Inleiding
We hebben deze wandeling als één grote track uitgezet; in één tocht van vier uur gaans valt er echter te veel te verwerken…. We hebben - terecht - heel veel tekst deze keer. 

We hebben gekozen voor een doorlopende tekst over de historie van de stad. We zijn minder in gegaan op de details.

Ter plaatse van een POI geven we een verwijzing naar de Tekst #. 

START / FINISH /PARKEREN N51 25.634 E5 28.828 Alberdingk Thijmlaan 25
We kunnen betaald parkeren bij het Stadswandelpark, het Parktheater. Aan de overkant van de Rondweg (voorbij het viaduct) kan gratis geparkeerd worden

We zullen het park rustig bekijken tegen het einde van de wandeling.

Bij GAMMA aan de Kanaalstraat Noord kan gratis geparkeerd worden. Maar dan begint de route geheel anders bij de Kanaalbrug/DAF-museun. 

# Dommel N51 25.808 E5 28.753
# Vestdijk / Genderstraatje N51 26.371 E5 28.856
# Philipsfabriekje N51 26.362 E5 28.513

De Dommel is de levensader van Eindhoven. Niet zoals de Maas, die een scheepvaartfunctie heeft, maar als voorziening van defensiewater rond de ommuring of later als waswater voor de opkomende industrie.

Ook het riviertje de Gender vormt daar een deel van.

De oorspronkelijke kern van de Eyndhoven wordt eeuwenlang omgeven door een gracht van twee meter breed met daarachter een verhoogde wal. Straatnamen als de Wal, Keizersgracht, Emmasingel en Vestdijk verwijzen hiernaar.

Nu vertrekken we door de dure wijk en het mooie park langs de Dommel naar het centrum.
Tekst #1

We komen bij het mooiste, grootste en ook belangrijkste museum van de stad, het Van Abbe Museum.
Tekst #10

2. # Eindhoven – Stratumseind N51 26.146 E5 28.975
Kijken we naar de omliggende plaatsen als Veldhoven, Broekhoven, Riethoven, Westerhoven, dan duiden die plaatsen op een duidelijke term.

Maar Eindhoven is het laatste hof van wat? De Gender? Was het (G)ender-hoven – Endehoven? Of vernoemd naar het gehucht Eindje, als einde van het dorp Woensel? Helemaal duidelijk is het niet.

Eyndhoven bestaat al in 1232, wanneer het stadsrechten krijgt van Hertog Hendrik I van Brabant. Belangrijk in de bevordering van de handel op de kruising van wegen van Den Bosch naar Luik en van Antwerpen naar Duitsland.

We steken de Dommel over en zien de Rode Loper, en het prachtige museumgebouw aan het water en er tegenover het Designhuis.
Tekst #13

Want Eindhoven is bij uitstek de Design stad van Nederland. Met de Dutch Design Week komen hier 180 000 bezoekers.

De Lichtjesroute in het najaar biedt een stralend beeld van na de Bevrijding.

 

3. # Mottenburcht N51 26.316 E5 29.084
# Villa Ravensdonck - Kasteel N51 26.305 E5 28.900
Alleen onder de Hertogen van Brabant heeft er rust geheerst. Er ligt rond 1100 een mottenburcht waar nu de Paterskerk staat. Net buiten de grachten. Ten Haghe wordt de zetel van de Heren van Eindhoven, in 1286 gaat dat over naar de Heren van Cranendonck.

We vinden nog steeds de Brabantse leeuw en de drie hoorns van de geslacht Cranendonck in het wapen van Eindhoven.

Omstreeks 1400 wordt de omwalling rond de grachten opgeworpen. Ook worden de gilden (1412) opgericht en volgt binnen de grachten een nieuw kasteel, waar nu Villa Ravensdonck staat. Blootgelegd bij de opbouw van het Heuvelplan. Op de plaats van de motte wordt een klooster Mariënhage gebouwd.

In 1483 wordt de Heerlijkheid Eindhoven verkocht aan de graven van Egmont. Via Anna van Egmont, de latere vrouw van Willem van Oranje komt Eindhoven in handen van het huis van Nassau.

We komen uit op het Stratumseind, hèt uitgaanscentrum van de stad.
Tekst #2

Over de brug links passeren we op de hoek Leo Schellens & Co.'s Trijpfabriek N.V.
Tekst #8

Eerst de Vestdijk oversteken en dan rechts naar de Tongelresestraat. Daar passeren we de muur van Karel I Van Abbe.
Tekst #9

 

4. # De Gilden – HOME N51 25.359 E5 28.607
Met de oprichting van de gilden - touwslagers, schoenmakers, smeden en bakkers, brouwers en slagers, linnenwevers, leerlooiers, lakenwevers, ververij, volderij, scheerders en de verkopers daarvan (lievetiers, peltiers en drapeniers) ontstaan in deze omgeving de voorlopers van de textielindustrie.

Er breekt een periode van welvaart aan met veel handelsverkeer en een bloeiende nijverheid. Helaas beginnen eind 15e eeuw de oorlogshandelingen en daarna de uitbuiting tot 1800.

Over de brug – ook een bijzondere hefbrug – over het Eindhovensch Kanaal zien we het DAF Museum. Van Doorne is hier in 1928 begonnen.
Tekst #15

5. # Inwoners – Stadhuis N51 26.101 E5 28.830
Om deze kern Eindhoven heen liggen kleine gehuchten met hooguit een paar honderd inwoners.

Eindhoven zelf blijft tussen 1200 en 1800 rond de 1000 tot 2000 inwoners tellen. Waarom groeit dit aantal niet? Veel oorlogsgeweld, plunderende soldaten, brandstichting en ziektes als de pest vergen vele slachtoffers.

Pas als Eindhoven in 1920 de omringende dorpjes opneemt binnen haar grenzen begint het inwoneraantal te groeien. Explosief zelfs, met de komst van de grote fabrikanten zoals Philips en DAF.

Brabant ligt op de grens van noord en zuid. De Romeinen komen tot de grote rivieren. Door de geschiedenis heen volgen machtswisselingen, die Brabant als bufferzone beschouwen.

Van 1486 tot 1648 – in 150 jaar tijd - is de stad 20 keer van machthebber verwisseld. Gelre, Holland, Spanje, Oostenrijk, maar ook Prinsbisdom Luik was Bisdom Den Bosch niet gunstig genegen. En de soldaten plunderen keer op keer of steken de zaak in brand.

Geen prettige tijd voor de bevolking. Niet vreemd dat er permanente armoede heerst.

Langs de haven – die nu niet meer in gebruik is / de Beatrixhaven aan de andere kant van Eindhoven nog wel – lopen we naar de oudste motte, op de plaats, waar nu de Paterskerk en klooster Mariënhage staat. Een oude muur zien we daar nog van.
Tekst #3

6. # Jan van Hooff - Markt N51 26.366 E5 28.712
Plunderende soldaten en protestantse overheersing. Maar met de Vrede van Münster is de rust nog niet teruggekeerd: De Hertog van Lotharingen, Spaanse en Oostenrijkse successie oorlogen, wederom krijgt Eindhoven vreemde soldaten over de vloer. Katholieke kerken worden onder protestants gezag geplaatst en alleen protestanten mogen een openbaar ambt bekleden.

Ze zullen het niet gemakkelijk krijgen. Vele textielondernemers ontvluchten de regio. Door de hoge belastingen, uitbuiting, achterstelling en wingewest gaat het de bevolking steeds slechter. Er ontstaat een patriottische beweging.

Voorvechters van individuele vrijheid, vrijheid van meningsuiting, verzet tegen aristocratie, erfelijke ambten en privileges en godsdienstgelijkheid.

Jan van Hooff – op de markt bij Frits Philips – leidt de Patriotten, samen met de Fransen tegen de Republiek in Den Haag. 6 maart 1793 wordt de vrijheidsboom geplant in Eindhoven.

Na de Paterskerk gaan we naar de Vestdijk, waar vroeger een van de grachten lag.
Tekst #1

Op de hoek tegenover het hotel zien we de Villa Ravensdonck op de plaats waar het vroegere kasteel heeft gestaan.
Tekst #3

Daarachter stond het Binnenziekenhuis, nu ligt er de Heuvel Galerie, waar we later nog doorheen gaan.

7. # Kleine bedrijfjes N51 26.498 E5 29.038
De Franse tijd onder Napoleon brengt dan gelijkberechtiging, maar de gilden worden opgeheven. Ook worden grote wegen aangelegd, de napoleonswegen, vooral noord-zuid, Den Bosch – Eindhoven – Hasselt –Luik.

Dat brengt de handel weer op gang en er worden kleine fabriekjes gebouwd. In 1800 vinden we er: 9 linnen-, 4 katoenen- en 2 wollenstoffenfabriekjes, 8 gemengde stoffenfabrieken, 10 textielververijen, 8 leerlooierijen en 15 hoedenmakerijen op ongeveer 2000 inwoners.

Later volgen margarine, azijn, paraplu's, cichorei, hoeden, petten, strohulzen, chocolade, draadnagels, knopen, waskaarsen, zout, bier, en papierverwerking. Vooral langs de Dommel worden aanvankelijk veel fabrieken gevestigd.

1830 groeit de tabaks- en sigarenindustrie. Als in 1846 het Eindhovensch Kanaal gereed komt en als in 1866 de spoorlijnverbindingen met Utrecht, Rotterdam – via Boxtel -, Hasselt en Venlo volgen, dan gaat er een wereld voor Eindhoven open.

We kunnen nu direct naar het station, maar via de Dommelstraat links door de fietstunnel naar de TU.
Tekst #7

Door de Kennispoort langs de kegels – de Flying Pins - naar het station. We zien de moderne stadsbussen van Phileas. Door het station en op het stationsplein even dag zeggen tegen Anton Philips – knopen aan zijn mouwen tellen.

Daarna gaan we naar C&A, Bijenkorf, Piazza en Demer. Ooit zwaar getroffen in de oorlog.
Tekst #14

8. # Industrialisatie N51 26.153 E5 29.084
Omstreeks 1795 kocht Spoor een huis aan de Dommel en begon een fabriekje voor katoenen stoffen.

In 1810 waren er twee fabrieken: één voor katoen en één voor wol. Er waren 44 arbeiders en 87 thuiswerkers in dienst. Op dezelfde plaats: Van den Briel en Verster, ofwel de Koninklijke Eindhovensche Damast-Linnen- & Pellen-Fabriek is opgericht in 1847…

Nu is alleen de muur nog over. Erachter ligt een publiekspodium.

In 1839 kwam Jacobus Schellens vanuit Eersel naar Eindhoven. Hij nam de plaats in van De Moll in de reeds bestaande vennootschap tussen Jan Hendrik de Moll en Mathijs Willems.

In 1844 werd de vennootschap ontbonden en ging Schellens alleen verder. Schellens bestaat nog steeds en produceert zeer exclusieve stoffen voor luxe jachten en hotels.

Zo hebben er in Eindhoven wel 20 textielbedrijven gestaan die na de tweede wereld oorlog vanwege lagere omzet en hogere lonen hebben moeten afhaken.

In de Schellens fabriek is sinds 2014 de Stadsbrouwerij  gevestigd. De bieren van Stadsbrouwerij Eindhoven waren van 2012 tot eind 2014 te koop onder de naam Eijkenrode Bier.

Daarna werden de bieren overgedragen aan Stadsbrouwerij Eindhoven en werden vanaf begin 2015 de bieren hier ook gebrouwen. ​Stadbrouwerij Eindhoven is ontworpen om voldoende bieren te kunnen maken voor het eigen proeflokaal en voor diverse horeca-zaken in Eindhoven.

De brouwerij wil de bieren in de Eindhovense horeca krijgen precies zoals het vroeger ook het geval was. Daartoe hebben ze een 1000 liter brouwinstallatie aangeschaft met voldoende lageringcapaciteit om deze bieren te kunnen maken.

De installatie is geschikt om de meer traditionele bieren te maken maar ook de hoppige bieren. Ook zal de brouwerij een eigen pils gaan maken, maar daar is nog even tijd voor nodig. 

Dan komt Philips in beeld met het lampenmaakstertje voor de Wittte Dame, De Admirant en het nieuwe monumentje bij Philips Lighting.
Tekst #11

9. # Tabaksindustrie N51 26.174 E5 29.374
Was het begin 19e eeuw vooral snuiftabak, met de komst van de sigaar 50 jaar later werd vooral de sigaren industrie een factor van belang. Van de 20 tot 30 kleinere bedrijfjes zijn vooral Mignot & De Block en Karel I de grote spelers. Bekend van Kings Cross, Hunter en Mascotte vloeitjes.

Mignot is de schenker van de grote fontein op het Leenderplein. Karel I was de fabriek van Henri Jacob van Abbe, de stichter van de kunstverzameling Van Abbe, later het museum. Voor de oorlog was Karel I de op een na grootste werkgever in Eindhoven in moderne fabrieken met tot 2500 werknemers.

Uiteindelijk is de industrie sterk geautomatiseerd en door grote internationale bedrijven zoals Scandinavian Tobacco Group overgenomen.

Gerelateerd aan deze industrie zijn de luciferfabrieken van Molen lucifers en de Picus, die de cederhouten sigarenkistjes fabriceerde.

Nu werken in Nederland in de hele sector nog 900 mensen, die 2,5 miljard stuks per jaar produceren, waarmee Nederland op de tweede plaats komt van sigarenproducerende landen, na de Verenigde Staten.

10. # Van Abbe Museum N51 26.070 E5 28.927
Het is zo eenvoudig om de buitenkant van een zo modern museum te beschrijven, maar binnen volgt een bloemlezing… in het kader van het jubileumjaar heeft het museum tien verzamelaars … als internationaal gerenommeerd museum voor hedendaagse kunst kunnen….

Wassily Kandinsky toont een landschap met een dorpje…Op dit doek beeldt de Nederlandse schilder Carel Willink zichzelf af samen met…Lezende vrouw' een vrouw op een stoel. Het is het dorp Murnau gelegen te midden van de Beierse heuvels. Haar hand rust op…een rijke en gevarieerde collectie met bijna 2700 werken…

Wie zegt dat je eerst wat over kunst moet weten voordat je er iets over mag zeggen? In dit landschap met een kerk en wat huizen evenals bomen en heuvels... schildert de Russische kunstenaar Marc Chagall een grote cirkelvorm op…de uit Spanje afkomstige kunstenaar Pablo... wordt bij zijn keuzen voor kleur en vorm veel meer geleid door zijn gevoel, dan door wat zijn oog waarneemt.…

Balzac van Rodin ziet het allemaal voorbij komen.

Langs de Ventoseflat komen we bij het PSV-stadion. Daarachter ligt het Philips Dorp. Bij het PSV-stadion staan nog de toegangszuilen met “Philips” “Dorp”
Tekst #12

Langs de Steentjeskerk en de moskee keren we terug naar het Centrum. Met de Emmasingel met het kleine Philipsfabriekje, Keizersgracht en de Wal wordt tot aan de Dommel het oorspronkelijke Eyndhoven begrensd.
Tekst #1

11. # Philips N51 26.439 E5 28.510
Ook voor Gerard Philips in 1891 als hij in Eindhoven - daar was een fabriekspand vrij aan de Emmasingel, nu het museum – de Eerste Gloeilampenfabriek in gebruik neemt.

Als in 1899 zijn broer en handelsman Anton in de zaak komt, schiet vanaf 1907 het bedrijf omhoog. Naast lampen volgen radio’s, elektronenbuizen en een enorm scala aan nevenproducten.

Zo bouwt Philips een eigen machinefabriek, glasfabriek, karton- en verpakkingsfabriek, (edel)gasfabriek, en ga maar door. In 1920 worden de Lichttoren, de Witte Dame en het bruine hoofdkantoor aan de Emmasingel – nu de Admirant – gebouwd.

12. #Philips Maatschappelijke impact N51 26.426 E5 28.021
Philips is ook maatschappelijk een belangrijke factor. Steeds meer mensen zijn nodig om de productie op gang te houden. Meer dan in de directe omgeving beschikbaar zijn. Vanuit Gelderland, Overijssel en Drenthe worden mensen naar Eindhoven gehaald.

Door de Philips Woningbouwvereniging Hertog Hendrik van Lotharingen, HHvL, worden hele wijken gebouwd, zoals het Philips Dorp en het Drenths Dorp. Met Philips bibliotheek, Philips Bedrijfsschool, Philips Sterrenwacht, Philips OntspanningsCentrum en de Philips Sport Vereniging, nog steeds bekend onder de bekende afkorting, ontstaat een hele Philips cultuur.

Als blijkt, dat de lokale winkeliers hun prijzen verhogen, zodra de Philipsmedewerkers salarisverhoging krijgen volgt zelfs een eigen kruidenier onder de naam Etos.

Met bussen worden werknemers uit België opgehaald – Vipre vervoer, Vervoer Industrieel Personeel Regio Eindhoven.

Inmiddels is die cultuur sterk verminderd. Zelfs het in het Heuvelplan gelegen Muziekcentrum Frits Philips is omgedoopt tot Muziekgebouw Eindhoven.

Door de winkelstraat naar de Demer met de verschillende panden, dan de Markt met Frits Philips, Meneer Frits heet hij hier, tegenover Jan van Hooff.
Tekst #6

Mooi plein, toch maar verder door het moderne shoppingcenter met het Muziekgebouw.

13. # Van groei naar spin-off: Brainport N51 26.746 E5 28.932 Philips groeide uit tot een machtig concern met een top in 1974 met 410 000 werknemers, 91 000 in Nederland.

Na eindeloze reorganisaties, afstoten van sectoren, vele ontslagen is het bedrijf uit Eindhoven verdwenen – nog slechts Philips Lighting en Philips Research zijn in Eindhoven en Medical Systems in Best te vinden.

In 2010 heeft de firma nog 120 000 werknemers, waarvan 12 000 in Nederland. Het hoofdkantoor staat nu in Amsterdam.

De spin-off van hoogwaardige technologie heeft geleid tot nieuwe bedrijven als ASML in Veldhoven – 6000 werknemers - en de High Tech Campus, voortgekomen uit het Natuurkundig Laboratorium, het NatLab, al opgericht door Gerard Philips. Nu behoort de Campus tot de 15 grootste technologie centra van de wereld met 8000 onderzoekers en meer dan 90 bedrijven. 50% van de Nederlandse octrooiaanvragen komen hier vandaan.
Eindhoven is in 2011 uitgeroepen tot de Slimste Regio van de Wereld!

Langs de Catherinakerk naar het stadhuis, met het oorlogsmonument, en bij de Rietveld-abri komen we weer bij de Dommel.
Tekst #5

We blijven voor de rivier en gaan langs de begraafplaats – zouden er bekenden liggen? – door het Anne Frank park.

Natuurlijk kunnen we nu terug naar de startplaats maar door het park verder ontdekken we dat er veel groen te vinden is in de stad.

14. # Bombardementen N51 26.460 E5 28.645
Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het hart van Eindhoven enkele keren zwaar gebombardeerd, waarmee het na Rotterdam de zwaarst getroffen stad in Nederland is. Rond het station en de Philipsfabrieken zijn flinke verwoestingen aangebracht met vele slachtoffers.

Bij Philips Lighting / Art Hotel is men bezig met het plaatsen van een monumentje, opgericht ter nagedachtenis van de gevallenen op 6 december 1942. Ook monumenten, maar dan ontstaan in de wederopbouw, zijn het C&A warenhuis – met mooie details - en de winkelstraat de Demer.

Met de wederopbouw vallen de grote gebouwen van C&A en Lodewijks op en op de percelen van de Demer worden nieuwe winkels opgebouwd. Doordat verschillende architecten hieraan meewerken ontstaat een prachtige variatie. Bij de opbouw van de Hermanis Boexstraat volgt men het stedelijk allure, geen kleine winkeltjes, maar panden in een groot geheel.

De stedelijke uitstraling komt vooral aan het licht met de bouw van de Heuvel Galerie. Een modern complex met aan de Markt een warm centrum.

Voorbij de rondweg komen we uit bij de idyllische watermolen met de stuw, een bijzonder plekje. Bijzonder is hier ook de tocht door het oud Brabantse landschap en hier liggen de recreatieve parken.

Een heel bijzondere is het HOME – het prehistorisch en middeleeuws dorp. We kunnen het bijna terug kennen uit ons verhaal.
Tekst #4

15. # DAF (Museum) N51 26.245 E5 29.430
In 1932 wordt door Huub van Doorne het bedrijf Van Doorne’s Aanhangwagen Fabriek opgericht, afgekort DAF. Na de oorlog verandert de naam in Van Doorne’s Automobiel Fabriek, als met de start van de vrachtwagenproductie wordt begonnen.

In 1958 ziet de eerste personenwagen het licht. De auto met het Pientere Pookje, een traploos geregelde automatische versnellingsbak. In 1975 wordt de personenwagen sectie afgestoten. De vrachtwagenproductie gaat door tot in 1993 een faillissement volgt.

Na de doorstart met Paccar volgt een succesvolle reeks producten en in 2007 rolt de 750 000 truck van de band.

Na de oorlog wordt DAF de tweede grote speler op de arbeidsmarkt. Nu werken nog 4800 mensen die per jaar 25 000 zware en 6500 lichte vrachtwagens maken. Daarmee haalt DAF een Europees marktaandeel van 8% voor de kleine en 15% van de grote vrachtwagens (>15 ton).

In het Stadswandelpark zien we de prachtigste kunstwerken van de stad. Niet alleen hier natuurlijk, maar wel de grootste concentratie. De VVV heeft een speciale beschrijving beschikbaar gesteld.

Met een radiomonument, typisch voor Eindhoven, de Philips sterrenwacht, de Hub van Doorne muziekkiosk en tot slot het Parktheater is dit een bijzondere plek, waar Klassiek in het Groen klinkt.

In dit park staan zoveel bijzondere bomen en beelden, dat het maar goed is, dat je er niet begonnen bent. Want dan kom je tijd te kort en komt er geen eind aan, in Eindhoven.

Als dorp telkens teruggeslagen tot afgebrande armoe, als stad gegroeid tot de intelligentste wereldtop.

Ik heb alleen geprobeerd om een beeld van de stad weer te geven. 

Over deze zelfde wandeling kan een heel ander verhaal verteld worden. Maar ik hoop toch dat u ervan genoten hebt.

Houdoe.

Startpunt 

•  START / FINISH /PARKEREN N51 25.634 E5 28.828 Alberdingk Thijmlaan 25 
• Start Alternatief NS-station Eindhoven N51 26.581 E5 28.801
• Start ALTERNATIEF (GRATIS) N51 26.174 E5 29.839 Kanaaldijk Noord 15  

Geraadpleegde Websites

• http://www.leoschellens.com  
• http://nl.wikipedia.org/wiki/Textielindustrie_in_Eindhoven  
• http://www.hansvogels.nl/eindhoven/geschiedenis.htm
• http://www.rhc-eindhoven.nl/
• http://www.zien.info/eindh.nl/J5005704.HTM

POI's

• #01 Dommel N51.4301 E5.4792
• #01 Philipsfabriekje N51.4393 E5.4752
• #01 Vestdijk / Genderstraatje N51.4395 E5.4809
• #02 Stratumseind N51.4357 E5.4829
• #03 Motte / Mariënhage N51.4385 E5.4847
• #03 Villa Ravensdonck vm Kasteel N51.4384 E5.4816
• #04 Prehistorisch Dorp HOME N51.4226 E5.4767
• #05 Stadhuis N51.4350 E5.4804
• #06 Jan van Hooff - Markt N51.4394 E5.4785
• #07 Van den Briel en Verster N51.4416 E5.4839
• #08 Schellens Trijp fabriek N51.4358 E5.4847
• #09 Van Abbe N51.4362 E5.4895
• #10 Van Abbe Museum N51.4345 E5.4821
• #11 Philips Lichttoren N51.4406 E5.4751
• #12 Philips Dorp N51.4404 E5.4670
• #13 Designhuis N51.4355 E5.4821
• #14 C&A warenhuis N51.4409 E5.4774
• #15 DAF Museum N51.4374 E5.4904
• 40-45 monument N51.4409 E5.4741
• Admirant en ...... N51.4386 E5.4746
• Anne Frank monument N51.4319 E5.4782
• Anton Philips N51.4418 E5.4800
• Balsac N51.4342 E5.4811
• Begraafplaats N51.4336 E5.4768
• Blob N51.4407 E5.4760
• Busstation N51.4437 E5.4782
• Catherina kerk N51.4369 E5.4791
• De Tongelreep Zwemcentrum N51.4167 E5.4774
• Demer winkelstraat N51.4403 E5.4770
• Eindhovensch Kanaal N51.4369 E5.4893
• Frits Philips N51.4395 E5.4783
• Genneper Parken N51.4215 E5.4720
• Genneper Watermolen N51.4230 E5.4700
• Heuvel Galerie N51.4387 E5.4801
• kegels Flying Pins N51.4452 E5.4807
• Kennispoort KvK N51.4457 E5.4822
• Klooster N51.4242 E5.4708
• Lampenmeisje N51.4410 E5.4755
• MEC Milieu Educatie Centrum N51.4230 E5.4707
• Moskee N51.4381 E5.4695
• Nationaal Zwemcentrum N51.4157 E5.4781
• NS-station N51.4430 E5.4800
• Ophaalbrug N51.4368 E5.4903
• Parktheater N51.4289 E5.4845
• Paterskerk N51.4382 E5.4840
• Philips Sterrenwacht N51.4260 E5.4801
• Piazza N51.4415 E5.4766
• PSV Stadion N51.4417 E5.4675
• Rietveld N51.4345 E5.4804
• Rode loper N51.4352 E5.4815
• Schaatsbaan N51.4158 E5.4727
• Spoortunnel N51.4431 E5.4842
• Stadswandelpark N51.4254 E5.4806
• Start/finish/parkeerplaats N51.4278 E5.4817
• Stationsgebouw N51.4422 E5.4799
• Steentjeskerk - Museum Kempenland N51.4395 E5.4679
• Tongelreep N51.4272 E5.4755
• Universiteit N51.4461 E5.4842
• Waterbollen N51.4162 E5.4812
• Wilhelminaplein N51.4381 E5.4717
• Witte Dame N51.4397 E5.4746
• Zandvang N51.4223 E5.4781