Start/finish/parkeerplaats N51 24.239 E4 21.278
We parkeren langs de Putseweg, voorbij nr 25, nabij nr 26, aan de rand waar het bos begint. Het is geen royale plaats, maar er staan meerdere auto’s.

We starten pal oost over de ruime zandweg. Verder op zullen we naar links het smalle paadje – prachtig! – volgen.

Het is enigszins nat door het lange gras. Links het Heidelandschap, met ergens middenin een ven, het Kleine Meer.

Groote Meer N51 24.176 E4 21.781
De Groote Meer en de Kalmthoutse Heide in België zijn onderdeel van het grensoverschrijdende natuurpark De Zoom-Kalmthoutse Heide.

Het gebied is goed voor de nachtzwaluw, boomleeuwerik en roodborsttapuit, de (ongevaarlijke) gladde slang en zeldzame vlinders als het heideblauwtje.

Ook de heidevegetatie zal opbloeien. Struikhei, dophei en korstmossen zullen zich uitbreiden. Aan de venoevers wordt weer plaatsgemaakt voor vleesetende zonnedauw en oeverkruid.

In Groote Meer en de Kalmthoutse Heide liggen straks nieuwe en verbeterde wandel- en fietspaden, zodat u volop van de natuur kunt genieten. Nu bent u hier ook al meer dan welkom. Tijdens een gemarkeerde tocht wandelt u door heuvelachtig terrein met bos, heide, stuifzand en vennen. Bron: http://www.natuurmonumenten.nl.

Kleine Meer N51 24.667 E4 21.872
Strijd tegen verdroging.
Groote Meer en Kleine Meer zijn twee van die vennen. Ze staan het grootse deel van het jaar droog. Natuurmonumenten pakt de verdroging aan. De komende jaren zorgen we voor verbetering van de waterstand, zodat de vennen weer gaan leven.

Het Kleine Meer, een ven van 34 ha groot is onderdeel van Landgoed Groote Meer. Het ven is een belangrijk rust- en broedgebied voor vogels zoals de geoorde fuut en dodaars.

De familie Manceau, die het landgoed van 1902 tot 1919 bezat, wilde het Kleine Meer omvormen tot een landbouwgebied.

Sloten en zakputten werden gegraven om het water af te voeren en het onder de leemlagen weg te laten lopen. Toen de familie Cogels de nieuwe eigenaar werd van het landgoed, werd het roer om gegooid. De sloten en zakputten werden gedempt.

Sinds 1999 is de Vereniging Natuurmonumenten eigenaar van het Kleine Meer. Het meer wordt omsloten door een gemengd bos en is niet toegankelijk voor het publiek. Wel bestaat de mogelijkheid om over het pad te wandelen langs het meer dat prachtige uitzichtpunten biedt.

Na het Kleine Meer passeren we de Staartsche Heide. Tegen het einde ligt een alternatieve parkeerplaats vanuit Huijbergen toegankelijk. Daar gaan we links langs de camping af. We doorkruisen een boeiend stukje zandduinen. Bij de verharde weg zien we een opvallend rustpunt meet picknicktafels en informatieborden. Daarachter liggen enkele kleine gebiedjes van Kortenhoef. Zeer de moeite waard voor een klein ommetje.

Wij gaan over het fietspad verder tot de achteringang van het vakantiepark. Langs de huisjes af komen we bij het restaurant, waar we de lunch gebruiken. Maar verder op bij de rotonde of bij de abdij kunnen we ook pauzeren.

Staartse Heide N51 25.114 E4 22.206
Het bos op de Staartsche Heide bestaat voornamelijk uit grove den, Corsicaanse den en de zeeden, met de grote dennenappels en lange naalden. Op deze Staartse Heide worden bomen gekapt om de oorspronkelijke struikheide weer een kans te geven. De zandduinen op dit perceel waren oorspronkelijk begroeid met struikheide, maar de laatste 30 jaar hebben de bomen de overhand gekregen.

Er wordt nu getracht om de heidegroei op de zandduinen te herstellen. Daarom wordt het merendeel van de dennen en berken gekapt; de eiken mogen blijven staan. Gelukkig staan er nog enkele bosjes struikheide en die mogen de komende jaren uitgroeien tot een mooi heidelandschap.

Kortenhoef N51 25.246 E4 21.555
Langs de verharde weg tussen Huijbergen en Ossendrecht ligt een klein natuurreservaat, dat een gevarieerde voorgeschiedenis kent. Er zijn nu grazers uitgezet om het terrein open te houden. Ook liggen hier twee kleine wandelingen langs het Bronven en het Wasven. Met een beetje geluk ziet u de landgeiten of de IJslandse pony’s.

Na het vakantiepark kunnen we rechtstreeks naar de abdij, maar het blijkt heel mooi te zijn in het heuvelachtige bos. We lopen een stukske om. Dan passeren we de Volksabdij – een volgende keer willen we er gaan overnachten, om nog meer wandelingen uit te zetten, natuurlijk – en volgen een route over de Vluchtheuvel. Tegen het einde – we komen ietwat in tijdnood - gaan wij links een ingekorte route volgen, maar – niet gecontroleerd – heb ik de route verlengd om Calfven heen, om zo de hoge Wal te laten zien en een stukje door de Noordpolder te gaan.

Volksabdij O.L.V ter Duinen N51 24.550 E4 20.480
Geschiedenis van De Volksabdij
In 1936 heeft kapelaan Floor van Putte De Volksabdij gesticht. Het was toen een werkkamp voor werkeloze jongeren uit de omgeving. Toen het gebouw in 1941 geopend werd, is Maria beschermheilige geworden. De Volksabdij ligt in een glooiend landschap met een zandbodem, zo is de naam De Volksabdij Onze Lieve Vrouw ter Duinen ontstaan.

In de tweede wereldoorlog was De Volksabdij een noodziekenhuis. Later hebben de Duitse bezetters de abdij gevorderd. Daarna zijn de broeders van Huijbergen er gaan wonen tot 1 december 2001. Direct na de oorlog werd De Volksabdij ingezet om de kinderen van politieke delinquenten (NSB’ers) op te vangen. De kinderen kregen er een technische opleiding en zo is de LTS en het internaat ontstaan. Er wordt ook nu nog technisch onderwijs gegeven maar nu is de school een onderdeel van de OMO Scholengroep. Toen het internaat werd opgeheven heeft priester M. Heeren een bezinningscentrum opgericht.

Vluchtheuvel N51 24.411 E4 19.737
Vluchtheuvel ligt op de hoge zandgronden van Noord-Brabant. Er is ongeveer dertig meter hoogteverschil met de naastgelegen Noordpolder van Ossendrecht. In het bos staan Oostenrijkse dennen en groeien berk en vlier.

Broedvogels zijn Vlaamse gaai, roodborstje, koolmees en pimpelmees. Natuurmonumenten creëert open plekken in het bos waar loofbomen als berk en lijsterbes kunnen ontkiemen. Met deze ingreep ontstaat een gevarieerder, natuurlijker bos.

Brabantse Wal 1. N51 24.734 E4 18.769
Langs de grens van West-Brabant met Zeeland en Vlaanderen ligt een opvallend landschap: De Brabantse Wal.

De hoge met bos bedekte zandgronden gaan hier over in de lager gelegen zeekleipolders. Het meest opvallend is de steilrand, een monument van aardkundige waarde.

De steilrand slingert van Ossendrecht langs Hoogerheide, Woensdrecht en Bergen op Zoom tot in Steenbergen.

Brabantse Wal 2. N51 24.132 E4 19.180
De ondergrond van de Brabantse Wal bestaat in hoofdzaak uit zandige afzettingen met plaatselijk kleilagen. Op de hoge kant van de Wal liggen zandverstuivingen die veelal bebost zijn.

De steilrand van de Brabantse Wal heeft op sommige plaatsen een hoogteverschil van zo'n 20 meter. De steilrand is gevormd door erosie van de Schelde. Restanten van deze oude rivierlopen bevinden zich in de polders.

In geologisch opzicht is de Brabantse Wal een uniek element in het Nederlandse landschap.

Noordpolder van Ossendrecht N51 24.332 E4 18.707
Dit oude poldergebied aan de voet van de Brabantse Wal ligt op de overgang van lage kleigronden naar hoge zandgronden. Vanuit de hoge wal wordt water ondergronds opgestuwd naar de lage polder, waar het als kwelwater aan de oppervlakte komt. De polder was hierdoor altijd erg drassig en niet echt geschikt voor landbouw.

Om dit schone kwelwater vast te houden en vervuild water uit de omgeving buiten te houden, plaatst Natuurmonumenten stuwtjes in de afwateringssloten. Daarmee creëren we natte graslandjes waar dotterbloemen kunnen groeien, lees hier meer daarover. Het slotenpatroon blijft bewaard vanwege de cultuurhistorische waarde.

We zien dat de honden op delen van deze tocht los mogen meelopen. Dat is bijzonder.

Daarna sluiten we deze wandeling af langs een schitterend vennetje. Verboden te vissen, staat er. Maar de reiger weet wel beter; hij zeilt van de ene oever naar de andere en houdt ons angstvallig in de gaten…

We komen hier zeker nog eens terug.

Voor meer wandelingen zie: http://www.grensparkzk.nl

Startpunt 

• Start/finish/parkeerplaats voorbij Putseweg 25  51 24.239 E4 21.278
  
• Alternatief: vanuit Huijbergen

Geraadpleegde websites:

• http://www.grensparkzk.nl/
• www.brabantslandschap.nl
• http://www.natuurmonumenten.nl/

POI's

• Brabantse Wal 1 N51.4122 E4.3128
• Brabantse Wal 2 N51.4021 E4.3196
• Groote Meer N51.4029 E4.3630
• Kleine Meer N51.4111 E4.3645
• Kortenhoef N51.4207 E4.3592
• Noordpolder van Ossendrecht N51.4055 E4.3117
• Parkeren Alternatief N51.4210 E4.3683
• Pauze Abdij N51.4091 E4.3407
• Pauze Familyland N51.4155 E4.3468
• Pauze Jagersrust N51.4090 E4.3504
• Staartse Heide N51.4185 E4.3700
• Start/finish/parkeerplaats N51.4039 E4.3546
• Vluchtheuvel N51.4068 E4.3289
• Volksabdij O.L.V ter Duinen N51.4091 E4.3413