Vertrekpunt voor mij is B&B The Protea. Hier hebben we een klein weekje gelogeerd. Een goede locatie om de omgeving te verkennen. De eigenaars zijn zeer gastvrij en geven goede uitleg over wat hier in de omgeving te zien is.

Eigenaar Alain vertelt ronduit over de Eerste Wereldoorlog. In deze omgeving is hevig gevochten. Tijdens de wandeling komen we dan ook genoeg monumenten tegen die daar aan herinneren.

Ik heb besloten om de wandeling rechtsom te lopen. Al vrij snel kom ik het eerste monument tegen. Je kunt hem niet missen want er staan er twee aan beide kanten van de weg.

Clapham Junction
De hoek van de Meenseweg met de baan naar Zillebeke en verder de oude kortrijkstraat wordt al vroeg in de oorlog aangeduid als Clapham Junction, naar het bekende kruispunt in Londen. In het bos staat het kasteel Beukenhorst of Stirling Castle, na de oorlog vervangen door een landhuis. Tot april 1915 ligt het punt in het Britse hinterland en naderhand tot 1917 in het Duitse. Het wordt steeds onder vuur genomen als een belangrijk aanvoerpunt.

Omdat troepenverplaatsingen over de Meenseweg essentieel maar gevaarlijk zijn bouwen de Duitsers hier vanaf de zomer van 1915 een infanterietunnel onder de Meenseweg. Deze hoge tunnelen heeft een lengte van 1500 m en loopt hier onder het midden van de weg van het kantientje tot het einde van het kasteelpark.

In het voorjaar van 1918 werken Canadese tunnelers ook nog aan twee ondergrondse complexen, waarvan een in het park en een onder de huidige garage. Op Clapham Junction staan twee monumenten. Van het Glouchesterhire regiment is het eerste bataljon hier betrokken in de Eerste Slag om leper (1914) en het tweede in de tweede slag. Het monument voor de 18. Divisie herinnert aan een grote inzet tijdens de derde slag om Iper.Hierbij krijgt de Arts van het 6th Berkshire, Captain Harold Ackroyd, het Victoria Cross voor het evacueren en verzorgen van gewonden tussen dit punt en Hooge op 31 juli en 1 augustus 1917. Onder dezelfde omstandigheden wordt hij 10 dagen later doodgeschoten voor de Nonnebossen.

Dat er in deze omgeving ook verschillende musea zijn verbaasd mij niet. In deze voormalige kapel is een prive museum gehuisvest met de naam hooge crater.

Deze kapel werd gebouwd recht tegenover de Hooge Crater cemetery ter nagedachtenis van de vele gesneuvelde soldaten in de Eerste Wereldoorlog gedurende 4 jaar op de slagvelden van het Hooge.

In de jaren 1992-1993 werd de kapel en de bijliggende wijkschool gekocht door de familie De Smul - Ceuninck, en werden van verder verval gered door een grondige renovatie.

We hebben het museum bezocht. Het is niet echt groot maar men heeft haar best gedaan hier een goede indruk te geven over de Eerste Wereldoorlog. Er ligt veel materiaal. Tevens kan je hier ook wat drinken en eten.

Hooge Crater Cemetery
Hooge Crater Cemetery is een Britse militaire begraafplaats met gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen in het Belgische dorp Zillebeke. De begraafplaats wordt onderhouden door de Commonwealth War Graves Commission. Er worden 5.923 doden herdacht. De begraafplaats is ontworpen door Sir Edwin Lutyens en heeft een oppervlakte van 14.263 m².

De omgeving van Hooge was gedurende de hele oorlog het toneel van felle strijd omwille van zijn hoogte en strategische ligging. Vlakbij stond het kasteel van de familie de Vinck, door de Britten "Hooge Chateau" genoemd. Bij een artillerie-aanval op het kasteel op 31 oktober 1914 kwam bijna de hele staf van de Britse 1ste en 2de visie om het leven. Voortaan werd het "White Chateau", dichter bij Ieper, gebruikt als geallieerd hoofdkwartier.

Vanaf 1915 ging het kasteel en zijn omgeving meermaals over naar de andere partij. Eind mei konden de kasteelruïnes nog verdedigd worden, begin juni werden ze door de Duitsers bezet.

De stellingen van beide partijen lagen nu op nauwelijks 50 meter van elkaar. De Britten planden een tegenaanval halverwege juli, maar lieten eerst een mijnlading van 2200 kg ontploffen, tot dan toe de grootste mijnlading van de oorlog. Er ontstond een krater met een doorsnede van 40 meter en een diepte van 6 meter met een vijf meter hoge kraterwand van opgeworpen aarde.

De Britten raakten daarna bij de aanval echter niet veel verder dan deze ontstane krater, die voor beide partijen een gegeerde schuilplaats was. De Duitsers zetten bij de tegenaanval een nieuw wapen in, de vlammenwerper, en veroverden op 30 juli het kasteel. Op 9 augustus konden de Britten de krater en het kasteel weer heroveren.

Van 6 juni 1916 tot 31 juli 1917 kwam de omgeving weer in Duitse handen. Op initiatief van de "burial officer" van de 7de divisie begonnen de Britten in oktober 1917 met de aanleg van de begraafplaats.

Oorspronkelijk waren er 76 graven. In april 1918 ging het Hooge bij het Duitse Lente-offensief echter weer naar de Duitsers. Bij het eindoffensief werd de locatie definitief bevrijd op 28 augustus 1918. Na de oorlog werd de begraafplaats uitgebreid met graven uit de slagvelden en uit verschillende kleinere begraafplaatsen die werden ontruimd.

Er werden graven overgebracht uit de begraafplaatsen Bass Wood Cemeteries No. 1 and No. 2, La Chapelle Farm, Menin Road Pillbox Cemetery en Sanctuary Wood Old British Cemetery in Zillebeke, Koelenberg German Cemeteries en K.O.S.B Cemetery in Geluwe, Nieuwe Kruiseecke Cabaret Cemetery en Tower Hamlets Cemetery in Geluveld en Pillbox Cemetery en Westhoek Ridge Small Cemetery in Zonnebeke.

De Stone of Remembrance staat in een cirkelvormige diepte die verwijst naar de mijnkraters. Op de kasteelsite werd een nieuw landhuis gebouwd. In de jaren 20 werd de krater gevuld. Het kasteelpark ging later voor het grootste deel naar pretpark Bellewaerde.

Als je deze wandeling loopt kom je langs de verschillende monumenten die deze omgeving rijk is. Ik lees de teksten op de gedenksteen. Het maakt allemaal indruk op me. Hier vlakbij ligt een begraafplaats waar een aantal gesneuvelde militairen liggen. Onderstaande tekst staat te lezen op de gedenksteen:

Op 16 juni 1915, vanaf een lijn 250 meter ten westen van deze hoogte, viel het 10de bataljon van het King's (Liverpool) * Regiment de Duitse stellingen op de heuvelrug van Bellewaarde aan.

Dit territoriale bataljon uit Liverpool, met vrijwilligers van vnl. Schotse afkomst, vertrok met 23 officieren en 519 man. Na de aanval waren er 79 gesneuvelden, 222 gewonden, en 109 vermisten.

Van de vermisten bleken achteraf alle officieren en bijna alle mannen ook gesneuveld.

Deze steen, met het kenteken van het regiment, maakte deel uit van de toegangspoort van de kazerne in Liverpool. Hij werd aan leper geschonken en hier door de stad in juli 2000 opgericht, bij de honderdste verjaardag van het Liverpool Scottish Battalion. Ter nagedachtenis van allen die dienden in het Liverpool Scottish en stierven in dienst van hun land.

De begraafplaatsen liggen er allemaal keurig en verzorgd bij. De teksten maken het allemaal nog bijzonderder.

De namen van de gesneuvelden staan op het monument vermeld:
Beneath this spot lie the bodies of an officer, three nco’s and eight men of or attached to the 177 th tunnelling company royal engineers who were killed in action under ground during the defence of ypres between November 1915 and august 1917.

Kapellen
We hebben al vaker verteld over kapellen en dat we die regelmatig tegenkomen onderweg. In deze wandeling kom ik er twee tegen. Ik heb ze bezocht en op de foto gezet. Deze kapel staat bij een boerderij.

Genietend van het mooie weer en de omgeving kom ik langs het volgende monument.

Princess Patricia’s Canadian Light Infantry Memorial
Het Princess Patricia’s Canadian Light Infantry Memorial is een Canadees monument gelegen aan de Princess Patriciastraat te Zonnebeke.

Het monument herdenkt de gesneuvelde soldaten van de Princess Patricia’s Canadian Light Infantry, genoemd naar Princess Patricia of Connaught.

De eenheid werd begin 1915 tijdens de aftocht van de Tweede Slag om Ieper zwaar onder vuur genomen door de Duitsers en slechts vier officieren en 150 soldaten overleefden het.

Het monument werd in 1985 ingewijd en kreeg een extra gedenkplaat ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van het regiment. De gedenkplaat werd onthuld door Mrs. Hamilton Gault, de weduwe van de stichter van het regiment. Een esdoorn werd in het midden van het monument gepland om daar in de voorziene ruimte verder te groeien. Maar de esdoorn groeide niet en werd later achter het monument geplaatst. Op de plaquette staat te lezen:

Here 8 may 1915 The originals of the Princess Patricia’s Canadian light infantry commanded by their founder Major A Hamilton Gault D.S.Q. held firm and counted not for the cost

Normaal ga ik niet zonder water van huis. Maar ik dacht: "ach deze wandeling kan dat wel". Het bleek deze dag erg warm te zijn en ik had me daar niet goed op voorbereid. Dus zonder water op pad en gekleed in T-shirt en korte broek. Door de warmte had ik al het nodige vocht verloren. Gelukkig kwam ik langs het Twynkeltje.be. Deze bleek net geopend te zijn voor de middag (voor openingstijden kijk even op hun website www.twynkeltje.be). Dan sta je zeker niet voor een gesloten deur.

Het is een klein winkeltje dat voorziet in de dagelijkse zaken. Je kunt er van alles kopen. Gelukkig kon ik ook water en een broodje kopen. Daar was ik wel aan toe. Lekker even buiten aan de picknicktafel geluncht.

Met extra water op zak ben ik verder gegaan met de wandeling. Aan de rand van een weiland zie ik dit exemplaar liggen. Natuurlijk de foto gemaakt maar durf er toch niet aan te komen. Het lijkt mij te gevaarlijk en vind het heel erg vreemd om dit langs de rand van een weiland te zien liggen. In Nederland komt gelijk de explosievenopruimingsdienst in actie.

Je komt ook kleinere monumenten tegen. Één daarvan is deze. Later in de wandeling komen we er nog een tegen. Eerst had ik het niet in de gaten omdat deze iets van de weg afstaat. Maar eenmaal terug gegaan had ik hem wel gevonden. Op de steen is onderstaande tekst te lezen:

To The Glory of God and in memory of Ewan James Brodie captain 1st batt. Queen’s own Cameron Highlanders who was killed at the first battle of ypres on 11th nov 1914 buried near this spot.

Op internet heb ik ook nog wat meer informatie gevonden:
Deze private herdenkingssteen werd opgericht in nagedachtenis van kapitein Ewen James Brodie. Hij sneuvelde tijdens de Eerste Slag om Ieper op 11 november 1914 niet ver van de plaats waar het monument nu staat bij de Nonnenbossen. Hij werd er begraven, maar door latere gevechten is zijn graf verdwenen. Zijn naam staat dan ook op de Menenpoort.

De Nonnebossen
De Nonnebossen in Zonnebeke, naast het Doelbos (Polygon Wood), verwijzen naar een Benedictinessenabdij die in de omgeving van het bos was gevestigd van 1101 tot 1579. Het zuidelijke deel werd in 1914 door de Britten aangeduid werd als "Glencorse Wood".

Op 11 november 1914 vond hier het eerste gevecht plaats tijdens de Eerste Slag om Ieper toen de Britse Infantry Brigade 1st (Guards) Brigade, onder bevel van Generaal Charles FitzClarence, de Duitse aanval van het 1. Garde-Regiment, onder bevel van Kroonprins Eitel Friedrich, tegen hield. De Britten slaagden erin om de Duitse opmars hier tot staan te brengen en de Duitsers uit de Nonnebossen en Polygon Wood te verdrijven. Op 12 november werd Charles FitzClarence neergeschoten tijdens een verkenning nabij zijn hoofdkwartier, gelegen in de restanten van een reeds verwoeste hoeve. Hij werd 43 jaar.

Zijn lichaam is nooit teruggevonden en zijn naam staat op paneel 3 van de Menenpoort in Ieper. In 1915 veroverden de Duitsers opnieuw het gebied. Zij bouwden talrijke bunkers die je in heden nog kan terugvinden in de Nonnebossen en Polygon Wood. Op 20 september 1917 vonden bloedige gevechten plaats tussen de Duitsers en de Australische 1st Division in Glencorse Wood. Diezelfde dag veroverden de Australiërs het bos. In het Voorjaar van 1918 groef de 3th Canadian Tunnel Company hier een ondergrondse Machine Gun Dugout.

Alain had me verteld dat er nog een oude bunker in het bos stond. Ik kon het niet zo snel vinden en heb Alain gebeld. Ik bleek vlak bij te zijn.

Deze bunker is heroverd in 1917 en is veroverd door het 56ste Australische divisie. De bunker is vernoemd naar de bevelhebber Scott Post.
De bunker ligt in het polygoonbos. De jaren zijn voorbij gegaan en toch is er nog veel intact van deze bunker.

De bunker ligt vlakbij de begraafplaatsen
5th Australian Division Memorial en Polygon wood Cemetery.

Ze liggen tegenover elkaar. Ik heb ze beide bezocht. Ze maakten grote indruk op mij. Je kunt ze gewoon bezoeken. Er wordt veel informatie gegeven. Deze wil ik met u delen zodat u ook een goede indruk krijgt van wat er zich allemaal heeft afgespeeld. Bij de ingang is te lezen. Onderstaande tekst kom je hier op iedere begraafplaats tegen:

De Belgische bevolking schonk dezen grond als eeuwig durende rustplaats der helden uit verbondende legers gesneuveld tijdens den wereldoorlog 1914 - 1918 wier gedachtenis wij hier eeren.

DE SLAG OM HET POLYGONEBOS september 1917
Toen de herfst van 1917 aanbrak, was het Polygonebos al meer dan twee jaar in handen van de Duitsers. Het bos vormde deel van een heel sterk verdedigingssysteem van loopgraven en betonnen bunkers, waarvan de restanten vandaag de dag nog steeds kunnen gezien worden. De ooit zo weelderige bomen waren al lang door de constante beschietingen aan flarden geschoten en de heuvelachtige Butte stak dreigend boven het slagveld uit. Beschermd door machinegeweren, omringd met prikkeldraad en doorboord met tunnels en schuilplaatsen, was de Butte een bijna onneembaar obstakel voor de Geallieerden, terwijl de ophoping van aarde zowel dekking als een uitstekend zichtsveld aan de Duitsers bood.

Eind september, toen de Derde Slag om leper al bijna twee maanden woedde, werd de Vijfde Australische Divisie met de taak belast om het Polygonebos van de vijand te 'zuiveren', als deel van de Geallieerde opmars in de richting van het plateau van Geluveld.

Samen met vier andere divisies over een front van vijf mijl, rukten de Australiërs op 26 september 1917 om 05.50 u op, gesteund en beschermd door een machtig bombardement. De voorste linies van de stoottroepen volgden nauw op de hielen van dit spervuur.

Verborgen door de rook van de ontploffingen en met een voortreffelijke vastberadenheid en koelbloedigheid, namen ze al snel hun vooropgestelde operatiedoelen in, en dit ondanks de hevige Duitse weerstand. Één per één schakelden ze de bunkers en de versterkte punten uit, veroverden ze de Butte en kregen ze het bos stevig in hun greep.

Ondanks hun zware verliezen, was de Slag om het Polygonebos de belangrijkste en de meest beslissende overwinning van de Vijfde Australische Divisie op het Westelijke Front. Na de oorlog werd de Butte als een geschikte plaats gekozen om een gedenkteken ter ere van de divisie op te richten.

Ontworpen door majoor-generaal JJ Talbot Hobbs, een vooroorlogse architect die tijdens de veldslag het bevel over de Vijfde Divisie voerde, is dit monument één van vijf gedenktekens die het offer van de divisies van de Australian Imperial Force op het Westelijke Front herdenken. De andere vier gedenktekens liggen in Frankrijk.

Majoor-generaal JJ Talbot Hobbs, de bevelhebber van de Vijfde Australische Divisie tijdens de Slag om het Polygonebos en de ontwerper van het gedenkteken.

HET POLYGONEBOS ALS SLAGVELD
In de loop van de Eerste Wereldoorlog speelden meerdere belangrijke wapenfeiten zich in het Polygonebos af. In de herfst van 1914 woedden er hier hevige man-tegen-man gevechten, toen het Britse Expeditieleger probeerde de oprukkende Duitsers tijdens de Eerste Slag om leper tegen te houden. In mei 1915 lanceerden de Duitsers een nieuw offensief, waardoor de Britten gedwongen werden om zich uit het bos terug te trekken. Het bos bleef twee jaar in handen

NA DE OORLOG
Na vier jaar in de vuurlinie was het Polygonebos niet veel meer dan een verwoest landschap van kapotgeschoten boomstronken en omgewoelde aarde, dicht bezaaid met het* puin van de slagvelden. Het enige herkenbare punt was deze grote kunstmatige aardverhoging die nu vóór u staat. Tegen het einde van de oorlog, in november 1918, lagen er in de nabijheid van deze verhoging talloze veldgraven, vaak van de Duitsers, totdat het in september 1917 - tijdens de Derde Slag om leper - door de Australische strijdmachten opnieuw veroverd werd. De volgende lente bezetten de Duitsers het bos voor een laatste maal als gevolg van hun Lysoffensief, waarna de definitieve herovering van de oude slagvelden door de Geallieerden in september 1918 plaatsvond tijdens de zogenoemde 'opmars naar de overwinning'. gemarkeerd met een ruw houten kruis. Ongezien onder de oppervlakte lagen er ook de stoffelijke resten van nog veel meer soldaten, achtergelaten in de hitte van de strijd en. daarna langzaam weggezonken in het moeras van het niemandsland. Na de wapenstilstand begon het werk om deze manschappen een waardevolle laatste rustplaats te bezorgen.

DE BEGRAAFPLATSEN
De nieuwe Britse begraafplaats 'Buttes' (Buttes New British Cemetery) ligt aan uw rechterkant. Deze begraafplaats is een 'verzamelbegraafplaats' en werd tussen november 1919 en maart 1920 aangelegd door de Graves Concentration , Units (zoek- en bergingseenheden) van het Britse leger, die meer dan 2.100 verspreide graven en onbegraven stoffelijke resten van de omliggende slagvelden borger!.

De meeste van deze soldaten, die nu hier in nette rijen en perken liggen, sneuvelden tijdens de gevechten van 1917, maar bijna 1.700 blijven niet geïdentificeerd.

In contrast is de begraafplaats 'Polygon Wood' (Polygon Wood Cemetery) - die achter u ligt aan de overzijde van de straat, wat verder dan het offerkruis - een 'frontlijn' begraafplaats van de oorlogsjaren met minder dan 100 graven. Deze begraafplaats werd hoofdzakelijk gebruikt in de periode tussen december 1917 en de Duitse opmars in de lente van het volgende jaar. De onregelmatige spreiding van de graven geeft een treffende indruk van de gevaren die de soldaten liepen om hun kameraden deftig te begraven, meestal onder de dreiging van sluipschutters en de onophoudelijke bombardementen.

Een zestigtal van de manschappen die in de begraafplaats 'Polygon Wood' begraven liggen, behoorden tot de strijdmachten van Nieuw-Zeeland, die in deze sector tijdens de moeilijke winter van 1917-1918 dienden. Het Nieuw-Zeelandse gedenkteken, dat aan uw rechterkant in de begraafplaats 'Buttes' staat, herdenkt nog 378 Nieuw-Zeelanders die geen bekend graf hebben. De meerderheid van deze soldaten sneuvelden tijdens de dagelijkse bezetting van de loopgraven in deze omgeving in de periode tussen november 1917 en februari 1918.

Na de begraafplaatsen bezocht te hebben loop je terug naar het begin van het bos. Onderweg kom je informatie tegen. Op verschillende plaatsen staan borden die je genoeg vertellen over het Polygoonbos:

Hout is een belangrijk natuurproduct waar ook in Vlaanderen grote vraag naar is. Vandaar dat in dit bos op geregelde tijdstippen hout geoogst wordt te kappen bomen worden door de boswachters gemerkt met een bijltje door een stukje schors te verwijderen. Door het selectief wegnemen van bomen uit het bos krijgen overblijvende exemplaren betere groeikansen dan onder natuurlijk competitie. De productie en de oogst van kwaliteitshout is een belangrijke reden om deskundig te dunnen. De boswachters hanteren volgende selectiecriteria bij het kiezen van de te behouden bomen: Inheemse boomsoorten krijgen voorrang. Gezonde bomen genieten de voorkeur. Goede kwaliteitsbomen (rechte stam, vrij van wonden, geen waterloten) met een evenwichtige kroon worden met zorg behandeld. Omwille van ecologische, esthetische of andere redenen kunnen bomen met holtes en/of lage betakking toch voor behoud geselecteerd worden (belangrijke nestbomen, zeer oude bomen, bijzondere boomvorm, bomen in zones die best van exploitatie worden gevrijwaard, enz.).Tijdens de exploitatie kan er voor de bosbezoeker hinder ontstaan door het vellen en uitslepen van de stammen. Deze ongemakken zijn van tijdelijk aard en worden zoveel als mogelijk beperkt door afspraken tussen de boswachter en de houtkoopman.

Dood hout is heel belangrijk voor het bosecosysteem. Tal van levende wezens zijn voor hun voortbestaan direct afhankelijk van de aanwezigheid van dood hout als bron van voedsel of schuilplaats. Elk stuk dood hout, een tak of een stam, liggend of rechtopstaand doorloopt verschillende „verteringsstadia en wordt in de humuslaag opgenomen. De voedingsstoffen worden opnieuw vrijgegeven en opgenomen door de plantenwortels.

In het bos wordt heel wat dood hout gereserveerd door bij dunning dode en kwijnende bomen te laten staan. Anderzijds blijven na een storm of andere catastrofes soms beschadigde en dode bomen liggen.

Bij veel boseigenaars en bosbezoekers leeft het idee dat het bos geholpen wordt door stelselmatig alle kwijnende of afgestorven bomen op te ruimen. Deze bomen zijn geen concurrenten meer voorde waardevolle bomen. Bovendien staat de hoge arbeidskost van het verzagen en afvoeren ervan niet in verhouding tot de lage prijzen voor brand- en pulphout.

Ook het bezwaar dat dode bomen broeinesten zijn van schadelijke schimmels en insecten is grotendeels onjuist: Echte epidemieën zijn immers uiterst zeldzaam in 'Vlaanderen. Het gezondste bos is een gevarieerd bos met daarin een zeker aandeel (4% is ons streefdoel )van dood hout.

Nog een privé monument wat ik tegen kom. Alain had er mij al over verteld en dat het klein is laat de foto wel duidelijk zien. Toch maakt het ook weer indruk op mij. Op internet nog wat meer informatie gevonden.

Albert Edwin Wheeler
Albert Edwin Wheeler, geboren op 16 augustus 1897, en als 'Gunner' behorende tot de 'Royal Horse Artillery (R.F.A./345/B 110bde)', raakte zwaar gewond te Zillebeke op 1 juli 1916. Hij zou gedurende de 4 volgende jaren in maar liefst 29 hospitalen verzorgd worden. Later emigreerde hij naar Canada, waar hij op 7 mei 1982 overleed. Het was zijn laatste wens om begraven te worden bij zijn gestorven vrienden in 'Flanders Fields'. Zijn as werd op 1 augustus 1982, tijdens een kleine plechtigheid, verstrooid op Bedford House Cemetery. In 1983 wilde zijn zoon een herdenkingssteen laten plaatsen op de begraafplaats, maar de Commonwealth War Graves Commission verleende hiervoor geen toelating. In hetzelfde jaar werd een herinneringssteen geplaatst op private grond in de 's Herenthagestraat 9. De gedenksteen neemt de vorm aan van een 'headstone', het typische grafzerk dat terug te vinden is op de Britse militaire begraafplaatsen.

Vanaf deze plaats is het niet ver meer naar het beginpunt van de wandeling.

Je loopt door een stuk bijzonder bos en wel Landgoed Godtschalck. Het landgoed was in de 19de eeuw een bijzonder mooi kasteeldomein. De laatste kasteelheer schonk het in het begin van de 20ste eeuw aan het Ieperse Coo. Na een complete verwoesting tijdens de eerste wereldoorlog werd het landgoed ingericht als bos. Het werd vooral met naaldhout en Amerikaanse eik aangeplant. In de onder etage komt veel Amerikaanse vogelkers voor. Deze woekerende exoot verdringt alle streek eigen ondergroei. En wordt dan ook stelselmatig uit het bos verwijderd.

In het bos ontspringen drie bronbeekjes van de Bassevillebeek. Deze mooie beek boetseerde het glooiende landschap en vloeit naar de Leie. Via het avontuurlijk wandelpad langs de westelijke bosrand steek je deze bronbeekjes een paar keer over. Het pad leidt naar de heideveldjes en een grote bospoel in het noordwestelijk deel van het bos.

Na 15 km ben ik weer bij mijn beginpunt. Mijn voeten stel ik even bloot aan de buitenlucht. Moe maar voldaan geniet ik nog na van de wandeling. Dit is er een die een goede indruk geeft over wat zich hier allemaal heeft afgespeeld.

Neem zeker net als wij ook de moeite om de Menenpoort en Tyne Cot cemetery te bezoeken.

Ik kreeg ook nog een tip mee om de Menenpoort in Ieper te bekijken. Iedere dag om 20.00 uur wordt hier de last post gespeeld. Voor de omgekomen militairen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het is erg indrukwekkend om dit gebouw te bezoeken en de betekenis er van te weten. Alle namen van omgekomen militairen maken grote indruk.

Na de last post gaat het terug naar de Lakkenhalle waar men nog het Engels volkslied speelt. Daarna volgt een drie keer hoera en is de ceremonie ten einde.

The Last Post
De Last Post is een trompetsignaal, gebruikt in het Britse leger. Oorspronkelijk werd het gespeeld als afsluiting van de dag, tijdens de inspectie van de posten. Tegenwoordig wordt de Last Post vooral gebruikt bij militaire herdenkingen en begrafenissen. In Ieper wordt het elke dag om 20 uur gespeeld onder de Menenpoort door de leden van de Last Post Association, als eerbetoon aan hen die sneuvelden in de Eerste Wereldoorlog. Dit ritueel doet men al sinds 24 juli 1929, met enige onderbreking tijdens de bezetting van Ieper door de Duitses tussen mei 1940 en 6 september 1944. Ook bij de meeste herdenkingen in Groot-Brittannië en Commonwealth-landen wordt het signaal gebruikt.

De Menenpoort
Honderdduizenden soldaten van het Gemenebest trokken door leper op weg naar de slagvelden en al snel werd beslist om de vermisten hier op een monument te herdenken. Het is niet te verwonderen dat de inwoners van leper, die zo snel mogelijk hun huizen en levens opnieuw wilden opbouwen, Net zo opgetogen waren over Churchills grootse plannen om hun hele stad om te vormen tot een gedenkteken voor de gesneuvelden De Belgische regering stemde ermee in dat de Menenpoort en de vestingsmuren ruïnes zouden blijven tot de Britse regering een geschikter plan zou voorleggen.

Tegen de zomer van 1920 waren fondsen vrijgemaakt voor an imperial meorial in the form of a gateway at. the Menin Gate' (een, imperiaal gedenkteken in de vorm van een stadspoort aan de Menenpoort). Sir Reginald Blomfield, een van de belangrijkste architecten: van de Imperial nu Common welath) War Graves Commision, begon aan een Ontwerp. In dat stadium was nog steeds niet bekend hoeveell namen het monument zou dragen; 1.200 panelen bevestigd onder de hoofdboog, in de trappenhallen en loggia's zouden ongeveer 60.000 namen kunnen bevatten, Dat bleek onvoldoende te zijn en een tweede groot monument; voor 35.000 namen werd bij ‘Tyne Cot' gebouwd.

De Menenpoort is, vandaag een van de beroemdste gedenktekens ter wereld en wellicht het enige monument dat elke avond opnieuw tot leven wordt gewekt met de Last Post-plechtigheid om klokslag acht uur. Met meer dan 54.000 namen is dit het tweede grootste, monument voor vermisten dat door de Commonwealth War Graves Commissies wordt beheerd. De Menen poort herdenkt de militairen van het gemenebest zonder gekend graf, maar de duizenden jaarlijkse bezoeken beschouwen het monument veeleer als een herdenkingsplaats voor alle gesneuvelden in de leperboog. Bij de inhuldiging van het monument verklaarde Generaal Plumer: ‘He is not missing. He is here!' (Hij is niet vermist: hij is hier!)

De Commonwealth War Graves Commision is verantwoordelijk voor het herdenken van de ruim 1.700.000 leden van de strijdkrachten van het Gemenebest die het leven lieten tijdens beide wereldoorlogen. De graven en gedenktekens voor al die mannen en vrouwen, die uit alle delen van het Gemenebest kwamen en velerlei en geen geloof waren, zijn terug te vinden in zo’n 150 landen.

Als je de Menenpoort bezocht hebt dan moet je eigenlijk ook Tyne Cot Cemtery bezocht hebben. Dit maakt een even grote indruk als de Menenpoort. Er is een bezoekerscentrum waar je veel persoonlijke zaken van mensen tegenkomt. Ook worden de namen van omgekomen militairen voor gelezen. Met het bezoeken van deze begraafplaats is de wandeling ook gelijk een excursie geworden. Ook hier wordt de nodige informatie gegeven.

Tyne Cot Cemetery
Tyne Cot Cemetery is de grootste en meest bezochte militaire begraafplaats van de Commonwealth ter wereld. Er liggen 12.000 soldaten en op de achtermuur staan nog eens 35.000 namen van vermisten. In het bezoekerscentrum vindt u informatie over de ontstaansgeschiedenis en de architectuur van de begraafplaats en over de mannen die er begraven liggen.

DE OORLOG OP HET WESTELIJK FRONT 1914 1918
In de Eerste Wereldoorlog was het Westelijk Front - een gevechtslijn die zich uitstrekte van de Kanaalkust tot Zwitserland waarlangs ge-durende vier jaar miljoenen mannen vochten en sneuvelden-het voornaamste en essentieleste strijdtoneel. Tegenover het Duitse Leger waren de legers van het Britse Gemenebest, Frankrijk, België en, tegen het einde, de Verenigde Staten opgesteld. De eerste twee maanden, een oorlog van beweging, waren kenmerkend voor het indammen en gedeeltelijk terugslaan van de eerste Duitse uitval. Daarop volgde dan een loopgraafgevecht dat drie en een half jaar duurde - een uitputtings - oorlog - waarbij verdedigende kracht overheersend was. Geen enkele zijde-kon een doorbraak tot stand brengen en er werd hard gevochten voor kleine territoriale winsten. De laatste zeven maanden waren opnieuw een oorlog van beweging, die een hoogtepunt bereikte in het Geallieerd Offensief in augustus en tenslotte de doorbraak bereikte die leidde tot de wapenstilstand van 11 november 1918.

De zes divisies van het Britse Expeditieleger die in het begin van 1914 naar Frankrijk trokken, werden tussen de Franse legers ingezet en speelden een belangrijke rol in de gevechten van Bergen, Le Cateau, de Marne en de Aisne vanaf 23 augustus. De volgende drie weken, toen de gevechtslijn zich iedere dag verplaatste, waren een kritieke periode waarin het Duitse plan om de oorlog met één slag te beëindigen, tegengehouden werd en de afloop ervan uitgesteld werd.

In de eerste twee weken van oktober werd het Britse Expeditieleger van de centrale sector van het front naar Vlaanderen overgeplaatst. Deze verplaatsing verkortte haar communicatielijnen die door Duin¬kerke, Calais en Boulogne liepen en maakten het mogelijk deze havens te beschermen, die van levensbelang waren zowel voor hun eigen bevoorrading en versterking als voor het commando over het kanaal van de Koninklijke Zeemacht.

Tijdens de daarop volgende vier jaren, groeide het Britse Expeditieleger uit tot vijftig Britse en twaalf overzeese Gemenebest divisies - Canadese, Australische, Nieuwzee-landse, Zuidafrikaanse, Indische en troepen van Newfoundland, Brits West-Indië en andere territoria - en nam het geleidelijk aan meer van de noord-sektor van de geallieerde lijn over en leverde een reeks van hevige gevechten waarvan de grootste de Eerste Slag aan de Somme was in 1916.

Nadat de Duitse aanvallen van eind maart tot midden juli 1918 in bedwang gehouden werden, begon op 8 augustus de opmars naar de overwinning met de Slag van Amiens, die voortgezet werd langs een verruimend front met de tweede gevechten van de Somme en Arras en die zich in september uitbreidde tot de "leper Salient". De opmars versnelde in vaart en tegen de dag van de wapenstilstand was de frontlijn 50 mijlen of meer oostwaarts gelegen als bij het begin.

Bijna 750.000 soldaten, zeelieden en vliegers van het Gemenebest sneuvelden aan het Westelijk front - 200.000 in België en meer dan 500.000 in Frankrijk. Zij worden herdacht op grafstenen in meer dan 1000 oorlogsbegraafplaatsen en 2000 burgerbegraafplaatsen of op één van de zes monumenten in België en twintig in Frankrijk, die de namen dragen van meer dan 300.00 die geen gekend graf hebben.

Dit was een hele mooie wandeling om te lopen. Zeker ook met alles wat ik gezien heb. De 15 kilometers die deze wandeling lang is maken het zeker de moeite waard. Ik heb er een 5 uur over gedaan. Ook om alles te lezen en foto’s te maken.

Zoals ik al aan gaf is één dag te kort om hier alles te zien. Neem gerust de tijd om er een keer heen te gaan. Er is meer dan genoeg te zien en de omgeving is ook meer dan de moeite waard. Een schitterend gebied om te wandelen en te fietsen.
 

Geraadpleegde websites:

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Hooge_Crater_Cemetery
• http://www.forumeerstewereldoorlog.nl
• http://inventaris.vioe.be/woi/relict/770
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Menenpoort
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Last_Post

POI's

• 177Th Tunnulling Company N50.8522 E2.9370
• 5th Australian Division N50.8569 E2.9908
• A19 N50.8483 E2.9811
• B&B The Protea N50.8423 E2.9662
• Bellewaerde park N50.8454 E2.9527
• Clapham Junction N50.8435 E2.9618
• Dennis Henry Wheeler N50.8347 E2.9723
• Domeinbos N50.8485 E2.9820
• Hooge Crater begraafplaats N50.8462 E2.9438
• Hooge Crater Museum N50.8463 E2.9442
• James Brodie N50.8478 E2.9706
• Kapel N50.8545 E2.9463
• Kapel 2 N50.8557 E2.9683
• Nonnebossen N50.8460 E2.9698
• Polygon wood cemetery N50.8570 E2.9906
• Princess Patricia's N50.8545 E2.9504
• Royal Rifle Corps N50.8458 E2.9492
• Scott post N50.8534 E2.9877
• Scottisch battalion N50.8518 E2.9373
• Start/finish/parkeerplaats N50.8472 E2.9741
• Twinkeltje N50.8548 E2.9693