Wageningen-Grebbeberg

Korte beschrijving

Laatst bijgewerkt op 03-12-2019

Een zonnige zondag op 5 mei. Waar moet je dan zijn? Op de bevrijdingsfeesten in Wageningen. We combineren de wandeling met een vluchtig bezoek aan de bevrijdingsfeesten.

De start ligt bij de Blauwe Kamer, een schitterend stukje natuurgebied waar vroeger een steenfabriek actief was. Prachtige vergezichten laten ons genieten van de omgeving. Via het pontje over de Neder-Rijn gaan we aan de andere kant van de oever richting Rhenen via een heerlijk landschap. Onderweg komen we geschiedenis, mooie natuur en heerlijke vergezichten tegen. Het mooie weer doet de rest.

Bij Rhenen steken we over en gaan weer terug naar Wageningen. Onderweg komen we meer informatie over ons oorlogsverleden tegen. Indrukwekkende monumenten. We bekijken alles wat we onderweg tegenkomen.

Via een gezellig Rustpunt waar we toevallig tegenaanlopen nemen we een bezoekje aan de bevrijdingsfeesten en nemen we even een kijkje bij het bekende Hotel de Wereld. Dan gaan we via een schitterend pad richting de Botanische Tuin waar we kort rondlopen. Hier kunt u gerust een heel uur voor uittrekken.

Arnold heeft onlangs een kortere wandeling van 13 km in hetzelfde gebied gelopen.

Via een ander, even fraai pad met schitterende vergezichten, gaan we weer terug naar de Blauwe Kamer. Onderweg komen we een Steenfabriek tegen waar we de geschiedenis van kunnen lezen vanaf een informatiebord.

Na 27 kilometers zijn we weer bij de auto. Een prachtige route ligt opgeslagen in onze GPS en foto-camera.


Kenmerken
Startpunt: Wageningen nabij Blauwe Kamer
Startlocatie: Gelderland , Nederland
Coördinaten N51.948488 E5.619700
Afstanden: 27, 20, 8 km
Type: Cultuur, Heuvel, Open, Rivier, Stad, Vergezicht, Water
Begaanbaar: Doorgaans goed begaanbaar
Rolstoel: Niet bekend
Honden: Niet overal toegestaan
Horeca: Onderweg
Gelopen op: 06-05-2013

Route informatie

Een GPS wandeling van 27 km rondom Wageningen.
Er zijn verkortingen van 20 en 8 km van deze wandeling beschikbaar.
Ook is er een WPT-RTE route beschikbaar.
Onderweg komt u horecagelegenheden en een Rustpunt tegen. Zeker in Wageningen zijn er voldoende mogelijkheden.
De route is goed begaanbaar, maar niet geschikt voor scootmobiels.
Honden zijn op 3 punten in deze wandeling niet toegestaan. U kunt daarom deze wandeling niet met een hond lopen.



Langere beschrijving

GPSwalking.nlHet is bevrijdingsdag 2013 en het beloofd een prachtige dag te worden. In Wageningen maakt met zich op de voor een groots bevrijdingsfeest. Waar kun je dan beter gaan wandelen dan rondom Wageningen. 

Een aantal jaren geleden zijn we hier ook als eens geweest voor 2 korte wandelingen bij de Blauwe Kamer en Botanische tuin Belmonte. Deze keer wandelen we deze twee prachtige punten aan elkaar vast. Zie ook onze korte wandeling.

We parkeren de auto vlakbij de Blauwe Kamer. U kunt dichterbij ook parkeren op een kleine parkeerplaats net voor de Blauwe Kamer. Bij de Blauwe Kamer is een parkeerplaats speciaal voor bezoekers. Er is hier een informatie centrum en een horecagelegenheid.

Ter informatie: Honden zijn op 3 punten op deze route niet toegestaan, ook niet aangelijnd.

Mocht u liever een kortere wandeling in dit gebied lopen dan raden we de wandeling van Arnold aan.

GPSwalking.nlDe Blauwe Kamer
De Blauwe Kamer is een rivieroeverreservaat aan de noordelijke oever van de Nederrijn tussen Rhenen en Wageningen tegen de voet van de Grebbenberg. Bij het informatiecentrum van het Utrechts Landschap, kan de Nederrijn overgestoken worden met de pont naar Opheusden.

Dit landschap is ruim 150.000 jaar geleden ontstaan in het Salien, de voorlaatste ijstijd. Dikke pakketten landijs van honderden meters dik werden toen vanuit het noorden van Nederland tot halfwege ons land geschoven. Door de druk van het ijs werd de bevroren ondergrond opzij en omhoog geschoven. Zo ontstond de langgerekte hoogtes van de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. Men noemt dit ook wel een stuwwallen.

GPSwalking.nlVoormalige Steenfabriek
De Blauwe Kamer heet naar een voormalige steenfabriek die hier tot 1975 bakstenen produceerde. Door veranderende productiewijzen, kwam een einde aan deze en vele andere kleine steenfabrieken. Het land kreeg een nieuwe bestemming; middels natuurontwikkeling wordt nu getracht om weer een natuurlijke rivieroever te krijgen.

In 1992 werd de zomerdijk doorgestoken om zo de natuurlijke dynamiek van het rivieroeverlandschap te herstellen. Hierdoor loopt het achter deze dijk gelegen land regelmatig onder water. Hierdoor en door de inzet van grote grazers, is er een divers landschap ontstaan.


In 2002 is de Grebbeberg die de zuidkant van de Utrechtse Heuvelrug vormt, verbonden met de Blauwe Kamer. Hierdoor is er een royale hoogwaterplaats ontstaan voor de koniks en galloways.

GPSwalking.nlOok is dit een opmaat voor de gewenste verbinding in het kader van de Ecologische hoofdstructuur waarbij de Utrechtse Heuvelrug, de Veluwe en de rivieroevers van de Maas en Waal verbonden raken. Daartoe dienen nog een groot aantal bottlenecks zoals de N225 te worden opgelost.

Bij de herinrichting van de Blauwe Kamer, zijn de oude strangen en geulen uitgegraven en is de zomerdijk doorgestoken. Hierdoor levert de Blauwe Kamer weer bij aan de biomassa in de Nederrijn. De vis kan paaien in het ondiepe water en de opgroeiende vis vindt zijn weg terug naar de rivier.

GPSwalking.nlDoor de kracht van het water wordt er soms grond weggeslagen en soms vindt er afzetting plaats. Na een periode van hoge waterstand, is er zo een laag zand van veertig centimeter afgezet. Door die dynamiek ontstaat het geschikte milieu voor planten en dieren die langs de rivieren te vinden zijn. De natuurontwikkeling is echter gedeeltelijk ten koste gegaan van de cultuurhistorie in het gebied en het eeuwenoude cultuurlijke uiterwaardenlandschap met zijn door heggen afgescheiden percelen.

Ooibossen ontstaan zo, met name het zachte ooibos, door de nabijheid van de Grebbeberg, wordt de ontwikkeling van het harde ooibos gestimuleerd. Je kunt in de Blauwe Kamer zaailingen van es en eik tegenkomen. Door de relatief lage graasdruk, ontwikkelen die boompjes zich voorspoedig.

GPSwalking.nlIn de blauwe kamer komt een grote diversiteit aan dierenleven voort. Sinds de Blauwe kamer met de Grebbeberg is verbonden begrazen Konikspaarden en Gallowayrunderen het gebied. Verschillende vogels kunnen hier zich goed handhaven. De aalscholver en de lepelaar broeden in dit gebied. De klapekster en de visarend zijn hier ook regelmatig te vinden.

Na de Blauwe Kamer steken we de Neder-Rijn over. We hebben zo vroeg in de ochtend het hele pontje voor onszelf. Later steken we met de auto nog een keer over. Drommen fietsers staan dan te wachten op een overtocht. Let wel goed op de vaartijden.

GPSwalking.nlStrijd tegen het water
Overblijfsel van de Liniedijk Ochten-De Spees. Deze dwarsdijk stampt uit de tijd van de Batafierse Republiek (1795-1806). De dijk is verrezen in het verlengde van de Grebbelinie en moest aanvallen vanuit het oosten het hoofd bieden. Rond de pijldijk bestond de verdediging uit uitspringende aarden wallen en grachten.

Aan de oostkant van de dwarsdijk kon een inundatie worden gesteld door ontstuwing van het Lingewater. Dit gebeurde in beperkte mate in 1870/71, tijdens de Duitse-Franse oorlog. In de mobilisatietijd (1939/40) werd de Liniedijk nog versterkt, vooral met Kazematten.

GPSwalking.nlOok werd toen een betonnen damsluis gebouwd. Hiermee werd de Linge omgekeerd, zodat de velden ten oosten van de Liniedijk onderliepen. Op 12 en 13 mei 1940 sloegen de verdedigers van de dwarsdijk meermalen Duitse aanvallen af. In december 1944, toen de Duitsers de dijk bij Elden doorstaken, fungeerde de Liniedijk als inumdatiedijk. Deze moest de watervloed keren, waarmee de Duitsers hun strategisch belangrijke front ten zuiden van Arnhem wilden afschermen. Maar de Liniedijk bezweek op 6 december, zodat zo als de hele Neder-Betuwe blank kwam te staan.

GPSwalking.nlHet hoornwerk de Spees
Het hoornwerk 'De Spees' is de noordelijke afsluiting van een dwars door de Neder-Betuwe gelegen verdedigingslinie.

Het is de naar het zuiden gerichte verlenging van de voor defensie belangrijk geachte Grebbelinie. Reeds in het midden van de i8e eeuw werden er schets-tekeningen en plattegronden getekend, maar pas in de jaren 1799-1800 werden de Liniedijk en het hoornwerk bij de Spees aangelegd. De wallen, bastions en hoornwerken werden uit aarde opgeworpen en oorspronkelijk zal er op het hoogste gedeelte een borstwering ter bescherming van de Soldaten zijn geweest.   

GPSwalking.nlAan de zuidzijde sloot de verdedigingslinie aan op de Waaldijk bij Ochten. Daar verrees een met de Spees vergelijkbaar hoornwerk dat 'De Batterij' werd genoemd. Dit hoornwerk is in de twintiger- en dertiger jaren afgegraven en is thans vrijwel geheel verdwenen. Slechts een deel van de grondslagen zijn nog summier in de uiterwaarden bij Ochten zichtbaar.

Wateroverlast
De Spees is in de loop van de afgelopen twee eeuwen meerdere malen onderwerp van discussie geweest. Met regelmaat heeft men overwogen het af te graven en even zo vaak zijn er ook weer herstelwerkzaamheden aan verricht. De linie werd aangelegd met een puur militair doel. Daarnaast fungeerde zij ook als een dwarsdijk.

B
GPSwalking.nlij dijkdoorbraken in de Over-Betuwe bracht het naar het westen afstromend water de bewoners van Opheusden, Hien, Dodewaard en Eldik in Problemen. De dwarsdijk belemmerde de doorstroming van het water, waardoor het tot grote hoogte kon stijgen en het gebied voor langere tijd nat hield. Het water kon alleen door de nauwe inundatiesluis in de Linge worden afgevoerd. Bij de dijkdoorbraken in maart 1827 in Eldik, was de belasting van de Liniedijk zo zwaar dat deze tussen Ochten en de Linge doorbrak.

GPSwalking.nlMilitaire betekenis
Gedurende de eerste honderd jaar van zijn bestaan werden de Linie en de Spees nooit militair bedreigd. Pas in de 20-eeuw kwam  hier verandering in. Vanwege de Duitse dreiging werd in 1939 in Nederland de algehele mobilisatie afgeroepen. Alle vestingwerken moesten weer in staat van verdediging gebracht worden. Bij de Spees, de Liniedijk en de reeds verdwenen fortificaties bij Ochten, werd koortsachtig gewerkt om deze weer te versterken.

Onder de naam 'Betuwestelling' werd de voormalige linie Ochten-De Spees weer in gebruik genomen. In het voorterrein werden tientallen verdedigbare voorposten opgericht en op meerdere strategisch belangrijke plaatsen werden tankgrachten gegraven. Er werd een groot aantal betonnen kazematten (bunkers) gebouwd, waarvan er op en rondom de Spees nog een aantal bewaard zijn gebleven. Het zuidelijk deel van de linie kon door inundatie (onderwaterzetting) extra worden verdedigd.


GPSwalking.nlDe Duitse inval in 1940
Toen het Duitse leger in mei 1940 ons land binirenviel lag het zwaartepunt van de gevechten in de Betuwe bij de voorposten en Stellingen voor Ochten. Bij de Spees bleef het rustig. In dit vak van de Betuwestelling waren de gevechtshandelingen beperkt tot wat schermutselingen bij de meer oostelijk gelegen voorposten.

Op de Grebbeberg aan de overkant van de Rijn is drie dagen hevig gestreden voor de vrijheid van ons land en vanaf het hoornwerk de Spees werd gedurende die strijd zwaar flankerend vuur naar de Duitse indringers afgegeven. De doortocht van materiaal in de Nude en de bezetting van steenfabriek 'De Blauwe Kamer' werd hierdoor bijzonder bemoeilijkt. Na de Duitse inval werden de Stellingen in een snel tempo geslecht en gedurende de bezetting bleef het er rustig.


GPSwalking.nlHet einde van de oorlog: 1944
Toen in September '44 de geallieerde operatie 'Market-Garden' werd uitgevoerd kwam de dreiging plotseling toch weer uit het oostenl. ln allerijl bezetten de Duitsers de onttakelde Betuwestelling en brachten die weer zo goed mogelijk in Staat van verdediging. Ook het hoornwerk op de Spees werd weer in gereedheid gebracht. Hoewel er in de periode oktober '44 -mei '45 in het gebied ten oosten van de van de Betuwestelling zwaar is gevochten bleven de oorlogshandelingen bij de Linie en de Spees beperkt tot vuurcontact met verkenningseenheden.

GPSwalking.nlWel speelde de Linie een belangrijke rol in de strijd tegen het water. Op 2 december '44 bliezen de Duitsers bij Elden de Rijndijk op, teneinde de geallieerden uit de Over-Betuwe te verdrijven. Het water zou worden gekeerd door de Liniedijk. Op 6 december brak die dijk echter door en werd het gebied tussen de Liniedijk en het Amsterdam-Rijnkanaal overstroomd. Toen na een vorst-periode in januari '45 de dooi inzette, steeg het Rijnwater weer en stroomde vrijelijk door het dijkgat bij Eiden de Betuwe in. Weer probeerde men het water bij de Liniedijk te keren. Op 8 februari brak deze echter voor de tweede keer door en kwam de Neder-Betuwe opnieuw onder water.

Einde van een verdedigingswerk
Na de Duitse capitulatie, op 5 mei 1945, werd de Betuwestelling ontmantela en in 1950 werd de functie van verdedigingswerk officieel opgeheven. In het kader van de ruil-verkavelingswerkzaamheden werd de Liniedijk in 1951 vrijwel volledig afgegraven.

Dankzij de bemoeienis van de Stichting Menno van Coehoorn is het hoornwerk 'De Spees' met een stukje Liniedijk behouden als rijksmonument. Behalve dit monument herinneren slechts het inundatiesluisje in de Linge en een stukje daarbij gelegen Liniedijk, aan het historische verdedigingswerk dat de 'Linie Ochten-De Spees' ooit was.


GPSwalking.nlWelkom in Maneswaard/de Spees
Je bevindt je hier in een van onze meest recent verworven gebieden, Maneswaard/de Spees. Een uiterwaard aan de zuidzijde van de Nederrijn. Natuurontwikkeling staat hier in dienst van het open karakter van het landschap, omdat het bij hoog water overloopgebied voor de rivier moet blijven.

Grindgaten en kleiputten
Door het afgraven van grind en klei (voor de steen-fabrieken in de buurt) zijn in dit terrein grote waterpartijen ontstaan. Zij vormen een uitstekende leefomgeving voor een groot aantal watervogels. Daarnaast zijn het mooie visstekken. De grindplas, het 'gat van Opheusden', aan de oostelijke kant van de Maneswaard is daar een voorbeeld van. Bijzonder voor deze plas is dat gemeentegrens tussen Wageningen en Opheusden er dwars doorheen loopt. Vroeger heeft de Nederrijn daar gelopen en is later verlegd.

GPSwalking.nlPleisterplaats
Maneswaard/de Spees is een vogelwaarnemingsgebied en een pleisterplaats voor onder meer de Grauwe gan& Deze soort stelt prijs op openheid en een lage, maar productieve grasvegetatie. Bij verruiging van de wintervegetatie zullen de ganzen snel omzien naar andere terreinen in de omgeving.

Dit betekent dat in elk geval in de wintermaanden de vegetatie zo kaal mogelijk moet zijn en dat er slechts zeer beperkt bos- en struweelvorming mag plaatsvinden. Ook de Aalscholver is vaste bezoeker van de Maneswaard.

GPSwalking.nlRabatten
Aan de westzijde van de weg naar de het pontveer tussen Opheusden en Wageningen zijn de voormalige rabatten weer hersteld. Rabatten of beeiden zijn gemaakt met behulp van de aarde die beschikbaar kwam bij het graven van de greppels, die voor snelle waterafvoer zorgden.

Een deel van het land is dus in feite verlaagd en een ander deel verhoogd. Ze werden gebruikt voor o.a. grienden (rijshout), vlas en fruitbomen. Op termijn zullen de rabatten op deze piek voornamelijk dienst doen als verblijfplaats voor vogels.

GPSwalking.nlRuimte voor de rivier
De extreem hoge waterstanden in 1993 en 1995 hebben geleid tot ingrijpen van de overheid. Onder de naam 'Ruimte voor de rivier' zijn zogenaamde overloopgebieden bepaald. Plekken waar de rivieren makkelijk buiten hun oevers kunnen treden.

Maneswaard/de Spees is een gebied dat van nature een dergelijke karakteristiek heeft. Natuurontwikkeling moet de openheid van dit gebied versterken. Geen overdadige struweel- en bosvorming dus, maar lage vegetatie waartussen poelen en herstelde dode rivierarmen (strangen) veel water en vogelsoorten herbergen.

Bij Rhenen steken we de Neder-Rijn over. Vanaf de brug hebben we een prima uitzicht over Rhenen.

GPSwalking.nlDe Neder-Rijn
De Neder-Rijn is een Nederlandse rivier en de tak van de Rijn die vanaf Angeren, net voor de afsplitsing van de IJssel bij Arnhem de voortzetting vormt van het Pannerdensch Kanaal. Soms wordt dit kanaal eveneens tot de Nederrijn gerekend; de rivier begint dan bij de afsplitsing van de Waal, kort voor Pannerden.

Vanaf Wijk bij Duurstede wordt de hoofdstroom Lek genoemd en de oude stroom Kromme Rijn.

Door de bossen gaat het richting Militair Ereveld Grebbeberg. Door de dodenherdenking van 4 mei liggen er veel kransen en bossen bloemen. Een indrukwekkend monument. We nemen even de tijd om het informatiecentrum te bezoeken.

GPSwalking.nlAan het begin staat een informatiebordje met de onderstaande tekst.

Militair Ereveld Grebbeberg
Op zaterdagen, zon- en feestdagen is er geen personeel beschikbaar voor het verstrekken van inlichtingen.

In het informatiecentrum, rechts achter op het ereveld, is een permanente tentoonstelling gratis toegankelijk. Tevens bevinds zich daar het grafregister en is nadere documentatie beschikbaar over de oorlogsgravenstichting en dit ereveld.

GPSwalking.nlOmwille van de uniformiteit is het niet toegestaan om bij de graven vaste planten of persoonlijke objecten te plaatsen. Wij verzoeken u om op de paden te blijven.

Het ereveld is verboden voor honden. Tevens zijn (brom)fietsten en andere voertuigen op het ereveld niet toegestaan. U kunt uw auto op de parkeerplaats naast het ereveld parkeren. Achter het informatiecentrum is een (brom)fietsenstalling.

Dit ereveld wordt onderhouden door oorlogsgraven stichting, Zeestraat 85, postbus 85981 2508 CR, 's-GRAVENHAGE. www.ogs.nl.

Wat verderop in het bos komen we een aantal oorlogsmonumenten tegen. Ook hier verteld een bordje het achterliggende verhaal.

Oorlogsmonumenten
Op X-zeit, 3 uur 55 in de vroege ochtend van de lOde mei 1940 overschrijden de Duitse legers de Nederlandse grens. Het aanvaisplan voorziet voor die dag onder meer in de val van de Grebbeberg. 'Voor de avond Rhenen bereiken' is de opdracht aan de Duitse 207de infanteriedivisie, voor deze gelegenheid versterkt met het SS-regiment 'Der Führer'. Een vijandelijke troepenmacht van 20.000 man zet koers richting Grebbeberg.

GPSwalking.nlDe Nederlandse troepen die de aanval op het centrale deel van ons land moeten opvangen staan opgesteld achter de IJssel en in het gebied van de Gelderse vallei. De taak van de IJssellinie is de vijandelijke opmars te vertragen, de Grebbelinie moet de Duitse oorlogsmachine tot staan brengen. De Grebbeberg vormt de meest zuidelijke punt van de Grebbelinie.

De verdediging van de Grebbeberg, is toegewezen aan het Achtste Regiment Infanterie: 2500 Soldaten verdeeld over drie bataljons. Het eerste bataljon is gelegerd op het centrale deel van de Grebbeberg, het tweede bataljon tegen de flanken van Greb richting Achterberg en het derde bataljon in de voorpostenstrook halverwege de Grebbeberg en Wageningen.

In de avond van 10 mei arriveren de Duitse troepen, met ruime vertraging, in Wageningen. De volgende ochtend markeert Duits artillerievuur het begin van de slag om de Grebbeberg.

Tegen alle Duitse verwachtingen in duurt de slag drie dagen. Drie dagen waarin het gebied op en om de Grebbeberg het toneel is van hevige gevechten. Drie dagen waarin de N
ederlandse verdediging zware offers brengt. Voor 420 Nederlandse Soldaten betekent de slag het einde van hun leven. Zij zijn geroepen naar de Greb om er vervolgens nooit meer van terug te keren.

KGPSwalking.nlazemat: S-17
Bouwjaar: 1939. Sectiecommandant: sergeant Th. G. de Kok Bewapening: 2 zware mitrailleurs

Op zondag 12 mei 1940 ziet de bezetting van de kazemat de Duitsers doorbreken bij Kruiponder, een boerderij onmiddellijk ten oosten van de Grift. Dan komen de beide zware mitrailleurs in actie. De vijandelijke opmars ondervindt hiervan ernstige hinder.

Naarmate de middag verstrijkt worden steeds vaker schoten op de rugzijde van de kazemat ontvangen. De overgave is onvermijdelijk als duidelijk wordt dat de Duitsers in grote aantallen achter de kazemat zijn doorgedrongen.

Om 21.00 uur vallen de mitrailleurs stil en gaat de witte vlag omhoog. Kort daarna marcheert de bezetting met geheven armen haar krijgsgevangenschap.


GPSwalking.nlUitgegraven restant van kazemat G18
In de mobilisatieperiode van September 1939 tot mei 1940 werden in Nederiand 624 kazematten met een gietstalen koepel vervaardigd en geplaatst. Na de capitulatie cp 15 mei 1940 hadden G-kazematten geen militair strategische betekenis meer en werden vanwege het kostbare pantserstaal in 1941 op grote schaal met behulp van springstof gesloopt en afgevoerd richting Duitse oorlogsindustrie. Ook de 27 G-kazematten die de Grebbeberg en directe omgeving destijds telde ondergingen dit lot. Vandaag de dag zijn er landelijk met zekerheid nog maar 8 intacte voorbeelden van G-kazematten bekend.

GPSwalking.nlOp de Grebbeberg zijn de restanten van G-kazematen niet veel meer dan anonieme stuken beton die her en der in het landschap verscholen liggen. De in maart 2010 onder archeologisch toezicht uitgegraven restanten van kazemat G18 zijn daarvan een aansprekend voorbeeld. De karakteristieke afdruk van de koepel is nog duidelijk te zien in de betonwand.

Samen met de nabijgelegen en gaaf bewaard gebleven kazemat S17 vormt de G18 een bijzonder ensemble op de flanken van de Grebbeberg. Anders dan de meeste verdedigingswerken uit de meidagen van 1940 was het schootsveld niet gericht naar het oosten, maar naar het noorden, richting Achterberg.

Dan zijn we op zoek naar een bankje of picknicktafel om van de lunch te genieten. Maar zoals vaker we komen niets tegen waarop we lekker kunnen gaan zitten. Totdat we opeens tegen een Rustpunt aanlopen. Nog nooit van gehoord. We lezen het bordje, kijken over het erf van de woning, zou het hier zijn? In de voortaan staat iemand die ons welkom heet en verwijst naar achteren. Daar staat een kas met een aantal stoelen en een tafel met water, waterkoker, koffiezetapparaat en verschillende smaken thee en koffie. We mogen doen of we thuis zijn en dat doen we dan ook. Wel betalen we netjes voor onze consumpties.

GPSwalking.nlWat is een rustpunt
Gelegen aan een fiets- of wandelroute, treffen passerende fietsers of wandelaars een vaak onverwachte en mooi gelegen piek aan waar gepauzeerd kan worden en men een kop koffie, thee of beker limonade kan nuttigen met iete lekkers er bij; dit tegen een vrijwillige bijdrage.

Op een aantal Rustpunten zullen tevens eigen agrarischer of streekproducten te koop aangeboden worden; in sommige gevallen kan de bezoeker de boerderij, een beeltfentuin of museum bekijken of een Bed & Breakfast overnachting boeken. Op elk Rustpunt is een gedetailleerde gebiedskaart aanwezig, waarop ook alle Rustpunten vermeld staan. Er liggen vaak info mappen waarin men kan uitzoeken welke horecagelegenheid of belevingplek in de directe omgeving een mogelijk volgende stop wordt


GPSwalking.nlHerkenbaarheid
De Rustpunten zijn te herkennen aan het bord langs de weg, in eiken palen gevat en een typisch boomstam-fietsenrek. Alleen geopend als dit bord is voorzien van het tekstbordje "OPEN".

Er staat een set banken + tafel uit Veluws hout vervaardigd, een prullenbak, ranja, een waterkoker en een Senseo apparaat met ingredienten om zelf uw keffie, thee of frisdrank te schenken met wat lekkers. Elk Rustpunt is voorzien van enkele oplaadpunten voor elektrische fietsen Er wordt verwezen naar het toilet en ook een fietspomp en reparatieset ontbreken natuurlijk niet.


GPSwalking.nlWaar?
Binnenkort treft u ze verspreid over de hele Veluwe aan, maar inmiddels al op 200 locaties in een groot gedeelte van de Veluwe, Salland, het Reestdal en Lochern. Verderop in de Achterhoek treft u er een aantal aan onder de naam "Uutblaoshuusken".

Promotie
De Website rustpunt. nu. waar elk Rustpunt via een aanlal zoeknamen snel is te traceren en men door inzoomen op de interactieve kaart meteen in detail de omgeving kan bekijken. Per punt staat een stukje geschiedenis van het pand, de functie(s) en de bewoners beschreven. Ook zijn er diverse links naar de sites van de eigen bedrijven van diverse Rustpunthouders.

De Website develuwe.nl voert ook een interactieve kaart met alle Rustpunten. Via de link naar de Website
www.fietseropuit.nl 2 stelt u digitaal uw fietsroute samen. Onder het kopie Nieuws staan regionale activiteiten vermeld en links naar de specifieke sites. In de rubriek Evenementen worden een aantal koppelingen met toeristische, informatieve en regionale sites getoond.

GPSwalking.nlGPS en hulp onderweg
Op de website www.rustpunt.nu kunt u alle Rustpunten als nuttige plaats (POI) downloaden en in het eigen navigatie plakken.

We lopen Wageningen is. Het is druk onderweg. Veel mensen zijn op weg naar de bevrijdingsfeesten. Overal klinkt muziek, het is gezellig en het mooie weer maakt het extra feestelijk.

We komen een herinneringkruis tegen waar ook veel bloemen te vinden zijn.

GPSwalking.nlWe slingeren door het centrum richting Hotel de Wereld. Onderweg komen we restanten van Kasteel Wageningen tegen.

Kasteel Wageningen
Het kasteel, gebouwd tussen 1500 - 1526 door Karel van Gelre, diende als extra versterking van de stad Wageningen. Het lag in de zuid-oosthoek, omringd door grachten en muren en was binnen de vesting slechts toegangkelijk via een poortgebouw. Op het terein stond een kazerne voor het garnizoen. Nadat de rol van Wageningen als vesting was afgelopen, sloopte drost Torck tussen 1711 en 1720 het gehele complex. Hij bouwde er een 18e-eeuws HUIS, omringd door een tuin.

I
GPSwalking.nln de 19e eeuw werd bijna alles afgebroken. In een restant van het 18e eeuwse huis bevindt zieh nu het MUSEUM "DE CASTEELSE POORT".

Op het terrein is eind 19e eeuw het Bowlespark gesticht. Een deel van de kasteelmuur met de opgegraven funderingen van het poortgebouw en een geschutstoren, alsmede een ruime kruis-gewelfkelder, herinneren nog aan het kasteel.

Dan komen we bij het mogelijk bekenste hotel van Nederland aan. Het is druk want over een paar uur komen hier velen oude voertuigen langs. Hier brand ook het bevrijdingsvuur

GPSwalking.nlHotel De Wereld
Hotel De Wereld is een vermaard hotel in de Nederlandse stad Wageningen, in de provincie Gelderland. Op Bevrijdingsdag 1945 kwamen de geallieerde generaal Foulkes in dit hotel op zaterdagmiddag 5 mei 1945 met de Duitse bezettende militairen over hun overgave in Nederland overeen. De overgave werd hier echter niet ondertekend.

Capitulatie-onderhandelingen
Op 5 mei 1945 koos generaal Charles Foulkes namens de geallieerden Hotel de Wereld voor de onderhandelingen met kolonel-generaal Johannes Blaskowitz over de overgave van de Duitse bezetter in Nederland. Foulkes zou voor deze plaats hebben gekozen wegens de ligging van Wageningen aan het toenmalige front, de afwezigheid van burgers vanwege de evacuatie van de plaats en de symboliek van de naam "De Wereld". Prins Bernhard was bij de onderhandelingen aanwezig.

GPSwalking.nlEen dag later werd de technische uitwerking van de capitulatie getekend in een boerderij in Nude, even buiten Wageningen. In de jaren nadien zouden de opvatting ontstaan dat de Duitsers in Nederland op 5 mei 1945 capituleerden in Hotel De Wereld, en dat de ondertekening in de naastgelegen aula plaatsvond (zie Bevrijdingsdag).

Volgens de Stichting Nationaal Erfgoed Hotel De Wereld echter zei tijdens dit overleg generaal Blaskowitz op de vraag van generaal Foulkes of de Duitsers bereid waren zich over te geven: 'Jawohl'. Volgens dr L. de Jong in Het Koninkrijk (dl 11b, II, 2de helft, pag 1356-57) werd er op die zaterdag inderdaad uitvoerig met generaal Blaskowitz over de capitulatie onderhandeld, terwijl de Duitsers in principe bereid bleken te capituleren. Zij moesten echter nog voor enkele punten instemming verkrijgen van hun opperbevel in Duitsland en kregen 24 uur uitstel.

Op 1 juli 1945 onthulde prins Bernhard in aanwezigheid van Luitenant-Generaal Foulkes een herdenkingsplaat op de muur van ‘De Wereld'.

GPSwalking.nlOver een prachtig pad lopen we richting de Botanisch Tuin. Prachtige vergezichten vergezellen ons. We komen langs een voormalige seinpost.

Seinpost Wageningen
Vanaf de Napoleontische tijd, van 1810 tot 1930, stonden op deze plaats, aan het einde van het kanonnenpad, twee kanonnen. Ze hadden de namen Le Mouton (het Schaap) en l'Agneau (het Lam). Ze werden afgeschoten als waarschuwing voor hoog water of ijsgang in de Rijn. De betekenis van de schoten was:

  • 3 schoten: begin van de ijsgang in de Rijn
  • 4 schoten: doorbraak van de Grebbedijk
  • 6 schoten: Overstroming van de Over-Betuwe
  • 9 schoten: Overstroming van de Neder-Betuwe

In 1930 werden de kanonnen overgebracht naar kasteel Doorwerth. Deze originele Franse artillerie stukken staan nu in het legermuseum in Leiden. De foto is genomen op 21 februari 1917.

GPSwalking.nlVoor de Botanische tuin moet u eigenlijk een uurtje extra uittrekken en er heerlijk in ronddwalen.

Botanische tuin Belmonte
Het landgoed Belmonte (mooie berg) ontstond rond 1800 door het samenvoegen van een aantal losse percelen op de Wageningse Berg. In 1843 werd een landhuis in Italiaanse stijl gebouwd op Belmonte door de familie De Constant Rebecque de Villars. De tuin werd in parkstijl aangelegd door Jan. D. Zocher jr.

GPSwalking.nlDe Botanische tuin
Hortus botanicus is een traditionele naam voor wat tegenwoordig ook vaak een botanische tuin of in Vlaanderen ook wel plantentuin genoemd wordt. Het gaat daarbij om een tuin (of organisatie die onder andere een tuin beheert) met een wetenschappelijk karakter.

In de meest strikte zin is een hortus botanicus een wetenschappelijke plantencollectie.

We gaan onderlangs de Botanische Tuin weer terug richting Blauwe Kamer. Onderweg lopen we over rustige paden en soms over een drukke dijkweg. Het mooie weer en bevrijdingsfeesten hebben hier ongetwijfeld mee te maken. Heel Nederland heeft de fiets gepakt en is op pad gegaan.

GPSwalking.nlSteenfabriek de Bovenste Polder
Lange tijd was werk op steenfabrieken zwaar. De arbeiders, hun meewerkende vrouwen en hun kinderen verdienden maar net genoeg om te overleven. In 1906 brak een staking op steenfabriek de Bovenste Polder ult. De arbeiders protesteerden tegen een loonsverlaging. Later dat jaar werd de 'Nederlandsche Bond van Steen- en Pannenbakkers' opgericht met als zetel Wageningen.

Op de Bovenste Polder werd al sinds 1846 stenen gebakken in primitieve ovens. Na 1923 kwamen de stenen uit de huidige steenoven. In die tijd telde Wageningen maar liefst zeven steenfabrieken met gemiddeld vijftig arbeiders. De honderden steenfabrieken met de hoge schoorstenen langs Rijn, Waal. Maas en IJssel typereerden het rivierengebied.


GPSwalking.nlVeel steenfabrieken sloten in de jaren zestig en zeventig. Voor de families die ruim honderd jaar steenfabrieken exploiteerden, viel vaak het doek. Internationale coneerns zorgden voor concentratie en rationalisatie van de productie.

De Bovenste Polder moest in de jaren zestig sluiten vanwege woningbouwplannen in de uiterwaarden. De minister schrapte na Protesten van Wageningse burgers uiteindelijk de bouwplannen in 1976.

Sinds 1986 heeft een groep vrijwilligers zieh ingezet voor het behoud van het toen al sterk vervallen industrieel monument. In 1996 en '97 volgde de gehele restauratie en herbestemming dankzij bijdragen van particulieren, fondsen, overheden en ondernemers.

Na een pittige wandeling van 27 km komen we weer bij de parkeerplaats. Dit is een heerlijke en zeer gevarieerde wandeling met vele schitterende vergezichten.

Geraadpleegde websites:

POI's

  • Alternatieve parkeerplaats 1 N51.9549 E5.5775
  • Alternatieve parkeerplaats 2 N51.9666 E5.6861
  • Alternatieve parkeerplaats 3 N51.9646 E5.6883
  • Bloemenfort N51.9653 E5.6854
  • Botanische tuin Belmonte N51.9656 E5.6900
  • De Blauwe Kamer N51.9462 E5.6124
  • De Spees N51.9406 E5.6018
  • Grebbeberg N51.9541 E5.5995
  • Herdenkingskruis N51.9634 E5.6592
  • Kasteel van Wageningen N51.9650 E5.6660
  • Maneswaard/de Spees N51.9418 E5.6047
  • Militair Ereveld Grebbeberg N51.9557 E5.6004
  • Neder-Rijn N51.9593 E5.6818
  • Oorlogsmonumenten N51.9584 E5.6036
  • Pont Wageningen-Opheusden N51.9417 E5.6149
  • Rustpunt N51.9735 E5.6361
  • Seinpost N51.9653 E5.6773
  • Start/finish/parkeerplaats N51.9484 E5.6196
  • Steenfabriek de Bovenste Polder N51.9578 E5.6733
  • Uitzichtspunt_1 N51.9422 E5.6026
  • Uitzichtspunt_2 N51.9650 E5.6935
  • Valleikanaal N51.9628 E5.6153
  • Vogelkijkhut N51.9476 E5.6134
Acties
Navigeer naar startlocatie Download (ZIP) Download (GPX) Bekijk kaart/tracks Bekijk de fotoserie Print wandeling tekst
Startlocatie

Reacties


Wij zijn benieuwd naar uw reactie. Wel hebben we een aantal spelregels waar we u even op willen attenderen

  • Alle velden moeten verplicht worden ingevuld.
  • Uw reactie wordt pas na goedkeuring zichtbaar in de lijst ervaringen.
  • Uw e-mail adres niet wordt getoond op de site.
  • De webmaster behoudt zich het recht uw tekst aan te passen.
  • Het is niet toegestaan email-adressen, enige weblinks of schuttingtaal in de tekst op te nemen. Bij veelvuldig misbruik kan u de mogelijkheid van opslaan worden ontzegd.
  • Als u ons een link wilt doorsturen dan a.u.b. per email.
  • English texts will not be accepted. All input needs to be approved by the webmaster on forehand before be visible on this website. So save yourself the trouble.