Soms kan je verrast worden tijdens een wandeling. En vandaag was het prijs. Deze wandeling zag er op de kaart niet bijzonder uit. Maar onderweg kwamen we langs de mooiste plekjes rond Sevenum. Daarom was deze wandeling van het begin tot het einde interessant en vloog de tijd voorbij. Na 18 km kwamen we weer bij de parkeerplaats terecht.

Tjonge wat een leuke wandeling. Hier komen we beslist nog een keertje terug want er zijn nog volop kruisen en kapellen die we niet gezien hebben.

Tijdens de wandeling komen we veel informatieborden tegen. De meeste van deze borden waren zeer slecht leesbaar. Jammer, er is veel informatie, maar de borden zijn aan vervanging toe. Verder lof voor alle informatie die de wandelaar tot zijn beschikking krijgt. We hebben van alle borden een foto gemaakt en deze thuis met het vergrootglas grondig bekeken. De teksten vindt u in onze beschrijving terug.

Sevenum
Sevenum is een plaats in de Limburgse gemeente Horst aan de Maas. Sinds 1 januari 2010 vormt de gemeente Sevenum samen met een deel van de gemeente Meerlo-Wanssum plus de voormalige gemeente Horst aan de Maas een nieuwe gemeente, ook Horst aan de Maas genaamd. De kern Sevenum telt ongeveer 4700 inwoners.

Van oudsher is Sevenum een agrarisch dorp. Al in het bronzen en ijzeren tijdperk was er sprake van enige bewoning, wat blijkt uit een aantal vondsten uit die periode. Het oudste document waarin Sevenum wordt genoemd is een aflaatbrief uit 1317 die ook de patroonheiligen van de kerk vermeldt: Fabianus en Sebastianus.

In 1674 werd Sevenum een zelfstandige heerlijkheid, die behoorde bij het Overkwartier van Gelre of Spaans Opper-Gelre. Tijdens de Spaanse Successieoorlog werd het gebied door Pruisische troepen bezet, en zo bleef het als deel van Pruisisch Opper-Gelre ongeveer een eeuw lang Duits, tot de komst van de Franse troepen in 1794. In deze Franse tijd werd Sevenum bij Horst gevoegd (1800); in 1836 lukte het de inwoners van Sevenum weer om een zelfstandige gemeente te worden.

Vanaf 1745 werd (in beginsel nog op kleine schaal) begonnen met de ontginning van de woeste gronden. Vanaf 1938 werd de ontginning groot aangepakt, hierdoor ontstond een nieuw kerkdorp: Evertsoord (opgeleverd in 1959).

Kerk Sevenum
De oude kerk werd door oorlogsgeweld totaal verwoest. De nieuwe kerk werd door het vrome volk herbouwd ter ere van hun koning. Deze gedenkplaat met vertaling van de latijnse tekst, zoals gebeiteld in de hoeksteen van 1955, ewrd in 2005 geplaatst door Mgr. Dr. E.J. de Jong.

De huidige kerk werd tussen 1953 en 1956 gebouwd op de plaats waar voorheen de in 1944 opgeblazen kerk lag. Het is een kruiskerk met smal schip met lagere zijbeuken en afgesloten door het koor. Haaks hierop staan brede dwarsbeuken met lagere zijbeuken. De toren is hoogopgaand zoals van de oude kerk.

Het kerkhof is net als vroeger geheel ommuurd. In tijden van nood diende het ook als een soort schans voor de bewoners. langs de toegangsmuren tot het kerkhof zijn oude grafkruisen geplaatst, het oudste is van 1524. In de nabijheid van de kerk staan vele zilverlinden (tilia tomentosa) die het aanzicht van de kerk verfraaien.

De Grote Kerkrazzia
In de herfst van 1944 werden in de streek tussen Maas en Peel ruim 3000 jongens en mannen bij razzia's door de nazi's opgepakt en voor dwangarbeid gedeporteerd naar Duitsland. Deze gebeurtenissen kostten 120 mannen het leven en veroorzaakten een blijvende wond bij de overlevenden en bij hen die thuis achterbleven.

Uit Sevenum werden op 8 oktober 1944 bij de kerkrazzia 326 mensen gedeporteerd. Van hen overleefden er 5 de oorlog niet.

St. Antoniuskapel (30)
Gesticht begin 18de eeuw (rijksmonument). De kapel uit baksteen werd door Hendrik Ignatius Schenck van Nijdeggen en zijn vrouw Mechtild Cnops gesticht ten eren van de Heilige Antonius van Padua. Zijn woorden op kasteel Schenckenborg aan de Erdbrugweg. Hij was o.a. substituut-drost van het land van Kessel. 

Devotiekruis (1)
Opgericht 1825-1900. Het kruis staat tegenover boerderij Steinhagen, de plek waar vroeger een tak van de familie Schenck van Nijdeggen woonde. Het houten corpus is in 1960 vervangen door een corpusvan keramiek, gemaakt door de kunstacademie in Maastricht.

We lopen Sevenum uit en nadat we een kapel en een kruis bekeken hebben gaan we de natuur in. We nemen een prima gemaaid pad langs de Groote Molenbeek.

De drukte van het dorp Sevenum laten we langzaam achter ons. Het wordt heerlijk rustig.

Beekdal van de Groote Molenbeek
De Groote Molenbeek die in het jaar 2000 heringericht is vormt nu een natuurlijke beek die vrij kan stromen in een nat beekdal. De vernatting zorgt voor herstel van de karakteristieke vegetaties ep bijbehorende diersoorten. De poel nabij de beek is een mooi voorbeeldpoel in een nat beekdal.

Landschapsroute
De Groengroep landschapsroute is ontstaan uit een initiatief van de Stg.

Groengroep Sevenum en de Limburgse Vrouwen Beweging Sevenum (LVB). De route leidt langs vele projecten van de Stg. Groengroep Sevenum en coor het landschap waar de Groengroep Sevenum zich voor inspant. Aanplant van bomsn. aanleg en beheer van poelen en landschapselementen beheer van heide zijn de activiteiten van de Groengroep Sevenum. Wij zijn er trots op en willen er ook anderen van laien genieten. Wandel, step of fiets de route, geniet steek er wat van op en doe ideeën op om ook in eigen omgeving actief te werken aan een fraai landschap en natuur.

Bomen in het landschap
Bomen zijn altijd belangrijk geweest voor mensen. Ze leverden brandstof, bouwmateriaal, vruchten en sommige stonden op belangrijke plekken in het landschap.

Gelukkig worden er nu nog steeds bomen geplant, al zijn er nu andere redenen: de schoonheid van het landschap, verzachten van grote gebouwen en als leverancier van schone lucht en zuurstof. En nog steeds zijn er gebeurtenissen waarbij we een gedachtenisboom planten. De Groengroep stimuleert het planten van bomen.

Het terrein is gedeeltelijk beplant (els, Gelderse Roos, vogelkers) in losse groepen en er is een grote kikkerpoel ontgraven. Bij de bebouwing zijn cultuurlijke elementen aangeplant zoals beukenhagen en hoogstamfruitbomen. Vroeger kwamen hier ook veel hagen en fruitbomen voor.

Lemmenhof
Natuur- en Landschapspark Lemmenhof. Het gebied is ongeveer 2 ha groot en in het jaar 1996 aangelegd. Het doel was om op dit kleine terrein zoveel mogelijk variatie aan te brengen. Het is een geïsoleerd natuurgebied, een zogenaamd stepping stone, langs de beek Kattestaartse Loop.

Het terrein is gedeeltelijk beplant (els, Gelderse Roos, vogelkers) in losse groepen en er is een grote kikkerpoel ontgraven. Bij de bebouwing zijn cultuurlijke elementen aangeplant, zoals beukenhagen en hoogstamfruitbomen. Vroeger kwamen hier ook veel hagen en fruitbomen voor.

Galloway
Galloways zijn Schotse runderen die bestand zijn tegen koude en jaar rond in het gebied kunnen verblijven. Ondanks hun robuuste uiterlijk zijn het rustige vriendelijke en hoornloze dieren. De Galloway houdt van schrale voeding, zoals stro, stevig grof gras en jonge boompjes, dat hier voldoende aanwezig is.

De mergellandschapen
De mergellandschapen zijn de maaiers van dit gebied. Dit zeldzame huisierenras werd in 1971 met uitsterven bedreigd. Door intersief fokken is dit typische Zuid-Limburgse schaap in 1979 gered van uitsterven.

Kenmerken van het schaap zijn: lange staart, lang golvend haar en een gebogen neus. Het is een zeer makkelijk hoornloos schaap, dat van schrale grassen en kruiden houdt.

De steenuil
De steenuil is een vrij algemene broedvogel in Nederland die voornamelijk broedt in holten van knotwilgen, onder (rieten) daken en in speciale nestkasten. Dit kleine grijsbruine uiltje leeft van knaagdieren, kleine vogels, insekten, larven, regenwormen en slakken. De steenuil is gevoelig voor strenge winters.

Een steenuil heeft een schelle roep, die veel aan miauwen van een kat doet denken. Steenuilen jagen zowel overdag als 's nachts.

Glastuinbouwbedrijven
In de omgeving staan twee moderne glastuinbouwbedrijven, in een van de gebouwen wordt door de MEGA elektriciteit opgewekt door middel van een gasturbine.

De vrijgekomen warmte wordt gebruikt om de kassen te verwarmen. Op het moment dat er meer warmte geproduceerd wordt dan er nodig is wordt het warme water opgeslagen in de groene ketel.

Gedachteniskruis (5)
Opgericht na 1825. Het kruis staat bij de boerderij, ook wel Lemmen genoemd. De familie Lemmen, bewoonde nl. van 1600 tot 1800 deze boerderij.

Het oorspronkelijke houten corpus zou bescherming bieden tegen blikseminslag. Het is vervangen door een tinnen corpus uit Kevelaer. In de oorlog 1940-45 is dit corpus door granaatsplinters beschadigd.

De familie Ezel op Vrengesplats
De familie Ezel bestaat uit Harrie (hengst, 2003,-zwart/grijs), Leentje merrie, 2002, bruin/beige met zebrapoten) en hun nakomelingen Sjaak (ruin, 2007, bruin/beige), Sjeng (ruin, 2008, bruin/beige) en Jantje (hengstveulen, 2010, donkergrijs/bruin).

Harrie is de baas en dat moet hij ook af en toe bewijzen. Het gaat er soms stevig aan toe. Mensen schrikken daar wel eens van, maar het is gewoon de natuur. De familie kam prima met elkaar opschieten.

Als je de ezels wil voeren, mag dat, maar niet teveel a.u.b. En...let wel op de vingers!

Vrengesplats
De naam Vrengesplats is afgeleidt van de naam Van Rensch (afgekort Vrenges in 't Serums. Plats is plaats of erf). Het weiland hoorde altijd bij de boerderij van de familie van Rensch aan de overzijde van de weg.

In 1910 is daar door Jan Houben en Beth van Rensch een nieuw huis gebouwd (nu nummer 88) waar zoon Houben Hand later zijn smidse had die uitgroeide tot machinefabriek. Vrengesplats is nu eigendom van de 5 kinderen van Houben Hand.

We komen onderweg vele leuke punten tegen. Daarom is onze foto-serie ook redelijk uitgebreid. Er is onderweg veel te zien.

Je loopt tussen de boerderijen door. Soms over de verharde weg, soms langs een beek. Het is in ieder geval lekker afwisselend. Dan komen we bij een picknickbank. Het is lunchtijd en we hebben de boterhammen in onze rugzak zitten. De klaprozen groeien tussen de bankjes. We zitten net als er een grote groep bejaarden arriveert. Ze maken een korte wandeling. We observeren de verschillen. Wij in een T-shirt, wandelbroek en wandelschoenen. De dames hebben allemaal een nette jas aan en lopen op lakschoentjes. Terwijl onze wangen intussen als bruin zijn van de vele wandelingen zijn de dames vrij bleek. We groeten elkaar vriendelijk en delen het bankje.

Gedachteniskruis (10)
Opgericht in 1978. Het houten kruis is in 1978 opgericht door Ties Wullemse Jaan n.a.v. een aantal tegenslagen. Ook zou het een smeedijzeren kruis zonder corpus gaan vervangen, dat i.v.m. een wegverbreding zou verdwijen. Dat kruis staat er echter nog steeds (nr 7).

Devotiekruis (7)
Opgericht in 1900. Het gietijzeren kruis met een tinnen corpus staat bij de inmiddels tot woonhuis verbouwde boerderij. Die boerderij is gebouwd nadat in 1809 de grond van de twee boerderijen de nieuwe Vorst en de oude Vorst in 3 delen is gesplitst.

We komen het ene kruis na het andere tegen. Sommige staan op onze kaart, anderen verrassen ons. Sommige kruisen en kapellen zijn enigzins verstopt.

Het is goed uitkijken want we willen niets missen.

Hazenhorst
Deze bebouwingsgroep uit de 16de eeuw ligt op de grens van het Groote Molenbeekdal en heeft een eigen akkercomplex. In de 19de eeuw wordt meer woeste grond ontgonnen, zodat er meer boerenbedrijven bij komen.

De naam "Hazenhorst" geeft al aan: "Horst" een verhoging en "Hasén" een aanduiding van een plek waar de haasjes vroeger veel zaten, meestal op zanderige grond.

Devotiekruis (26)
Opgericht in 1875. Het oorspronkelijke houten kruis met corpus van cement is in het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw vernield.

Na restauratie zijn in 1998 kruis en corpus opnieuw vernield. In 2001 is het geheel vernieuwde kruishout met het opgeknapte corpus opnieuw geplaatst.

Onderweg genieten we ook van de vele vergezichten. Het weer weet vandaag niet goed welke kant het op moet. Het ene moment is het prachtig zonnig weer, het andere moment betrekt het en wordt het meer dreigend. De wind begint steeds meer op te spelen. De temperaturen en de wind zorgen ervoor dat we nauwelijks een vlinder zien. Jammer want onderweg komen we veel plaatsen tegen waar je vlinders kunt aantreffen.

Devotiekapel (32)
Kapel O.L. Vrouw van Zeven Smarten, gesticht in 1745-1800 (rijksmonument). Uit een ingekrast jaartal op het plaatje boven de ingang blijkt dat de kapel in 1892 is gecementeerd. 

Ook zijn toen de namen ingekrast van de opdrachtgever: het echtpaar van Enckevort-Verrijth.

De kapel wordt ook wel de Vrietskapel genoemd. De voorgevel van de kapel si net als andere kapellen uit de 18e eeuw voorzien van een muuranker in de vorm van een Franse lelie.

Het voordeel van alle kapellen en kruisen onderweg is dat je veel bankjes zijn om even uit te rusten. Toch komen we onderweg maar nauwelijks een wandelaar tegen.

Waar is iedereen vandaag terwijl het toch lekker wandelweer is?

Gedachteniskruis (9)
Opgericht in 1945. Het eikenhouten kruis met luifel en achterbord is voorzien van een corpus van keramiek.

Het kruis is na de oorlog 1940-45 opgericht uit dankbaarheid omdat familieleden van de familie Raedts en onderduikers die de oorlog overleefd hadden.

De letters INRI zijn de eerste letters van Jezus Nazarenus Rex Judaeorum (Jezus de Nazarener, koning der Joden). Dit opschrift stond boven aan het kruis van Christus.

Gedachteniskruis (17)
Opgericht ca. 1890. Het houten kruis met houten corpus is na de oorlog 1940-45 vervangen door een betonnen kruis en corpus. Dat kruis is uit dankbaarheid geplaatst voor de terugkeer van Verstegen en Bögels uit Duitsland. Beide mannen waren 1944 bij een razzia opgepakt en naar Duitsland gedeporteerd.

Het Grootveld en omgeving
Dit is een van de oudste landbouwvelden van Sevenum. Dit zijn de beste stukken landbouwgrond en geschikt voor de teelt van granen en groenten (prei, sla, kool)

Het veld is door de eeuwenlange potstalbemesting verhoogd. Het veld in midden Nederland een es genaamd, heeft hierdoor een bolle vorm en 's grotendeels omringd door lintbebouwing.

De potstalmest bestond uit een mengsel van mest en heideplagse dat afkomstig van de heidevelden van de Peel. In de verte temidden van het veld staat de Kruisboom met het Hagelkruis.

Kronenbergse hoek
De cluster boerderijen "Kronenbergse Hoek" is een gehucht gelegen tussen het Grootveld" en het bosgebied "De Steegberg'.

De bebouwing omgeven door beplanting geeft een rustieke sfeer. De bomen, waaronder de zeer oude tamme Kastanje Castanea sativa) vormen de windkering voor de bebouwing. In 1670 lagen hier 2 boerenhoeven, de Kronenbergerhof en Hoeve van Loon.

Bij no. 25 zien we nog enkele restanten van kippenkooien staan, die in het begin van deze eeuw bij elke boerderij    gebouwd werden. Bij elke boerderij lag een huisweide met fruitbomen. Bij no. 23 zijn nieuwe exemplaren van oude hoogstam fruitsoorten bijgeplant.

Devotiekruis (20)
Opgericht ca. 1900. Het eikenhouten kruis met het corpus van gegoten metaal stond voor 1930 tegen de gevel van een oude boerderij die afgebroken is.

Het kruis zou geplaatst zijn door de familie Raedts die de boerderij van 1840 tot 1906 bewoonde.

Op het kruis staat te lezen: ozze leven hieër weej danken oow vör alle gods. Dat klink niet Sevenums.

Dan lopen we Kronenberg binnen. Een rustig dorp ten westen van Sevenum. We kennen het dorp van een nummer van Rowwen Héze: "mer ik bin Nel en ik koom oet Kroenenberg". We nurieën dit nummer terwijl we verderlopen.

Gedachteniskapel (38)
Heilige familiekapel, gesticht in 1945. De kapel si gebouwd door de familie Willems-Verharren en staat tussen de eertijds aanwezige oprijlanen naar de twee achterliggende boerderijen.

De aanleiding voor de bouw was dat de op die boerderijen wonende families de oorlog 1940-45 hadden overleefd. Op het gemetselde altaar in de kapel staat een natuurstenen beeldengroep, die de heilige familie voorstelt.

De Grote Kerkrazzia
In de herfst van 1944 werden in de streek tussen Maas en Peel ruim 3000 jongens en 'mannen bij razzia's door de nazi's opgepakt en voor dwangarbeid gedeporteerd naar Duitsland. Deze gebeurtenissen kostten 120 mannen l\et leven en veroorzaakten een blijvende wond bij de overlevenden en bij hen die thuis achterbleven.

Uit Kronenberg werden op 8 oktober 1944 bij de kerkrazzia 75 mensen gedeporteerd. Van hen overleefden er 9 de oorlog niet.

Kronenberg
Het kerkdorp Kronenberg ligt ongeveer drie kilometer ten westen van Sevenum. Kronenberg is onderdeel van de gemeente Horst aan de Maas. Het dorp heeft zich in de loop der tijden gevormd langs een van de vele wegen die vanuit Sevenum naar de Peel liepen, de Hees.

Vroeger kende men in Sevenum vele buurtschappen, onder andere de Voorste en Achterste Hees. De buurtschap de Achterste Hees behoort nu tot de parochie Kronenberg.

Een andere buurtschap, genaamd Kronenbergerhoek, staat op oude kaarten van Sevenum uit 1745. Deze buurtschap is verantwoordelijk voor de naam van het dorp. Het lag aan de rand van de Peel, thans begrensd door de Kronenbergweg en de Simonsstraat. Langs deze wegen treft men enkele oude boerenplaatsen aan.

Waar de naam Kronenberg precies vandaan komt is niet bekend. Er is een theorie die veronderstelt dat deze naam komt van een familie met die naam, die zich hier vestigde. De archieven hebben dit echter nog niet aangetoond. Een andere theorie is dat de verklaring gezocht moet worden in het landschap.

In Sevenum bevinden zich de Schatberg, de Heesberg, de Steegberg en de Bergerhoek. De Kronenberg past goed in dit rijtje. De stuifzandheuvels, welke zijn gevormd na de IJzertijd (800 – 12 v.Chr.) als gevolg van het steken van plaggen, zouden op deze bergen kunnen duiden. Waar de toevoeging Kronen vandaan komt, is niet bekend.

We zijn zo door Kronenberg heen. We gaan de natuur weer in voor het laatste (maar mooie) stukje van de wandeling.

Donatuskapel (37)
De heilige Donatuskapel is gesticht in 1926. De kapel is gesticht door Frans Wijnen en is gelijktijdig gebouwd met de boerderij die op de Heesbeemden 10 ligt.

Hij liet de kapel bouwen om beschermd te blijven tegen natuurgeweld en onweer. De aanleiding voor de bouw was dat vlak bij hem de bliksem was ingeslagen toen hij op het land aan het werk was.

Blakt
De Blakt is een zeer nat venig moerasgebied, ontstaan in een laagte van her Blakterbeekdal. Het schone grondwater dat hier aan de oppervlakte komt zorgt voor een speciale plantengroei, zoals de adderwortel.

Na de oorlog werd het een tijdelijke vuilnisstortplaats, zodat U boven op de begroeide bult een aardige uitkijk heb op de omgeving. U ziet hier ook de door de KJEM opgeschoonde poel.

Aan het zandweggetje dat vroeger Blaktdijk heette, ligt de St. Donatuskapel. De kapet werd in 1926 gebouwd ter ere van St. Donatus om beschermd te zijn tegen natuurgeweld en onweer.

Elzenhakhoutbos
Dit bos van Staatsbosbeheer valt ook onder de adoptieovereenkomst van september 2005 met Stichting Groengroep Sevenum.

Historie
Vanaf 1600 tot 1850 kende de Heesbeemden alleen maar hooiland. Vanaf 1850 werden delen beplant met hakhout. Dit noemde men in die tijd een aanplant van heesters.

In de 18de - 19de eeuw werk elk jaar een deel van de bomen afgezaagd om als stook- en geriefhout te dienen. Na verloop van ca. 6 jaar als op de stobben weer flinke uitlopers waren gegroeid, was het tijd om te oogsten. Deze cyclus herhaalde zich.

Het bos wat onder de overeenkomst valt is in 5 stukken verdeeld, die in een cyclus van 6 jaren worden afgezaagd met behoud van overstaanders. Elk jaar si er zodoende een perceel waar jong hout groeit met een typische onderbegroeiïng.

De zwarte els is geschikt om op natte ondergrond, als hier, steeds bij te groeien. Het rode sap van de zwarte els werd vroeger gebruikt als kleurstof.

Vogels
De zaadjes in de elzenproppen zijn een lekkernij voor de sijzen, die in troepjes zijn waar te nemen in najaar en vroege voorjaar tijdens de trek.

Devotiekapel (40)
Onze Lieve Vrouwekapel gesticht in 1870. De familie Wijnen-Philpsen heeft de kapel die oorspronkelijk achter de boerderij van de familie Vullings stond gesticht. De bedoeling was waarschijnlijk om de boerderij en de bewoners onde rde bescherming van O.L. Vrouwe te stellen.

Nadat de kapel is verval was geraakt werd zij in 1991 afgebroken en in de oorspronkelijke stijl op de huidige plek weer opgebouwd.

Boerenschans
De bijbehorende tekening van deze schans dateert uit 1745. Ook op kaarten van Sevenum uit 1729 staat ze ingetekend. Het was een vijfhoekig verdedigingswerk, omgeven door grachten en begroeide aarden wallen. Schansen zijn destijds aangelegd in roerige tijden. Het was een vluchtplaats voor bevolking en vee in tijden van onraad. Waarschijnlijk is deze schans aangelegd in de Tachtigjarige oorlog (1568 -1648). Na deze roerige tijd heeft de schans zijn functie verloren.

In de 18 eeuw zien we dat de schans als gemeente-eigendom verpacht werd aan bewoners. In het begin van de 19 eeuw is deze schans verdwenen. Kadastrale kaarten uit omstreeks 1820 geven deze schans niet meer weer.

De overgang van hef kleinschalig beekdal naar de open akker is hier zeer karakteristiek. Door de knotwilgen oogt het als een "Hollands weidegebied". De verder gelegen Onze Lieve Vrouwe Kapel staat mooi in deze schilderachtige omgeving.

Bij de boerderij staat nog een bakhuisje, een restant van de vorige eeuw.

Natuurlijk Blakterbeekpark
Een groene wilgenpaal in de grond zetten in het voorjaar. Ondergronds worden er wortels gevormd, bovengronds gaan er takken groeien. De stam moet men vrij houden van takken en om de 3/4 jaar de kruin afzagen. De kruin afzagen noemt men het knotten, takken op de knot mogen niet te zwaar worden om breuk te voorkomen.

De wilgenwortels verstevigen de sloot en de wegkanten. Een Hollands cultuur-plaatje in het Hooibroek. Wilgenhout werd gebruikt voor het vlechten van manden, voor stookhout en gebruikshout. Dunne takken werden aan de dieren gevoerd.

De zeer vroege bloei van de wilg biedt uitkomst aan de bijen, die graag katjes bezoeken na de winter.

De knotwil geeft bladvoeding voor rupsen, takjes voor nestbouw, nestgelegenheid voor holen-broeders en plantengroei in de knot.

Bij de kijkwand zien we een heleboel zwerfafval op de grond liggen. Van mensen die even wat gegeten en gedronken hebben en hun afval gewoon op de grond hebben laten vallen. We schamen ons voor dit gedrag.

De kijkwand
Door de gaten kan men rustig de dieren rond de waterplas bekijken, zonder dat die zich gestoord voelen. Hierdoor krijg je de tijd om datgene wat je ziet te vergelijken met de kaart waarop staat wat je hier kunt verwachten. Een verrekijker brengt het wat dichterbij.

Op de zoekkaart afbeeldingen van: meerkoet, waterhoen, blauwe reiger, wilde eend, rietgors, tjiftjaf, merel, houtduif, spreeuw, boerenzwaluw, fazant. De zwaluwen zullen vaak al vliegend op jacht zijn naar muggen.

De waterplas
Door het Waterschap is deze plas aangelegd om rioolwater bij noodweer op te vangen. Het riool richting Waterzuivering bij Venlo wordt ontlast door o.a. op deze plas te lozen.

Insectenhotel
Stapeltjes rondhout met geboorde kanaaltjes, stapeltjes stenen en pannen en dode boomstam. Meer insecten (zoals solitair levende bijen) die voor bestuiving zorgen van een grote plantenrijkdom. Dood hout is een belangrijk biologisch verrijkend element en is een voedingsbron voor insecten en schimmels. De stenen en pannen bieden schuilgelegenheid voor diertjes.

Nestplaats ooievaars
Dit spaakwiel op 8 meter hoogte nodigt de overvliegende ooievaars uit om dit gebied nader te verkennen. In het Blakterbeekdal bevinden zich 10 poelen, de Blakterbeek en enkele waterplassen, die een paartje ooievaars goed van voedsel moeten kunnen voorzien.

Ook de 50 poelen in het Moolenbeekdal en omgeving Elsbeek zijn vanaf deze nestplaats goed bereikbaar voor de ooievaars.

Ooievaars, jullie moesten eens weten. Hier is eten genoeg voor jullie en gezellig is het ook, zo dachten wij!

De Meidoornhaag
Dicht naast elkaar geplante meidoornstruiken, die een afscheiding vormen.

De doornige struik is zeer geschikt om te snoeien en te vlechten. Heggenvlechten is het inzagen en horizontaal ombuigen van een plant die tussen andere planten werd gevlochten. Een ondoordringbare afscheiding ontstaat waar zelfs klein wild niet doorheen kan.

De struik bloeit rond mei en is een nektarplant voor bijen, hommels en vlinders. De bessen worden door vogels gegeten. De dichte struik biedt schuil- en nestgelegenheid voor dieren.

De meidoorn bevat stoffen die het hart versterken.

Oorlogsmonument
Dit oorlogsmonument werd opgericht ter nagedachtenis aan de omgekomen inwoners van de gemeente Sevenum tijdens de tweede wereldoorlog 1940-45.

Het monument werd onthuld op 4 mei 1946. Het is in de vorm van een ruïne opgebouwd uit stenen van de oude toren van de in de oorlog verwoeste parochiekerk.

Bovenop deze stenen ruïne staat een propellor van een door de Duitsers neergeschoten Engelse jachtbommenwerper. Het monument werd gerenoveerd in 1970.

En dan lopen het gezellige centrum van Sevenum weer in. De terrasjes beginnen iets voller te raken. Maar het is eigenlijk te koud om lang buiten te zitten. Het is eigenlijk meer wandelweer.

Geraadpleegde websites

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Sevenum
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Kronenberg

POI's

• Blakt N51.4206 E6.0096
• Boerenschans N51.4182 E6.0253
• Cafe Ummenthum N51.4152 E6.0013
• Devotiekapel (32) N51.3964 E6.0271
• Devotiekapel (40) N51.4184 E6.0247
• Devotiekruis (1) N51.4149 E6.0447
• Devotiekruis (20) N51.4101 E5.9958
• Devotiekruis (26) N51.3886 E6.0291
• Devotiekruis (7) N51.3947 E6.0392
• Donatiskapel (37) N51.4180 E6.0137
• Elzenhakhoutbos N51.4231 E6.0134
• Familie Ezel op Vrengesplats N51.4002 E6.0380
• Gedachteniskapel (38) N51.4134 E5.9988
• Gedachteniskruis (10) N51.3961 E6.0376
• Gedachteniskruis (17) N51.4103 E6.0210
• Gedachteniskruis (5) N51.4014 E6.0394
• Gedachteniskruis (9) N51.3983 E6.0293
• Groote Molenbeek N51.4127 E6.0482
• Grootveld N51.4098 E6.0138
• Hazenhorst N51.3885 E6.0296
• Heesbeemden N51.4220 E6.0158
• Kleine Kapel N51.3937 E6.0381
• Kronenberg N51.4145 E5.9995
• Kronenbergse hoek N51.4075 E5.9992
• Lemmenhof N51.4015 E6.0403
• Natuurlijk Blakterbeekpark N51.4163 E6.0292
• Nieuw Kronenbergerhof N51.4085 E5.9980
• Oorlogsmonument N51.4129 E6.0343
• St Antoniuskapel (30 N51.4144 E6.0426
• Start/finish/parkeerplaats N51.4113 E6.0370
• Vogelkijkwand N51.4168 E6.0280