 25 tot 30 meter breed. Tussen Dongen en de Dongense weg wordt het Wilhelminakanaal de komende jaren verbreed zodat Tilburg door schepen tot 1350 ton bereikt kan worden.

We kwamen weinig wandelaars tegen, wel veel fietsers. Op een zanderig pad kwamen we twee oudere fietsers tegen die in dit losse zand niet meer vooruitkwamen. Samen kwamen we ons lopend tegemoet. "Ze denk dat ze nog 18 is" riep de man toen ze vlakbij waren. "Het is eerder andersom" antwoorde de vrouw gevat.

Het bleek dat beide 80-ers waren maar samen nog lange fietstochten maakten. Zelfs zonder trapondersteuning. Gelukig werd het pad verderop weer beter en kon er weer gefietst worden.

Nauwgezet hebben we gekeken naar bolle akkers. Dat valt nog niet mee. Ter hoogte van het eerste informatiebord is er een goed uitzicht over een landschap dat duidelijk bol is. Je ziet verderop inderdaad de boerderijen lager liggen. Hier zien we aan de ene kant de bolle akkers, in de verte de bierbrouwerij van Bavaria en aan de andere kant kasteel Croy. U staat hier op een mooi punt.

Beekdal en Bolle Akker
Het glooiende landschap dat u om u heen ziet bestaat uit:
Het beekdal van de Goorloop en dekzandruggen gevormd door water en wind.

Bolle akkers gevormd door:

• Jaar na jaar opbrengen van stalmest en huisvuil.
• Het consequent één richting uitploegen van het land.

Bolle akkers zijn ontstaan door de traditionele manier van akkerbemesting. Door de komst van kunstmest (midden 19e eeuw) Is deze manier van bemesten nagenoeg verdwenen. Vuistregel: 1 meter ophoging van het landschap per 1000 jaar!

Door het huidige landbouwkundig gebruik (met name maïsteelt) valt het hoogteverschil niet altijd op. Maar kijkt u over het graslandrichting de bossen dan ziet u soms een passerende auto wel en soms verdwijnt de auto achter het landschap. Daaruit blijkt duidelijk de glooiing in het landschap.

Stiphoutse toren
De eerste schriftelijke vermelding van deze bijzondere toren dateert van 1342. Toen vond het Sacramentswonder plaats. Tijdens een brand redde een boer, Jan Baloys, op een bijzonder manier het Heilig Sacrament. De vlammen deerden de boer niet, doch weken uiteen zodat hij het Sacrament in veiligheid kon brengen. Na deze gebeurtenis werd de voormalige kerk een bedevaartsoord. Gedurende de 18e en 19e eeuw raakte deze bedevaart in onbruik.

Sint Trudokerk
Deze Neogotische kerk in Stiphout is ingezegend in 1884. In de jaren daarvoor is de kerk gebouwd. We noemen Wilhelmus Kuypers (pastoor te Stiphout van 1833 - 1873) de stichter van deze kerk, omdat de bouw ervan bekostigd werd met geld en goederen uit zijn nalatenschap.

Kasteel Croy
Tot op de dag van vandaag is nog steeds niet bekend wanneer kasteel Croy is gebouwd. In het jaar 1472 bezat Rutger van Erp in het gebied Strijp een klein slot met daarbij een hoeve, ongeveer 20 bunder groot. Waarschijnlijk bestond het toenmalig slot uit de huidige noord-zuid gerichte vleugel, met de ronde toren op de noordwesthoek. Rutger van Erp bleef hier echter niet wonen. In 1477 verkocht hij het kasteel voor 814 Rijnsguldens aan Jacob van Croy. Aan deze Jacob van Croy; die Domheer van keulen en Bisschop van Kamenrijk (het huidige Chambrai in Noord Frankrijk) was, dankt het kasteel haar naam. Nadien hebben nog vele adellijke families het kasteel bewoond. De laatste adellijke familie was de familie Van der Brugghen. Nu (2006) is het kasteel sinds enkele jaren in gebruik als kantoorruimte i.v.m. exploitatie.

Kievit
De kievit is ongeveer 31 cm. Deze vogel komt veel voor in agrarisch gebied (weilanden). Echter op Landgoed Croy maken Kieviten liever een nest in het maïsveld dan in het gras.

Wielewaal
Het geluid van de wielewaal is bekender dan de vogel zelf. Dat is niet verwonderlijk want wielewalen zijn bijzonder schuwe vogels die zich voornamelijk in de bovenste lagen van boomkronen ophouden. 'Mantelzorg' is onder wielewalen heel gewoon; jongen van het vorige jaar helpen bij het uitbroeden en voeden van jongen van de nieuwe generatie.

Buizerd
De Buizerd zit op een paal of in een boom en kijkt uit naar zijn prooi. Een valk zoekt zijn eten vanuit de lucht Dit fladderen op één plek noemen we bidden. Ziet hij een lekker hapje, dan laat hij zich als een baksteen naar beneden vallen.

Konijn
Het konijn is een zoogdier en behoort tot de orde der haasachtigen. De veel-gemaakte vergissing is dat konijnen knaagdieren zouden zijn, dit is niet het geval. Knaagdieren beschikken in het onderste deel van het gebit over maar twee snijtanden terwijl haasachtigen er vier hebben.

Bavaria
Bavaria is een Nederlands biermerk van de gelijknamige bierbrouwerij en frisdrankenleverancier in Lieshout.

De brouwerij is een van de oudste van Nederland. In 1719 werd voor het eerst melding van deze brouwerij gemaakt. Deze was eigendom van Laurentius Moorees en stond bekend als 'De Kerkdijk', naar de straat waaraan de brouwerij was gelegen. Mogelijk ging deze activiteit zelfs terug tot het jaar 1680. Er is dan echter eerder sprake van een aan een thuis verricht ambacht dan aan een fabriek. Sinds 1764 is de brouwerij in het bezit van de familie Swinkels, die afstamt van de schoonzoon van Moorees. De kleinschalige brouwerijen verdwenen geleidelijk en brouwerij 'De Kerkdijk' was een van de bedrijven die overbleef en groeide. In die jaren werd aan de uitbreiding van de afzet gewerkt, waarbij men vanaf 1890 zelfs tot Helmond doordrong.

De aanleg van het Wilhelminakanaal in 1918 zorgde eveneens voor extra omzet, alsmede een aanvoerweg. De grondstoffenschaarste tijdens de Eerste Wereldoorlog zorgde voor een verdere concentratie van brouwerijen.

We komen voor de tweede keer bij Kasteel Croy langs. Nu slaan we af naar de Goorloop. Bij de brug staat een informatiebord die ons meer informatie over het gebied geeft.

Helpende hand voor de natuur
U staat hier bij de ecologische verbindingszone (EVZ) Goorloop-Noord. Een EVZ is een speciaal ingerichte strook natuur voor de ontwikkeling van flora en fauna. Natuurgebieden zijn vaak versnipperd door wegen, woonwijken, agrarisch landschap en bedrijventerreinen. Daardoor liggen ze geïsoleerd en zijn ze onbereikbaar voor dieren en planten. Die raken zeldzaam of verdwijnen uit het gebied. Omdat tegen te gaan, steken we de natuur een helpende hand toe.

Waardevolle natuurstroken
EVZ's zijn natuurstroken die natuurgebieden met elkaar verbinden. Ze liggen vaak langs water en zijn aangeplant met bomen en struiken. Dieren en planten verplaatsen zich via deze waardevolle linten natuur van het ene naar het andere gebied. Ze hebben daardoor meer leefruimte en eerder verdwenen soorten kunnen zich opnieuw vestigen. De natuurstroken zijn zó ingericht dat het ware paradijsje zijn voor flora en fauna.

Zo zijn de oevers natuurvriendelijk ingericht en de taluds vaak flauwer gemaakt. Daarnaast zorgt een gevarieerde oever, van nat naar droog, voor een grote variatië aan plantensoorten. Daar komen allerlei zoogdieren, insecten en amfibieën op af.

De waterloop
De Goorloop heeft haar oorsprong in de Strabrechtse en Lieropse heide. Het is één van de honderd zijtakkemvan de rivier de Aa en mondt na ongeveer 27 kilometer uit in de Aa vlakbij Keldonk. Het stroomgebied omvat 8.600 hectaren grond en kent een hoogteverschil van 4,5 meter tussen het Eindhovens Kanaal en de Zuid-Willemsvaart. Langs de Goorloop liggen nog enkele restanten van het oorspronkelijk, kleinschalige beekdallandschap.

Onderweg komen we telkens weer mooie punten tegen. Het maak niet uit of je hier in de lente, zomer of herfst loop. Het is heerlijk wandelen.

Houtwal (200 meter lang x 10 meter breed)
Doel: Aanbieden van zowel voedsel als een schuil- en/of nestplaats aan allerlei diersoorten zoals vogels, hazen en vossen. In de houtwal is een aantal soorten aangeplant zoals: rode kornoelje, zwarte hes, sneeuwhes, wilg, aalhes, krentehoompje, hondsroos, gelderse roos, sleedoorn, egelantier, walnoot en zoete kers. Deze treft u aan als u het hoeren wandelpad volgt.

De meeste soorten zijn drachtplanten voor honingbijen. Aan schuur sporen op de stammetjes is af te leiden dat er regelmatig reeën in de houtwal komen. Ook vossen zijn er regelmatig te gast. Muizen leggen er in het najaar hele voorraden met hazelnoten aan.

Agrarisch natuurbeheer heeft als doel om op landbouwgronden in de Ecologische Hoofdstructuur meer natuur te ontwikkelen. Op het perceel grenzend aan de houtwal gebeurt dit door: Ontwikkeling van 2,4 ha kruidenrijk grasland Doel: 20 soorten kruiden in het gras.

Dit wordt bereikt door verschraling van de grond (niet bemesten, wel maaien) en door geen onkruidbestrijdingsmiddelen te gebruiken.

Aanleg akkerrand (tussen grasland en houtwal). Doel: Door inzaai van eenjarige planten stuifmeel en nectar leveren aan nuttige insecten zoals bijen en wespen. Schuilplaats bieden aan kleine zoogdieren en loopvogels door de planten ook in de winter te laten staan.

Weidevogelbescherming. Doel: Behoud van de weidevogels in bet gebied. Door later te maaien en van binnen naar buiten te maaien proberen we te vermijden dat er bij bet oogsten van het gras weidevogels omkomen.

Ook wordt er tijd besteed aan bet beschermen van weidevogels op de naburige maïspercelen. In 2003 zijn er 14 kievietsnesten beschermd, in 2004 24 nesten en in 2005 34 nesten. De laatste jaren neemt het aantal kievitsnesten helaas af. Ook de scholekster broedt in dit gebied.

Kenmerken gebied
Deze EVZ verbindt de natuurgebieden 't Sang en Goorkens, t Groot Goor en Eenselaar. Het waterschap heeft hier de oever aan één zijde natuurvriendelijk gemaakt, diverse struwelen gepland en een amfibiepoel gegraven. Ook ontstaan er ruigten door op verschillende plaatsen minder vaak te maaien. Daarvan profiteren de dieren. Het bovenstroomtracé van de Goorloop/Vleutloop beschikt over relatief natte natuurgebieden. Die zijn geschikt voor dagvlinders, amfibieën en planten die gebonden zijn aan toestroom van grondwater (het zogenaamde kwel, water van bijzondere kwaliteit).

Via een wijde bocht lopen we weer terug naar Aarle-Rixtel. Onderweg komen we nog een golfbaan tegen. Ondanks het tropische weer was er voldoende bedrijvigheid. In het centrum van Aalre-Rixtel kwamen we langs een paar leuke terrasjes. Dat is het voordeel van deze route, er is voldoende horeca onderweg.

Gebruikte websites:

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Aarle-Rixtel
• http://niksweg.nl/
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Bavaria_%28bier%29

POI's

• Aalre-Rixtel N51.5093 E5.6432
• Minicamping Aldürrum N51.5124 E5.6811
• Alternatieve parkeerplaats N51.5125 E5.6512
• Antonushoeve N51.4994 E5.6303
• Croyse Hoeve N51.5005 E5.6272
• Golfbaan N51.4960 E5.6478
• Goorloop N51.4961 E5.6271
• Hagelkruis N51.5111 E5.6253
• Hoog Strijp N51.5066 E5.6212
• Hooge Akkers N51.5123 E5.6182
• houtwal N51.4957 E5.6292
• Informatiebord3 N51.5183 E5.6431
• Informatiebord1 N51.4983 E5.6151
• Informatiebord2 N51.4983 E5.6251
• Insectenmuur N51.5165 E5.6422
• Kasteel Croy N51.5000 E5.6249
• Kruis N51.5038 E5.6467
• Kunstwerk N51.5056 E5.6440
• Laag Strijp N51.5048 E5.6276
• Start/finish/parkeerplaats N51.5098 E5.6382
• Tapperij Schevelingen N51.5012 E5.6468
• Veerkampen N51.4950 E5.6110
• Verboden voor honden N51.5031 E5.6282
• Wilhelminakanaal N51.5142 E5.6181